TÜRKİYE’DE SOSYAL HİZMET EĞİTİM/ÖĞRETİMİNDE KALİTE GÜVENCE SİSTEMİ VE AKREDİTASYON STANDARTLARINA İLİŞKİN BİR MODEL ÇERÇEVE ÖNERİSİ

Yıl 2017, Cilt: 28 Sayı: 1, 151 - 168, 18.05.2017

Talip Yiğit

Öz

Akreditasyon, genel anlamda topluma sunulan mal ve hizmetlerin belirli mükemmeliyet standartlarında sunulduğunu güvence altına almaya yönelik bir sistemdir. Yükseköğretimde akreditasyon; bir öğretim kurumunun ya da öğretim kurumu tarafından uygulanmakta olan herhangi bir programın, ulusal ve/veya uluslararası düzeyde belirli performans standartlarına (kalite, verimlilik, etkinlik vb.) sahip olduğunu ortaya koymayı amaçlayan ve böylece yükseköğretime talepte bulunanlara ve aynı zamanda kamuoyu nezdinde güven tesis etmeye yönelik bir süreçtir. Akreditasyon standartları ile yükseköğretimde ulaşılmak istenen temel amaç, akademik faaliyetlerin kalitesinin arttırılması, şeffaflık ve denetlenebilirliğin sürdürülebilir olmasını sağlamaktır. Dolayısıyla akreditasyon tek bir defaya mahsus bir işlem değildir. Aksine bağımsız akreditasyon ajansı tarafından yürütülen periyodik değerlendirme süreçlerinden oluşur. Son yıllarda ülkemizde yükseköğretim kurumlarında ve programlarında akreditasyon uygulamaları önem kazanmıştır.

Konuya sosyal hizmet eğitim/öğretimi açısından bakıldığında olumlu bir tablo ile karşılaşılmamaktadır. Türkiye’de henüz akreditasyon sürecini tamamlamış bir sosyal hizmet lisans ya da yüksek lisans programı bulunmamaktadır. Bu çalışma ile özellikle 2000’li yıllardan itibaren sayıları dramatik olarak artan sosyal hizmet programlarının akreditasyon uygulamalarına yönelik genel bilgiler içeren bir çerçeve model önerisi sunulmaktadır. Bu kapsamda çalışmada, sosyal hizmet programının akreditasyonu için gerekli temel öğeler;  programın amaçları, program çıktıları, eğitim/öğretim planı, öğretim kadrosu, altyapısı, organizasyon yapısı ve karar alma süreçlerine yönelik standartlar dizisi geliştirilmiştir

Anahtar Kelimeler

Sosyal hizmet, yükseköğretim, kalite güvencesi, akreditasyon, bağımsız akreditasyon ajansı

A Proposal fora Model Framework Regarding Quality Assurance System and Accreditation Standards in Social Work Education in Turkey

Öz

In
general, accreditation is a system for guaranteeing that the goods and services
are offered to society in certain excellence standards. Accreditation in higher
education is a process that aims to demonstrate an education institution or any
program implemented by an education institution have particular performance standards
(quality, efficiency, effectiveness, etc.) at national and / or international level
and thus, to build trust in the presence of public for parties demanding higher
education. The main purpose for accreditation standards in higher education is not
only to improve quality of academic activities, but to ensure sustainability of
transparency and auditability as well. 
Therefore, accreditation is not a one-off procedure. On the contrary, it
consists of periodic evaluation processes conducted by an independent accreditation
agency. In recent years, accreditation applications in higher education institutions
and programs in our country have gained importance.

In terms
of social work education/training, the statement is not all positive. There is
not yet a bachelor’s or master’s program in social work education which has completed
its’ accreditation process. In this study, a proposal for a model framework is
presented including a general overview of accreditation standards of social work
programs, numbers of which have been dramatically increasing since the 2000s.
In this context, a set of standards have been developed regarding basic elements
for the accreditation of social work programs; the objectives of the program,
outcomes of the program, education / training plan, teaching staff, background,
organizational structure and decision-making processes.

Anahtar Kelimeler

Social Work, Higher Education, Quality Assurance, Accreditation, Independent Accreditation Agency.

Kaynakça

• Aktan, C. C., Güncel, U. (2007). “Yükseköğretimde Akreditasyon.”C. Can Aktan. Değişim Çağında Yükseköğretim. İzmir Yaşar Üniversitesi Yayını: İzmir.
• Alptekin, K., Topuz, S. ve Zengin, O. (2014). Türkiye’de sosyal hizmet eğitiminde mevcut durum: tespitler, analizler ve öneriler. Sosyal hizmet sempozyumu 2013: Türkiye’de çocuğun refahı ve korunması: kapsayıcı bir yaklaşım arayışı, ss.353-366. Sempozyum Bildirileri (elektronik basım). Kocaeli.
• Beverley, A. ve Worsley, A. (2007). Learning andTeachingSocialWorkPractice, New York: Palgrave.
• CHEA. (2001). Glossary of KeyTerms in QualityAssuranceandAccreditation, CouncilForHigherEducationAccreditation.Erişim: 26 Haziran 2016, http://www.chea.org/international/inter_glossary01.html.
• Council on SocialWorkEducation (CSWE), ‘2014 AnnualStatistics on SocialWorkEducation in the United States’.
• Duyan, V. (2010). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları ve Müdahale Yöntemleri, Ankara: Aydınlar Matbaası.
• Gray, M. ve Lovat, T. (2008). ‘PracticalMysticism, Habermas, andSocialWorkPraxis’, Journal of SocialWork, 8: 149.
• ENQA. (2007). Standardsandguidelinesforqualityassurance in theEuropeanhighereducationarea. Helsinki: ENQA.
• ENQA. (2008), Qualityprocedures in theEuropeanhighereducationareaandbeyond: Second ENQA survey. Helsinki: ENQA. EuropeanConsortiumforAccreditation, ‘Accreditation in theEuropeanHigherEducationArea’, 2005.
• Hamalainen, K., veJakku-Sihvonen, R. (2000). Morequalitytothequalitypolicy of education. Helsinki: National Board ofEducation.
• Harvey, L., veGreen, D. (1993). Definingquality. Assessmentand Evaluation in HigherEducation, 18(1), 9-34.
• Karataş, K. ve Erkan, G. (2005). Türkiye’de sosyal hizmet eğitiminin tarihçesi. Ü. Onat (yayına hazırlayan). (İçinde) Sosyal hizmet sempozyumu 2002: sosyal hizmet eğitiminde yeni yaklaşımlar, ss. 112-133. Ankara: Aydınlar Matbaacılık Ltd. Şti.
• Kut, S. (2005). Türkiye’de sosyal hizmet mesleğinin eğitimi. Ü. Onat (yayına hazırlayan). (İçinde) Sosyal hizmet sempozyumu 2002: sosyal hizmet eğitiminde yeni yaklaşımlar, ss. 9-13. Ankara: Aydınlar Matbaacılık Ltd. Şti.
• Küçükcan, T., ve Gür, B.S. (2009). Türkiye’de yükseköğretim: Karşılaştırmalı bir analiz. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı: Ankara.
• ÖSYS (Öğrenci Seçme Ve Yerleştirme Sistemi) Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzu, (2015). ÖSYM (Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi), Ankara. Erişim: 30.07.2015, http://www.osym.gov.tr/belge/1-23560/2015-osys-yuksekogretim-programlari-ve-kontenjanlari-ki-.html
• Özer, M. (2010). Yükseköğretimde kalite güvencesi üzerine. Cumhuriyet Bilim Teknoloji 1213/18.
• Özer, M., Gür, S.B., Küçükcan, T. (2011). Kalite güvencesi: Türkiye yükseköğretimi için stratejik tercihler. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi: Ankara.
• Payne, M. (1997). Modern SocialWorkTheory, Campling: MacMillanPress.
• Thompson, N. (2005). UnderstandingSocialWork, New York: Palgrave.
• UNESCO. (2004). HigherEducation in a GlobalizedSociety: UNESCO EducationPositionPaper. Paris: UNESCO. http://unesdoc.unesco.org/images/0013/001362/136247e. Pdf
• World Bank. (2008). Turkey-Highereducationpolicystudy. Volume 1: Strategic directionsforhighereducation in Turkey. (Report No: 39674 – TU). Washington, DC: World Bank.
• www.yok.gov.tr. Erişim Tarihi: 16.06.2016