GEÇMİŞTE KURUM BAKIMINDA KALMIŞ BİREYLERİN KURUM BAKIMI DENEYİMLERİNE İLİŞKİN ÖZELLİKLERİ VE BAĞLANMA BİÇİMLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2016, Cilt: 27 Sayı: 2, 63 - 77, 27.01.2017

Zeynep Yüksel Bedriye Öncü

Öz

Bu
araştırma ile geçmişte kurum bakımında kalmış yetişkin bireylerin kurum bakımı
deneyimlerine ilişkin özelliklerinin ve bağlanma biçimlerinin, çeşitli
değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmaya, kurum bakımı deneyimi
bulunan 29 erkek ve 31 kadın olmak üzere toplam 60 kişi katılmıştır.
Katılımcıların sosyo demografik özelliklerinin belirlenmesinde Anket Formu,
Bağlanma Biçimlerinin belirlenmesinde İlişkiler Ölçeği Anketi (İÖA) ve araştırma
verilerini analiz etmek için SPSS 17 paket programı kullanılmıştır. Araştırma
sonunda, kurumda kalınan süre ortalamasının fazla olduğu, kişilerin genellikle
kardeşleri ile birlikte kurum bakımına alındıkları, kurum bakımına alınma
sebeplerinin başında anne/baba ölümünün geldiği, bağlanma biçimleri incelendiğinde
en yüksek puan ortalamasının Kayıtsız Bağlanma, en düşük puan ortalamasının
Güvenli Bağlanma Biçimine ait olduğu, cinsiyet, kurumdaki arkadaşlık ilişkileri
ve aynı kurumda kardeşin varlığının bağlanma biçimlerini etkilediği sonuçlarına
ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kurum Bakımı, Bağlanma, Bağlanma Biçimleri

The Investigation of the Institution Care Experiences and Attachment Styles of Persons Who Took Institutional Care in the Past

Öz

In this research, it was
aimed to analyze that the institution care experiences and attachment styles of
persons who had intuitional care in the past. Totally 60 people, including 29
men and 31 women, who were discharged from institutional care, participated in
the study. A survey form has been used to define the subjects’ demographic
characteristics and institution care experiences, and Relations Scale Survey
for define the attachment styles and SPSS 17 software package has been used to
analyze the research data. At the end of the research, it was discovered that
the average time of the stay in the institution is longer, in general, they
were taken into the institutional care with their brother or sisters. The major
reason taken into institutional care is the death of mother/father. When
attachment styles are examined, Dismissive Attachment Style received the
highest score and the Secure Attachment Style received the lowest score, the
sexual, the relationships with friend in the institution and having sister or
brother in the same institution affected the attachment styles.

Anahtar Kelimeler

Institutional Care, Attachment, Attachment Styles

Kaynakça

• AINSWORTH, MDS., BLEHAR, MC., WALLS, S., WATERS, E. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the strange situation. Hillsdale, NJ: Erlbaum.p.:32-36.
• ALGÜL, S. (2009). Erzurum’da yetiştirme yurdunda kalan ergenlerde sosyo demografik özellikler ile psikiyatrik belirti ve tanı dağılımı. Uzmanlık Tezi, Atatürk Üniversitesi, Tıp Fakültesi.
• BARTHOLOMEW, K., HOROWİTZ, L. (1991). Attachment styles among young adults: A test of a four category model. Journal of Personality and Social Psychology, 61; 226-241.
• BARTHOLOMEW, K., GRIFFIN, D. (1994). Metaphysics of Measurement: The Case of Adult Attachment. Advances in Personal Relationships, Vol. 5: Attachment Processes in Adulthood. p.17-52. London.
• BOWLBY, J. (1969). Attachment and loss Vol. 1. Attachment. Basic Boks, New York. p.:177-198.
• BOWLBY, J. (1973). Attachment and loss: Vol. 2. Seperation: Anxiety and anger. Basic Books, New York. p.:322-369.
• BULUT, I. (1995). Korunmaya muhtaç genç kızların sağlığına etki eden psikolojik faktörler. Kriz Dergisi, 3 (1-2); 104-113.
• CEBE, F. (2005). Sosyal Hizmetler Çocuk Esirgeme Kurumu yetiştirme yurtlarında barınan çocukların benlik saygısı, depresyon, kaygı skorlarının ailesi yanında kalan çocuklarla karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, Adli Tıp Enstitüsü.
• CILGA, İ. (1989). Korunmaya muhtaç gençlerin sorunları ve yetiştirme yurtları. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Gençlik Hizmetleri Daire Başkanlığı, Ankara.s.:62-68.
• CILGA, İ. (1994). Gençlik ve yaşam niteliği. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.s.:21-26.
• COLLINS, N., READ, S. (1990). Adult attachment, working models and relationship quality in dating couples. Journal of Personality and Social Psychology, 58; 644-663.
• ÇAVUŞOĞLU, H., ÇETİN, H. (2009). Yetiştirme yurdunda ve aileleri ile yaşayan adölesanların benlik saygıları ve psikolojik belirtilerinin karşılaştırılması. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 2(4); 137-144.
• DIXON, J., WADE, J. (2006). Making a home, finding a job: ınvestigating early housing and employment outcomes for young people leaving care. Child And Family Social Work, 11; 199-208.
• ERIKSON, E.H. (1984). İnsanın 8 evresi. Çev: Gonca Akkaya, Okyanus Yayınevi, İstanbul.s.:46-59.
• ERKAN, G. (1995). Korunmaya muhtaç çocuklar: Çocuk yuvalarında bir araştırma. SHÇEK Yayınları, Ankara.
• GOODFRIEND, M.S. (1993). Treatment of attachment disorder of infancy in a neonatal intensive care unit. Pediatricts. 1; 139-142.
• HAZAN, C., SHAVER P.R. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. J Pers Soc Psychol, 52; 511-524.
• HAZAN, C., SHAVER, P.R. (1994). Attachment as an organizational framework for research on close relationships. Psychological Inquiry,5(1); 1-22.
• ÖNTAŞ, Ö. (1998). Kurum bakımı deneyimi olan genç yetişkinlerin sosyal destek sistemleri ve ruh sağlığı durumları. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• SAÇAN, S., ŞİMŞEK, Z., ARTAN, İ., EROL, N. (2014). Kurum bakımından aile yanına döndürülen 6-18 yaş çocukların duygusal ve davranış sorunları. E-Journal of New World Sciences Academy, 9 (2); 1-18.
• SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU (2009). 2010-2014 Stratejik Plan, Ankara SÜMER, N., GÜNGÖR, D. (1999). Yetişkin bağlanma stillerinin türk örneklemi üzerinde psikometrik değerlendirmesi ve kültürler arası bir karşılaştırma. Türk Psikoloji Dergisi, 14 (43); 71-106.
• SÜMER, N., ÇEKEM, B., KAYA, B., ÜNAL, S., POLAT, R., SELÇUK, E. (2009). Bağlanma ve psikopatoloji: Bağlanma boyutlarının depresyon, panik bozukluk ve obsesif kompulsif bozuklukla ilişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24 (63) ; 38-45.
• ŞİMŞEK, Z., EROL, N., ÖZCAN, Ö., ÖZTOP, D. (2008). Kurum bakımındaki çocuk ve ergenlerde davranış ve duygusal sorunların epidemiyolojisi; ulusal örneklemde karşılaştırmalı bir araştırma. Türk Psikiyatri Dergisi, 19 (3); 235-246.
• ŞENOCAK, H. (2005). Korunmaya muhtaç çocuklar: İstanbul yetiştirme yurtları üzerine bir alan çalışması. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TAYLOR, B., VINER, R.M. (2005). Adult health and social outcomes of children who have been in public care: Population-based study. Pediatrics, 115 (4); 894-899.
• ÜSTÜN, B. (2008). Yetiştirme yurdu deneyimi olan genç yetişkinlerin çocuklarının duygusal ve davranışsal sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ÜSTÜNER, S., ŞİMŞEK, Z., EROL, N. (2005). Koruyucu aile bakımı altındaki çocukların davranış ve duygusal sorunları. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 12 (3); 130-140.
• YAZICI, E. (2013). Türkiye’de korunmaya muhtaç çocuklara yönelik sosyal hizmetler: Kurum bakım hizmetinden yararlanmış bireyler üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• YILMAZ, A. (2005). Yetiştirme yurdunda yaşayan çocukların genel ruh sağlığı durumlarının belirlenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• YÖRÜKOĞLU, A. (1978). Çocuk ruh sağlığı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara.