Acil Servis Tıbbi Sosyal Hizmet Müdahaleleri, Müracaatçı Profili Ve Sosyal Hizmet Mülakatında Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar

Yıl 2019, Cilt: 30 Sayı: 1, 286 - 308, 23.01.2019

Buğra Yıldırım , Ali Osman Başer

https://doi.org/10.33417/tsh.516859

Cited By: 6

Öz

Acil bakım ve müdahale, insanların olağan bir şekilde devam eden
hayatlarında aniden meydana gelen fiziksel ve ruhsal hastalıkların, kaza,
travma vb. durumların sosyal iyilik hallerinde meydana getirdiği sorunlarda
rutinlerine ve gündelik yaşantılarına dönebilmeleri için sunulan sağlık
hizmetlerinin bütünüdür. Acil servis birimlerine başvuran bireyler çoğunlukla
bir kriz durumunun içindedir. Kriz süreci öznel bir algıyı ifade eder ve bir
insan için kriz olan durum başka biri için ufak bir sorun olarak açıklanabilir.
Müracaatçı profili, bireysel sorunlarını çözerken başarısız olduğunu
hissettiğinde ve güçlü yanları ile sahip olduğu destek kaynakları yetersiz
kaldığında kendi durumuna özgü krizi algılar, acil servis tıbbi sosyal hizmet
müdahalesine ihtiyaç duyar. Tıbbi
sosyal hizmet uzmanı da bu noktada devreye girer, krize müdahale etmeye çalışır
ve müracaatçı ile birlikte sorununu çözmek için uğraşır. İlaveten acil servislerde tıbbi sosyal
hizmetin müracaatçı grupları ölüm, travma, kayıp, şiddet, terk ve istismar
yaşantılarına maruz kalan insanlardan oluşmaktadır. Acil servislerde
tıbbi sosyal hizmet uygulamalarının yerleşmesinin ve önem kazanmasının ilk
koşulu; müracaatçıların durumunun öznel olduğunun bilinmesi, hassas yönlerinin
yoğunluğunun vurgulanması ve tıbbi tedavi ekibine hissettirilmesidir. Nitekim bu makalenin amacı acil servis tıbbi
sosyal hizmet müdahalesini ele alırken Türkiye’deki acil servislerde tıbbi sosyal
hizmet uygulamalarını hatırlatmak, müracaatçı profilini betimlemek ve acil
servis tıbbi sosyal hizmet müdahalesi esnasında gerçekleştirilen acil servis tıbbi
sosyal hizmet mülakatında dikkat edilmesi gereken noktaları kısaca
açıklamaktır. Unutulmamalıdır ki, acil servis tıbbi sosyal hizmet müdahalesi ve
mülakatı, müracaatçıları güçlendirmeye yönelik tasarlanan profesyonel
uygulamalar arasındadır. 

Anahtar Kelimeler

Acil servis, müracaatçı profili, acil servis tıbbi sosyal hizmet müdahalesi, tıbbi sosyal hizmet uzmanı, acil servis tıbbi sosyal hizmet mülakatı

Emergency Service Medical Social Work Interventions, Client Profile and The Points to Take Into Consideration in Social Work Interview

Öz

Emergency care and intervention is
the whole of the health services offered to people to return to their routine
and daily life when there are problems in their social welfare caused by the
physical and mental illnesses that occur suddenly in people's normal lives,
such as accidents, trauma. Individuals who apply to emergency service units are
mostly in a crisis situation. The crisis process refers to a subjective
perception and the crisis for a man described as a minor problem for someone
else. Client profile perceives its own situation-specific crisis when it feels
unsuccessful in solving individual problems and has insufficient resources to
support it, and it needs emergency service medical social work intervention.
The medical social worker also steps at this point and tries to intervene in
the crisis and tries to solve the problem together with the client. In addition
to this, the client groups of medical social work in emergency departments
consist of people exposed to death, trauma, loss, violence, abandonment and
abuse. The first condition for medical social work practices in emergency
services to become established and gain importance is to know that the client's
situation is subjective, to emphasize the intensity of the sensitive aspects
and to have it felt by the medical treatment team. Thus, the aim of this
article is to review medical social work practices in emergency services in
Turkey, to describe the client profile and to briefly describe the points to be
considered in emergency medical social work interview carried out during the
emergency medical social work intervention. It should not be forgotten that the
emergency medical social work intervention and interview are among the
professional practices designed to strengthen the clients.

Anahtar Kelimeler

Emergency service, client profile, emergency service medical social work intervention, medical social worker, emergency service medical social work interview

Kaynakça

• Andren, K. G. ve Rosenqvist, U. (1985). Heavy users of an emergency department: Psycho-social and medical characteristics, other health care contacts and the effect of a hospital social worker intervention. Social Science & Medicine, 21(7), 761-770.
• Auerbach, C. ve Mason, S. E. (2010). The value of the presence of social work in emergency departments. Social Work in Health Care, 49(4), 314-326.
• Auerbach, C., Mason, S. E. ve Laporte, H. H. (2007). Evidence that supports the value of social work in hospitals. Social Work in Health Care, 44(4), 17-32.
• Bıçakçı, S. (2014). Dokuz Eylül Üniversitesi hastanesi erişkin acil servisine 72 saat içerisinde aynı/ilişkili şikâyetle yapılan tekrar başvuruların özellikleri. Yayımlanmamış tıpta uzmanlık tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Bristow, D. ve Herrick, C. (2002). Emergency department: The roles of the nurse case manager and the social worker. Continuing Care, 21(2), 28-29.
• Çifci, G. E. ve Gönen, E. (2011). Sosyal hizmet uygulamalarında etik karar verme süreci. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 22(2), 149-160.
• Çoban, A. İ. (2017). Acil servis birimlerinde sosyal hizmet uygulamaları. İçinde: S. Attepe Özden ve E. Özcan (Eds.), Tıbbi sosyal hizmet (ss. 159-170). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Çolak, Ü. (2012). Türkiye’deki adölesan gebelikler. Eğitişim Dergisi, 33(1), 1-6.
• Dede, E. (2018). Hastanede genel sosyal hizmet uygulamaları. 1Temmuz 2018 tarihinde http://www.manevisosyalhizmet.com/wp- content/uploads/2009/09/hastane_sosyal_hizmet.pdf web adresinden erişildi.
• Demirgöz, M. ve Canbulat, N. (2008). Adölesan gebelik. Türkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences, 28(6), 947-952.
• Duyan, V. (1996). Tıbbi sosyal hizmet: Sağlıkta psiko-sosyal boyut. Ankara: 72TDFO Yayıncılık.
• Feldman, B. N. ve Freedenthal, S. (2006). Social work education in suicide intervention and prevention: An unmet need?. Suicide and Life-Threatening Behavior, 36(4), 467-480.
• Fusenig, E. (2012). The role of emergency room social worker: An exploratory study. Master of social work research paper, St. Catherine University, Minnesota.
• Gagne, M. ve Deci, E. L. (2005). Self‐determination theory and work motivation. Journal of Organizational behavior, 26(4), 331-362.
• Gökçe, B., Özşahin, A. ve Zencir, M. (2007). Determinants of adolescent pregnancy in an urban area in Turkey: A population-based case-control study. Journal of Biosocial Science, 39(2), 301-311.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2013). Türkiye nüfus ve sağlık araştırması (TNSA / 2013 - Yayın No: NEE-HÜ.14.01). 23 Ekim 2018 tarihinde http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf web adresinden erişildi.
• İncesu, E., Beylik, U. ve Küçükkendirci, H. (2016) Acil servis sağlık hizmetlerinde başvuru tekrarı sorunu: Türkiye de bir devlet hastanesi acil servis araştırması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 53, 1-13.
• Joe, S. ve Niedermeier, D. (2006). Preventing suicide: A neglected social work research agenda. British Journal of Social Work, 38(3), 507-530.
• Kâhil, A. ve Palabıyıkoğlu, N. R. (2018). İkincil travmatik stres. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(1), 59-70.
• Keefe, T. (1976). Empathy: The critical skill. Social Work, 21(1), 10-14.
• Malkinson, R. (2007). Cognitive grief therapy. New York: W.W. Norton & Company Inc.
• Malone, R. E. (1995). Heavy users of emergency services: Social construction of a policy problem. Social Science & Medicine, 40(4), 469-477.
• Melekoğlu, R., Evrüke, C., Kafadar, T., Mısırlıoğlu, S., Büyükkurt, S. ve Özgünen, F. T. (2013). Adölesan gebeliklerin perinatal sonuçları. Journal of Turkish Society of Obstetrics & Gynecology, 10(4), 213-219.
• Nota, L., Ferrari, L., Soresi, S. ve Wehmeyer, M. (2007). Self‐determination, social abilities and the quality of life of people with intellectual disability. Journal of Intellectual Disability Research, 51(11), 850-865.
• Önal, G. (2012). Hasta haklarının anatomisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 7-14.
• Özbek, M. (2005). İnsan ilişkilerinde empatinin yeri ve önemi. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 49, 568-587.
• Rothman, J., Smith, W., Nakashima, J., Paterson, M. A. ve Mustin, J. (1996). Client self- determination and professional intervention: Striking a balance. Social Work, 41(4), 396-405.
• Saruç, S. (2017). Kadın doğum hastanelerinde sosyal hizmet uygulamaları. İçinde: S. Attepe Özden ve E. Özcan (Eds.), Tıbbi sosyal hizmet (ss. 147-158). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Serpen, A. S. ve Hasgül, E. (2015). Sosyal hizmet uygulamalarında empatinin önemi ve yardım ilişkisi üzerindeki etkisi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 35(1), 37-52.
• Sheafor, B. ve Horejsi, C. (2014). Sosyal hizmet uygulaması: Temel teknikler ve ilkeler (Birinci basım). Ankara: Nika Yayınevi.
• Spicker, P. (1990). Social work and self-determination. The British Journal of Social Work, 20(3), 221-236.
• Şahin, F. (2009). Sosyal hizmette kendi kaderini tayin hakkı. Aile ve Toplum, 5(19), 87-98.
• Şeker, A. (2017). Etik bağlamda tıbbi sosyal hizmet ve hasta hakları. İçinde: S. Attepe Özden ve E. Özcan (Eds.), Tıbbi sosyal hizmet (ss. 15-32). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2011). Tıbbi sosyal hizmet uygulama yönergesi. 25 Temmuz 2018 tarihinde https://dosyasb.saglik.gov.tr/Eklenti/1349,img071372pdf.pdf?0 web adresinden erişildi.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2015). Acil hizmetler raporu. 23 Ekim 2018 tarihinde http://www.eajem.com/sayilar/244/buyuk/EAJEM-Ozel-Sayi.pdf web adresinden erişildi.
• Teater, B. (2014). An introduction to applying social work theories and methods (Second edition). Berkshire: Open Universtiy Press.
• TUİK / Türkiye İstatistik Kurumu. (2018a). Yaş grubuna göre ilk defa evlenen sayısı: Kadın yaş gurubu 16-19. 14 Kasım 2018 tarihinde https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr web adresinden erişildi.
• TUİK / Türkiye İstatistik Kurumu. (2018b). İkametgâh yerine göre doğum sayısı: Annenin yaş grubu 15-19. 14 Kasım 2018 tarihinde https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?locale=tr web adresinden erişildi.
• TUİK / Türkiye İstatistik Kurumu. (2018c). Anne yaş grubuna göre doğumlar. 14 Kasım 2018 tarihinde http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1060# web adresinden erişildi.
• Tuncay, T. ve İl, S. (2009). Sosyal hizmet uygulamasında empatiyi yeniden düşünmek, Toplum ve Sosyal Hizmet, 20(2), 39-56.
• Turan, N. (2012). Birey ve ailelerle sosyal hizmet (Birinci baskı). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Genel Merkezi.
• Webb, N. B. (1985). A crisis intervention perspective on the termination process. Clinical Social Work Journal, 13(4), 329-340.
• Wehmeyer, M. L. ve Bolding, N. (2001). Enhanced self‐determination of adults with intellectual disability as an outcome of moving to community‐based work or living environments. Journal of Intellectual Disability Research, 45(5), 371-383.
• Weick, A. ve Pope, L. (1988). Knowing what's best: A new look at self-determination. Social Casework, 69(1), 10-16.
• Yorulmaz, M., Karaalp, F., Bükecik, N. ve Özyılmaz, A. F. (2017). Acil servise tekrar başvuru oranı değerlendirmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 14, 92-99.
• Zastrow, C. (2015). Sosyal hizmete giriş (3. Baskı). Ankara: Nika Yayınevi.
• ---------------. (2004). 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu. 23 Ekim 2018 tarihinde http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf web adresinden erişildi.