Türkiye’de Çevre Odaklı Sosyal Çalışma Uygulamalarını Düşünmek

Yıl 2019, Cilt: 30 Sayı: 1, 309 - 329, 23.01.2019

Umut Yanardağ

https://doi.org/10.33417/tsh.516866

Cited By: 5

Öz

Küreselleşmeyle ekolojik dengenin bozulması,
küresel ısınma, iklim değişikliği, çevre kirliliği, afetler gibi çeşitli
sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu durum çevreye yönelik çeşitli
politikaların gerçekleştirilmesini gündeme getirmektedir. Bu bağlamda başta
doğa bilimleri olmak üzere çeşitli disiplinler çevre sorunlarına yönelik
çeşitli mesleki uygulamalar gerçekleştirmekte ve çevre, mesleki bir gündem
haline gelmektedir. Sosyal çalışma mesleğinde de 1970’li yıllardan itibaren
fiziki çevrede yaşanan sorunlar mesleki bir gündem haline gelmiş, bu çerçevede
çevreye dair çeşitli sosyal çalışma yaklaşımları üretilmiştir. Öte yandan bir
kalkınma mesleği olan sosyal çalışma mesleğinin sürdürülebilir kalkınma ile
kurduğu ilişki bağlamında çevreye yönelik çeşitli sosyal çalışma uygulamaları
gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada, eko-kritik sosyal çalışma
yaklaşımları ve sürdürülebilir toplum kalkınması yaklaşımı bağlamında, çevreye
yönelik sosyal çalışma uygulamalarının bilgi, beceri ve değerleri ile birey,
grup ve toplum düzeyinde çevre odaklı sosyal çalışma uygulamaları çerçevesinde
Türkiye’de çevreye odaklı sosyal çalışma uygulamalarının nasıl
gerçekleştirilebileceği incelenmektedir.  

Anahtar Kelimeler

Ekoloji, çevre, sosyal çalışma

Thinking Environmental Social Work Practices in Turkey

Öz

The deterioration of
ecological balance with globalization creates some problems such as global warming,
climate change, environmental pollution, and disasters. This requires
implementation of some policies towards enviroment. In this context, various
disciplines, especially natural sciences, develop various professional measures
on environmental problems and the environment becomes a professional agenda. In
the social work profession, since the 1970s, problems in the physical
environment take place in the professional agenda and various social work
approaches have been developed in this framework. On the other hand, various
social work practices towards the environment have been carried out in the
context of the relationship between social work which is a development
profession, and sustainable development. In this study, in the context of the eco-critical
social work approach and sustainable community development approach on
environment, the knowledge, skills and values of social work practices for the
environment in the framework of practices on individual, group and community
level as well as social work practices for the environment their applications
in Turkey are examined.    

Anahtar Kelimeler

Ecology, environment, social work

Kaynakça

• Artan, T. ve Uzun, K. (2017). A Discussion about green social work in the context of climate refugees. Journal of Current Researches on Social Sciences (JoCReSS). https://doi.org/10.26579/jocress-7.4.13.
• Bay, U. (2015). Ecological social work. In Encyclopedia of Social Work. https://doi.org/10.1093/acrefore/9780199975839.013.116
• Besthorn, F. H., & Saleebey, D. (2003). Nature, Genetics and the Biophilia Connection: Exploring Linkages with Social Work Values and Practice. Advances in Social Work., 4(3) https://doi.org/10.1017/CBO9781107415324.004
• Besthorn, F. H., & Canda, E. R. (2002). Revisioning Environment : Deep Ecology for Education and Teaching in Social Work. Journal of Teaching in Social Work. https://doi.org/10.1300/J067v22n01_07
• Besthorn, F. H. (2012). Deep Ecology’s contributions to social work: A ten-year retrospective. International Journal of Social Welfare, 21(3). https://doi.org/10.1111/j.1468-2397.2011.00850.x
• Besthorn, F., & McMillen, D. P. (2002). The Oppression of Women and Nature: Ecofeminism as a Framework for an Expanded Ecological Social Work. Families in Society: The Journal of Contemporary Social Services, 83(3). https://doi.org/10.1606/1044-3894.20
• Çüçen, A. (2011). Derin Ekoloji. Erişim Tarihi: 10.03.2017, Erişim Adresi: http://blog.aku.edu.tr/ometin/files/2011/12/derinekoloji.pdf
• Dadak, K. (2015). Yeni Kuşak Hak Olarak Çevre Hakkı. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, 5, 309–326.
• Doğan, İ., & Purutçuoğlu, E. (2017). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Çevresel Farkındalık Seviyeleri ile Çevreye Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 21(2).
• Demirbilek, M. (2016). Environment, Environmental Refugees and Green Social Work. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(3), 905–914. https://doi.org/10.24289/ijsser.279033
• Doherty, T. J. (2009). Ecological Intelligence: How Knowing the Hidden Impacts of What We Buy Can Change Everything by Daniel Goleman. Ecopsychology 1(2) https://doi.org/10.1089/eco.2009.0017
• Dominelli, L. (2018). Yeşil Sosyal Hizmet: Çevre Krizinden Çevresel Adalete. Ankara: Nika Yayınları.
• Duyan, V. (2016). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri, Sosyal Çalışma Yayınları, Ankara
• Erikson, L. C. (2018). Environmental Justice as Social Work Practice. England: Oxford University Press.
• Environmental Vulnerability Index. (2015). Erişim Adresi: http://www.vulnerabilityindex.net/download-reports . Erişim Tarihi: 28.03.2018
• Environmental Performans Index (2018).Erişim Adresi: https://epi.envirocenter.yale.edu/epi-topline. Erişim Tarihi 28.07.2018
• Ferreira, S. B. (2010). Eco-spiritual Social Work as a Precondition for Social Development. Ethics & Social Welfare, 4(1). https://doi.org/10.1080/17496531003607891
• Gray, M., Coates, J., & Hetherington, T. (2013). Overview of the last ten years and typology of ESW. In Environmental Social Work. London: Routledge.
• Hawkins, C. A. (2010). Sustainability, Human Rights, and Environmental Justice: Critical Connections for Contemporary Social Work. Critical Social Work Journal, 11(3).
• Holm, U. (2002). Empathy and Professional Attitude in Social Workers and Non-Trained Aides. Internatinal Journal of Social Welfare, 11(1). https://doi.org/10.1111/1468-2397.00197
• IFSW. (2012). The Global Agenda: For Social Work and Social Development Commitment to Action. IFSW.
• IFSW. (2017). World Social Work Day. Erişim Adresi: http://cdn.ifsw.org/assets/ifsw_85801-10.pdf.  Erişim Tarihi 27.07.2017
• IFSW, & IASSW. (2014). Küresel Sosyal Çalışma Tanımı. Erişim Adresi: http://ifsw.org/get-involved/global-definition-of-social-work/ Erişim Tarihi: 27.04.2017
• Jayasooria, D. (2016) ‘Sustainable Development Goals and Social Work: Opportunities and Challenges for Social Work Practice in Malaysia’, Journal of Human Rights and Social Work 1: 19–29.
• Kemp, S. P. (2011). Recentring Environment in Social Work Practice: Necessity, Opportunity, Challenge. British Journal of Social Work, 41(6). https://doi.org/10.1093/bjsw/bcr119
• Kılıç, S., Tok, N. (2014). Geleneksel Adalet Anlayışından Çevresel Adalet Anlayışına. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 2.
• Leist, A. (2011). Geleneksel Adalet Anlayışından Çevresel Adalet Anlayışına. Küresel Bakış Dergisi, 1(1).
• Mason, R. L., Shires, K. M., Arwood, C., & Borst, A. (2017). Social Work Research and Global Environmental Change. Journal of the Society for Social Work and Research, 8(4).
• Matthies, L. A., Narhi, K., & Ward, D. (2001). The Eco-Social Approach in Social Work. SoPhi.
• McKinnon, J., Alston, M. (2016). Ecological Social Work Towards Sustanability. London: Palgrave.
• Mellor, M. (1997). Feminism and Ecology. New York University Press.
• Miller, S. E., Hayward, R. A., & Shaw, T. V. (2012). Environmental shifts for social work: A principles approach. International Journal of Social Welfare, 21(3). https://doi.org/10.1111/j.1468-2397.2011.
• Mutlu, A. (2009). Türkiye’de Çevre Sorunları Literatürünün Baskın Niteliği ve Sosyal Bilimler Yaklasımının Gerekliliği. Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 1(1), 71–82. https://doi.org/10.1501/Csaum_000000848.x
• Närhi, K., & Matthies, A.-L. (2016). Conceptual and historical analysis of ecological social work. In J. McKinnon & M. Alston (Eds.), Ecological social work: Towards sustainability (pp. 21–38).London: Palgrave Macmillan Publishers.
• Noble, C. (2016). Green Social Work - The Next Frontier For Action. Social Alternatives.
• Özçağ, M. (2005). Çevre ve Kalkınma: Sürdürülebilir Kalkınma. İktisadi Kalkınmada Sosyal, Kültürel ve Siyasal Faktörlerin Rolü içinde . Bursa: Ekin Yayınları.
• Özmete, D. D. E. (2010). Sosyal Hizmette Sürdürülebilir Kalkınma Anlayışı: Kavramsal Analiz. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 22. https://doi.org/10.21560/spcd.10263
• Shaw, T. V. (2013). Is social work a green profession? An examination of environmental beliefs. Journal of Social Work, 13(1). https://doi.org/10.1177/1468017311407555
• Thompson, N. (2013). Kuram ve Uygulamada Sosyal Hizmeti Aramak. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Ünal, F. (2010). Toplumsal Ekoloji. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26.
• Ungar, M. (2002). A Deeper, More Social Ecological Social Work Practice. Social Service Review, 76(3). https://doi.org/10.1086/341185
• Urangu, A. (2013). Sürdürülebilir Kalkınma: Uygulamalı Antropolojinin Eylem Alanı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi, 24.
• Van Wormer, K. S., & Besthorn, F. H. (2017). Human behavior and the social environment, macro level groups, communities, and organizations. Oxford University Press, London.
• Warren, K. J. (1987). Feminism and Ecology. Environmental Ethics, 9(1) https://doi.org/10.5840/enviroethics19879113
• Yanardağ, U. (2017). Türkiye’de Sivil Toplum Örgütlerinde Çalışan Sosyal Çalışmacıların Toplumla Sosyal Çalışması Deneyimleri. Hacettepe Üniversitesi.
• Young, T. (1994). Environmental Modification in Clinical Social Work: A Self- psychological Perspective. Social Service Review,68(2), 202-218. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/30012237
• YAŞAD (2018) Tüzük. Erişim Adresi: http://www.yasad.gen.tr/sayfa/24-tuzugumuz.html Erişim Tarihi 1.08.2018
• YAŞAD (2018). Projeler Erişim Adresi: http://www.yasad.gen.tr/projeler/ Erişim Tarihi 1.08.2018 Zapf, M. K. (2010). Social Work and the Environment: Understanding People and Place. Critical Social Work Journal, 11(3).