The Study of The Perception of Family Life Among Children Living in Extended and Nucleus Families

Yıl 2004, Cilt: 15 Sayı: 2, 17 - 30, 15.10.2004

Figen Gürsoy Tuğba Coşkun

Öz

This study is planned to examine the perception of
family environment of 12- 13 year-old children who live with the'ır
grandparents; to identify the effectualfactors on these children, to determine
whether family perception of children differed in some variables. The study is
aimed at findi ng ou t w h et her there are any significant differences among
several variables like gender, order ofb'ırth, number ofsibiıngs living in
extended and nucleus families, and theperiod of living with grandparent in the
extended families. This research is conducted through the 12-13 year-old
primary school children chosen as representatives of the low socio-economic
slum areas of Ankara. By looking at the results of this research, it is
concluded that there are significant differences in the perception of family
environment between children living in extended and nucleus families when
considered with respect to the sub-dimension of family evaluation scale and the
total nunıber of scores. It is also concluded that there are a considerable
number of differences of perception with regard to the variables of different
genders of children, orderofbirth, number ofsiblings as well as with regards to
the sub-dimension of family evaluation scale. Furthermore, the results show
(hat the nıtmber of siblings have a meaningful impact on the total score of
family evaluation system. Finally, among the children living in the
extendedfamilies, a significant difference is detected between the variable of
the oldest member of the family and the family evaluation scale's sub-scores.

Anahtar Kelimeler

Extended family, nucleus family, perception of family

GENİŞ AİLEDE VE ÇEKİRDEK AİLEDE YAŞAYAN ÇOCUKLARIN AİLE ORTAMINI ALGILAMALARININ İNCELENMESİ

Öz

Bu araştırma büyük anne ve babası ile birlik­te
yaşayan !2-!3 yaş grubu çocukların aile ortamını algılamalarını belirlemek,
etkili olabilecek etmenleri ortaya koymak, aileleri algılamalarının bazı
değişkenlere göre fark­lılık yaratıp yaratmadığım saptamak amacıy­la
planlanmıştır. Araştırmada, geniş ailede ve çekirdek ailede yaşayan çocuklarda
cinsi­yet, doğum sırası, kardeş sayısı, geniş ailede yaşayan çocuklarda ise;
çocuğun birlikte yaşadığı büyük ebeveynin kim olduğu, bü­yük ebeveynle yaşama
süresi gibi değişken­lerin çocukların ailelerini algılamalarında farklılık
yaratıp yaratmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, Ankara il mer­kezinde
bulunan alt sosyo-ekonomik düzeyi temsil eden semtlerden seçilen ilköğretim
okullarına devam eden 12-13 yaş grubu ço­cuklar üzerinde yürütülmüştür.
Araştırma sonucunda geniş ve çekirdek ailede yaşa­yan çocuklar arasında aile
değerlendirme ölçeği alt boyutları ve toplam puan açısın­dan önemli
farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Çocukların cinsiyeti, doğum sırası, kardeş
sayısı değişkenleriyle, aile değerlendirme ölçeği alt boyutları açısından önemli
farklı­lıklar saptanmıştır. Kardeş sayısı değişkeni açısından aile
değerlendirme toplam puanı üzerinde önemli fark yarattığı belirlenmiştir. Geniş
ailede yaşayan çocuklarda ise, bir­likte yaşadığı büyük ebeveynin kim olduğu
değişkeni İle aile değerlendirme ölçeği alt puanları açısından önemli farklılık
yarattığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Geniş aile, çekirdek aile, aile ortamını algılama

Kaynakça

• Başar, F. (1992) “Ankara Kalaba Çocuk Islahevi'nde kalan 15-18 yaş grubu ergen¬lerin suça yönelmelerinde ail enin etkisi üzerine bir araştırma", Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Bıçakçı, M. ve Gürsoy, F. (2004). Annesi Çalışan ve Çalışmayan Çocukların Tutum¬larını Algılamalarının ve Benlik İmajlarının İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Ev Ekonomisi Yüksekokulu Yayını No:8 S1.S1 Ankara.
• Bulut, I. (1990) “Aile değerlendirme ölçeği el kitabı”, Özgüzeliş matbaası, Ankara.
• Coşkun. T. (2005). Geniş ve Çekirdek Ai¬lede Yaşayan Çocukların Aile Ortamını Algılamalarının İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Cengiz, R. (1993) “Kasabada aile yapısı”, Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Gökçe, B (2004). Türkiye'nin Toplumsal Ya¬pısı ve Toplumsal Kurumlar, Savaş Yayınları, Ankara.
• Gönen, E. ve Hablemitoğiu, Ş. (1993) “Toplumsal değişme sürecinde aile: Yapı, etkile¬şim ve işlevleri”, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, Ankara. http://yayim.meb.gov.tr/yayimlar/eylul/18. htm, Erişim Tarihi: 15.05.2005.
• Dizman, H. (2003) "Anne-babası ile yaşayan ve anne yoksunu olan çocukların saldırganlık eğilimlerinin incelenmesi”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• İçli, G. (1994) "Sosyal sorunlar çerçevesinde kentsel ailede aile içi ilişkiler”, Doktora Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Sohtorikoğlu, Ş. (2000) “5-7 yaş çocukların¬da aile kavramının gelişimini etkileyen faktörlerin incelenmesi", Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Istanbul.
• Topçuoğlu, S. (2001) “Çekirdek ailede ve geniş ailelerde aile fonksiyonlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi", Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun.