AN ANALYSIS OF THE FACTORS AFFECTING THE PERCEIVED SOCIAL SUPPORT AMONG THE ELDERLY

Yıl 2012, Cilt: 23 Sayı: 1, 31 - 40, 15.04.2012

Ayfer Aydıner Boylu Oya Hazer

Öz

Prevention
of diseases and the reduction of deaths through effective treatment methods as
a result of the medical and technological developments have rapidly increased
the elderly population almost in all countries. Given the fact that the
decrease of the perceived social support creates a reduced quality of life
among the elderly, the sustainability of the current quality of life of the
elderly that constitutes a significant portion of the society has become more
important. Therefore, the current study aims to provide valid suggestions for
the sustainability of the quality of life of the elderly population through its
findings to be obtained by analyzing the factors affecting the perceived social
support among the elderly aged 65 and above. The research sample consists of
348 elderly subjects. In the analysis of the research data; methods of
percentage, arithmetic mean, t-test, ANOVA, Pearson Correlation and Regression
Analysis were used. The research found a positive correlation between the
participants’ quality of lives, activity levels in daily life and life
satisfactions and the perceived social support; and a negative correlation
between the participants’ levels of depression and the perceived social
support.

Anahtar Kelimeler

Elderly, Quality of life, Multidimensional scale of perceived social support

Yaşlılarda Algılanan Sosyal Destek Üzerinde Etkili Olan Faktörlerin İncelenmesi

Öz

Tıbbi ve
teknolojik gelişmeler sonucunda hastalıkların önlenmesi ve etkin tedavi
yöntemleriyle ölümlerin azalması hemen her ülkede yaşlı nüfus oranını
hızla arttırmıştır. Algılanan sosyal desteğin azalmasının yaşlı bireylerin
yaşam kalitelerinde düşüşe neden olduğu göz önünde bulundurulduğunda
artan ve toplumun önemli bir bölümünü oluşturan yaşlı nüfusun mevcut
yaşam kalitesinde sürdürülebilirliğin önemi daha da artmıştır. Bu
nedenle bu çalışma, 65 yaş ve üzeri yaşlılarda algılanan sosyal destek
üzerinde etkili olan faktörleri inceleyerek elde edilen bulgular
doğrultusunda yaşlı nüfusun yaşam kalitesinde sürdürülebilirliğin
sağlanmasına yönelik geçerli önerilerde bulunmak amacıyla
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 348 yaşlı
oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde; yüzdelik,
aritmetik ortalama, T Testi, Anova, Pearson Korelasyonu ve Regresyon Analizi
kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yaşlıların yaşam kalitesi, günlük yaşam
aktivite düzeyleri ve yaşam doyumları ile algıladıkları sosyal destek
arasında  pozitif yönde, depresyon düzeyleri ile algıladıkları sosyal destek
arasında da negatif yönde bir ilişkinin olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Yaşam kalitesi, Çok boyutlu olarak algılanan sosyal destek ölçeği

Kaynakça

• Aksüllü, N. & Doğan, S. (2004). Huzurevinde ve evde yaşayan yaşlılarda algılanan sosyal destek etkenleri ile depresyon arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5, 76-84.
• Altıparmak, S. (2009). Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam doyumu, sosyal destek düzeyleri ve etkileyen faktörler. F.Ü.Sağ.Bil.Tıp Dergisi, 23 (3), 159-164.
• Aslan, D. (2009). Yaşlılık döneminde yaşam kalitesi kavramı. Gerontoloji ve Geriatri II Kurs Kita- bı. Ankara: Rekmay Ofset Basımı, 199-204.
• Baqar. A., Husaini, R.S., Castor, J., Gary Linn, S.T., Moore, H.A. & Warren, R.W. (2006). Social support and depression among the black and white elderly. Journal of Community Psychology, 18(1), 12-18.
• Baxter, J., She’ Lerly, S.M., Eby, C., Mason, L. & Cortese, C.F., Hamman, R. F. (1998). Social structure factors associated with perceived quality of life. The San Luis Valley Healthhand Aging Study. Journal of Ageing Health, 10 (3), 287-310. Bozoğlu, E., Işık, A.T., Naharcı, M. İ., Onar, T. & Doruk, H. (2009). Yaşlılarda yaşanılan sosyal çevrenin etkileri. Journal of geriatrics and geriatric neuropsychiatry, 1, 39-42.
• Brod, M., Stewart, A.L., Sands, L., & Walton, P. (1999). Conceptualization and measurement of quality of life in dementia: the dementia quality of life instrument (Dqol). Gerontologist, 39 (1),25-35.
• Carrigan, T., Connell, B. & Lee, J. (1985). Toward a new sociology of masculinity. In H. Brod Editor. Boston: Allen & Unwin, 75.
• Chi, I. & Chou, K. L. (2001). Social support and depression among elderly Chinese people in Hong Kong. International Journal of Aging and Human Development, 52, 231-252.
• Connell, R. W. & Messerschmidt, J. W. (2005). Hegemonic masculunity: Rethinking the concept. Gender & Society, 19, 6, 829-859.
• Durmaz, P. & Ünal, B. (2000). Narlıdere bölgesinde yaşayan yaşlıların sosyal destek düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Halk Sağlığı Kongresi Özet Kitabı. İstanbul.
• Eker, D. & Arkar, H. (1995). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 10, 45-55.
• Ertan, T., Eker, E. & Şar, V. (1997). Geriatrik depresyon ölçeğinin Türk yaşlı nüfusunda geçerlilik ve güvenilirliği. Nöropsikiyatri Arşivi, 34, 62-71.
• Eser, E. (1998). Psychiatrics Research Unit, WHO Collaborating Center for Mental Health.
• Fees, B. S., Martin, P. & Poon, L. W. (1999). A model of loneliness in older adults. J Gerontolog B Pyschol Sci Soc Sci, 54 (4), 231-239.
• Florence, F. M. S. (2001). An exploratory of informal support and life satisfaction of older persons in Macau. A thesis degree of master of philosophy, Lingnan University. Glass, T.A., De Leon, C.F., Bassuk, S.S. & Berkman, L. F. (2006). Social engagement and depressive symptoms in late life. Journal of Aging Health, 18, 604- 628.
• Helman, E.A. & Stewart, C. (1994). Social support and the elderly client. Home Health Nurs, 12, 51- 60.
• Karataş ̧ S.C. (1988). Factors influencing life sa- tisfaction, Master’s thesis. Hacettepe University Institute of Social Sciences, Ankara, Turkey.
• Katz, S., Downs, T. D., Cash, H. R., & Grotz, R. C. (1970). Index of activities of daily living. The Gerontologist, 1, 20-301. Kurlowicz, L.H. (1993). Social factors and depression in late life. Arch Psychiatric Nurs, 7(1), 30-36.
• Lawton, M. P., & Brody, E. M. (1969). Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. Gerontologist, 9, 179-186.
• Litchterman, P. (1989). Making a politics of masculinity. Comparative Social Research, 11, 185- 208.
• Litwin, H. (2001). Social structure type and morale in old age. Gerontologist, 41 (4), 516-524.
• Litwin, H. (2003). The association of disability, sociodemographic background and social structure type in later life. Journal of Ageing Health, 15 (2), 391-408.
• Neugarten, B. L., Havighurst, R. J. & Tobin, S.S. (1961). The measurement of life satisfaction. Jour- nal of Gerontology, 16, 134-143.
• Oxman, T. & Hull, J. (2001). Social support and treatment response in older depressed primary care patients. Gerontol. B. Psychol. Sci. Soc. Sci., 56(1), 35-45.
• Patterson, B. J. (1995). The process of social support: adjusting to life in a nursing home. J Adv Nursing, 21(4), 682-689.
• Rodgers, B. L. (1989). Loneliness, easing the pain of the hospitalized elderly. J Gerontol Nurs, 15(8), 16-21.
• Saito, E., Sagawa, Y. & Kanagawa, K. (2005). Social support as a predictor of health status among older adults living alone in Japan. Nursing and Health Science, 7, 29-36.
• Sorias, O. (1988a). Sosyal desteklerin ruhsal sağlığı koruyucu etkisinin depresyonlu ve sağlıklı kontrollerde araştırılması. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 27, 1033- 1039.
• Sorias, O. (1988b). Yaşam stresine karşı koruyucu olarak sosyal destekler. Seminer Psikoloji (Özel Sayı), Edebiyat Fakültesi Yayınları, 805- 811.
• Spitzer, A., Bar, T. & Golander, H. (1995). Social support: how does it really work?. J Adv Nurs, 22, 850-854.
• WHO Psychiatric Research Unit (1998). Collabo- rating Centre in Mental Health, http://www.cure- 4you.dk/354/WHO-5_Turkish.pdf
• Tremethick, J. M. (1997). The importance of social support among elderly. J Community Psyhol, 11, 3-20.
• Yesavage, J.A., Brink, T.L. & Rose, T.L. (1983). Development and validation of a geriatric depression screning scale: a preliminary report. J Psychiatric Res, 17(1), 37-49.
• You, K.S. & Lee, H. (2006). The physical, mental, and emotional health of older people who are living alone or with families. Arch Psychiatr Nurs., 20, 193-201.
• Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., & Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of Personality Assessment, 52, 30-41.