SOSYAL HİZMET MESLEKİ UYGULAMALARINDA MÜRACAATÇILARA KARŞI ETİK SORUMLULUKLAR VE ETİK KARAR VERME SÜRECİ

Yıl 2020, Cilt: 31 Sayı: 3, 1201 - 1226, 24.07.2020

Melek Zubaroğlu Yanardağ

https://doi.org/10.33417/tsh.773749

Cited By: 1

Öz

Meslek etiği kapsamında oluşturulan kurallar, meslekler için güvence sağlayan ilke ve sorumluluklar içerir. Sosyal hizmet mesleği de belli başlı etik ilke ve sorumluluklara sahiptir. Sosyal hizmet etik ilke ve prensipleriyle ilgili ilk taslak çalışmaların girişim bazında 1920’lerde başladığı bilinmektedir. Sosyal hizmet etik ilke ve prensipleriyle ilgili en güncel belge olan Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği (NASW) Etik Kurallar Rehberi 2017 yılındaki revizyonu ile sosyal hizmet uzmanlarına rehber olmaktadır. Belgede yenilikçi olarak, hizmetin teknolojik veya elektronik düzlemde verilmesiyle ilgili bazı maddelerde ek açıklamalarda bulunulmuştur. Bu çalışmada Rehber’de açıklanan etik sorumluluklardan yalnızca müracaatçılara ilişkin olanlar ele alınmıştır. 17 başlık altında incelenen bu sorumluluklarla ilgili bazı örnekler sunulmaya çalışılmıştır. Ayrıca sosyal hizmet mesleğinde etik karar verme sürecinin nasıl olabileceği konusunda bir inceleme sunulmuştur. Bu çalışmadaki amaç hem güncel gelişmeler ışığında müracaatçılarla ilgili etik sorumlulukları ele almak hem de tamamlayıcı bir konu olarak etik karar verme sürecine yer vermektir.

Anahtar Kelimeler

etik, etik karar verme, sosyal hizmet, sosyal hizmet etiği

Ethical Responsibilities to Clients and Ethical Decision Making in Social Work Professional Practices

Öz

The rules related to professional ethics include principles and responsibilities that provide assurance for the professions. The social work profession also has certain ethical principles and responsibilities. It is known that the first draft studies on the ethical principles and principles of social work started in the 1920s as an enterprise. The National Association of Social Workers (NASW) Code of Ethics, which is the most recent guideline on the ethical principles and principles of social work, provides guidance to social workers with its revision in 2017. As an innovative work, in some articles on the document, additional disclosures are made about provision of services on a technological or electronic level. In this study, only the “Social Workers’ Ethical Responsibilities Related To Clients” chapter which is on the Guideline has been discussed. Some examples have been presented related to the responsibilities which are examined under 17 titles on the Guideline. In addition, an examination on how should be an ethical decision-making process in the social work profession have been done. The aim of this study is to address the ethical responsibilities of the clients in the light of current developments and address to the ethical decision-making process as a complementary issue.

Kaynakça

• Acar, H., İçağasıoğlu Çoban, A., Polat, G. (2017). Sosyal Hizmetlerde Yanlış Uygulamalar, Etik İhlaller ve Sorunlara İlişkin Bir Araştırma. İoanna Kuçuradi, Neşe Şahin Taşğın (Ed.), Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Aydın, İ. (2002). Yönetsel Mesleki ve Örgütsel Etik, Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Banks, S. (2001). Ethics and Values in Social Work. London: Macmillan Press.
• Buz, S. & Akçay, S. (2015). Sosyal hizmet araştırmasında etik. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26(1), 149-161.
• Cılga, İ. (2004). Bir Bilim ve Meslek Olarak Sosyal Hizmet. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayınları.
• Congress, E. & Mcauliffe D. (2006). Social work ethics: Professional codes in Australia and the United States. International Social Work, 49(2), 151-164.
• CSWA (1997). Klinik Sosyal Hizmet Etik Kodları, Erişim Linki: goo.gl/bLXCI4 Erişim Tarihi: 02.01.2018.
• Çifci, E. G. & Gönen, E. (2011). Sosyal Hizmet Uygulamalarında Etik Karar Verme Süreci. Toplum ve Sosyal Hizmet, 22(2),149-160.
• Dolgoff, R., Harrington, D., Loewenberg, F. M. (2012). Ethical decisions for social work practice (9th edition), Belmont CA: Thomson Brooks/Cole.
• Duyan, V. (2014). Sosyal Hizmet: Temelleri, Yaklaşımları, Müdahale Yöntemleri. Ankara: Sosyal Çalışma Yayınları.
• Elliott, L. J. (1931). Social work ethics. New York: American Association of Social Workers.
• Ferrel, O. C. ve Fraedrich, J. (1994). Business ethics: Ethical Decision Making & Cases. 2nd Edition, New Jersey: Houghton Mifflin Company.
• IFSW (2014). Global Defination of Social Work, Erişim Linki: http://ifsw.org/get-involved/global-definition-of-social-work/ Erişim Tarihi: 02.01.2018.
• Johnson, A. (1955). Educating professional social workers for ethical practice. Social Service Review, 29, 125–136.
• Kuçuradi, İ. (1988). Uludağ Konuşmaları: Özgürlük, Ahlak, Kültür Kavramları. Ankara Türkiye Felsefe Kurumu.
• Kuçuradi, İ. (2002) Etik Kavramı. İhsan Bal & Bedri Eryılmaz (Ed.), Polis Meslek Etiği, Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yay., 45-51.
• Lewis, P.A. (1995), Management Challenges in the 21 st Century. Minneapolis: St. Poul-West Publishing.
• Mavili-Aktaş, A. (2004). Kriz durumlarında sosyal hizmet müdahalesi. Kriz, 11(3), 37-44.
• NASW (2008). NASW Code of Ethics. Washington, DC: NASW Publ. Erişim Linki: https://www.socialworkers.org/LinkClick.aspx?fileticket=KZmmbz15evc%3D&portalid=0 20.02.2018.
• NASW (2017). NASW Code of Ethics. Washington, DC: NASW Publ. Erişim Linki: https://socialwork.sdsu.edu/wp-content/uploads/2011/09/NASW-Code-of-Ethics2017.pdf 20.02.2018.
• NASW (2012). NASW Standards for School Social Work Services, Erişim Linki: http://www.naswdc.org/practice/standards/naswschoolsocialworkstandards.pdf Erişim Tarihi: 03.01.2018
• NLASW (Newfoundland and Labrador Association of Social Workers) Professional Issues Committee (2015). Ethical Decision-Making in Social Work Practice. http://www.nlasw.ca/sites/default/files/inline-files/Ethical_Decision_Making_Framework.pdf 07.02.2018.
• NOFSW (1987). Code of Ethics Preamble, Erişim Linki: goo.gl/wjD6hm Erişim Tarihi: 03.01.2018.
• Özen, Y. (2011). Sorumluluk bağlamında iş ahlâkı ve sosyal sorumluluk: sosyal psikolojik bir yaklaşım. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi, 4, 173-189.
• Özgener, Ş. (2009). İş Ahlakının Temelleri İstanbul: Nobel.
• Pumphrey, M. W. (1959). The Teaching of Values and Ethics in Social Work Education. New York: Council on Social Work Education Publ.
• Reamer, F. G. (1998). The Evolution of Social Work Ethics. Digital Commons at RIC, p.488-500. Retrieved from: http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.679.6692&rep=rep1&type=pdf
• Reamer, F. G. (2006). Ethical Standards in Social Work: A Review of the NASW Code of Ethics. USA: NASW.
• Reamer, F. G. (2018). Sosyal Hizmet Etiği ve Değerleri. Hakan Acar(Çev. Ed.), Ankara: Nika Yay.
• SHUDER Genel Merkezi- SHUDER (2004). Sosyal Hizmet Mesleğinin Etik İlkeleri ve Sorumlulukları (2.Baskı), Ankara: SHUDER Yay.
• Şahin F. (2005). Sosyal hizmet uzmanlarının güçler perspektifinin temellerine ilişkin düşünceleri üzerine araştırma. Sağlık ve Toplum, 4, 43-51.
• Şahin, F. (2009). Sosyal hizmette kendi kaderini tayin hakkı. Aile ve Toplum, 11(5), 87-97.
• Tosun, M. (1982). Örgütsel Etkililik. Ankara: TODAİE Yay.
• Usta, A. (2015). Kamu örgütlerinde çıkar çatışması: türleri ve önlenmesi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 7(13), 100-124.