Fiziksel Engelli Bireyin Varoluşu: Nitel Bir Çalışma

Yıl 2021, Cilt: 32 Sayı: 4, 1421 - 1439, 31.10.2021

Ramazan Kocakaya , Nilgün Küçükkaraca

https://doi.org/10.33417/tsh.972415

Öz

Varoluşçuluk ile sosyal hizmet arasında güçlü bir ortak zemin mevcuttur. Alanyazın incelendiğinde, sosyal hizmet uzmanlarının hizmet sunduğu bireylerin varoluşuna dair çalışmaların olduğu, ancak fiziksel engelli bireyin varoluşunu konu edinen çalışmaların son derece sınırlı olduğu görülmektedir. Bu noktadan hareketle bu çalışmada “Varoluşçu sosyal hizmet perspektifinden, fiziksel engele sahip olmak ne anlama gelmektedir?” sorusuna cevap aranmıştır. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımlarından olan fenomenolojik araştırma olarak tasarlanmıştır. Fiziksel engeli olan Z.G.’nin varoluşuna ilişkin, gözlem yoluyla elde edilemeyecek duygu ve düşünceleri, bakış açısı ve yaşam deneyimleri birebir derinlemesine görüşmeyle keşfedilmeye çalışılmıştır. Z.G. erkek, otuz sekiz yaşında, evli, iki çocuk sahibidir. Bir üniversitede öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. Z.G. çocukken geçirdiği bir kaza sonrası yedi yaşındayken fiziksel engelli olmuştur. Araştırmanın bulguları göstermiştir ki fiziksel engeli olan Z.G. varoluşsal hakikatlerle yüzleşmekten kaçmadan, söz konusu hakikatleri göz ardı etmeden bir yaşam sürmekte, sorumluluklarının bilincinde olarak otantik bir yaşam tarzı benimsemeye çalışmaktadır. Araştırmadan elde edilen veriler sosyal hizmet bağlamında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel engellilik, varoluşçuluk, otantik varoluş, sosyal hizmet

The Existence of the Physically Disabled Individual: A Qualitative Study

Öz

There is strong common ground between existentialism and social work. When the literature is examined, it is seen that there are studies on the existence of individuals to whom social workers serve, but studies on the existence of individuals with physical disabilities are extremely limited. From this point of view, in this study, the answer to the question "What does it mean to be physically disabled from the perspective of existential social work?" has been sought. The research was designed as a phenomenological research, which is one of the qualitative research approaches. Emotions and thoughts, perspectives and life experiences that cannot be obtained through observation regarding the existence of Z.G., who has a physical disability, were tried to be discovered through one-to-one in-depth interviews. Z.G. male, thirty-eight years old, married, has two children. He works as a lecturer at a university. Z.G. became physically disabled at the age of seven after an accident as a child. The findings of the research showed that Z.G. leads a life without escaping from facing the existential truths, ignoring the said truths, and try to adopt an authentic lifestyle with the awareness of his responsibilities. The data obtained from the research were discussed in the context of social work.

Anahtar Kelimeler

Physical disability, existentialism, authenticity, social work

Kaynakça

• Aykara, A., Çelik, G. (2011), Fiziksel engelli birey olmak: varoluşçu bir bakış, Ufkun Ötesi Bilim Dergisi, (1), 5-18.
• Bal, H. (2013), Nitel Araştırma Yöntemi, Isparta: Fakülte Kitabevi Yayınları.
• Creswell, J. W. (2016), Nitel Araştırma Yöntemleri (M. Bütün ve S. B. Demir Çev. Ed.), Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Easton, H., Krippner, S. (1964), Disability, rehabilitation, and existentialism, The Personnel and Guidance Journal, 43(3), 230-234.
• Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü (2021), Engelli ve Yaşlı İstatistik Bülteni Nisan-2021, eyhgm_istatistik_bulteni_nisan_2021.pdf (aile.gov.tr).
• Forouzan, A. S., Mahmoodi, A., Shushtari, Z. J., Salimi, Y., Sajjadi, H., Mahmoodi, Z. (2013), Perceived social support among people with physical disability, Iranian Red Crescent Medical Journal, 15(8), 663.
• Frankl, V.E. (2016), İnsanın anlam arayışı (S.Budak Çev.), İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
• Fromm, E. (1995), Sevme Sanatı (Y. Salman Çev.), İstanbul: Payel Yayınevi.
• Geçtan, E. (2018), İnsan Olmak, İstanbul: Metis Yayınları.
• Hilav, S. (2011), Felsefe El Kitabı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Jaspers, K. (2018), Felsefe Konuşmaları Felsefeye Giriş (A. Aliy Çev.), İstanbul: Pinhan Yayıncılık.
• Johns, L., Blackburn, P., McAuliffe, D. (2020), COVID-19, prolonged grief disorder and the role of social work, International Social Work, 63(5), 660-664.
• Kim, S. J., Kang, K. A. (2003), Meaning of life for adolescents with a physical disability in Korea, Journal of Advanced Nursing, 43(2), 145-155.
• Livneh, H. (1985), Death attitudes and their relationship to perceptions of physically disabled persons, Journal of Rehabilitation, 51(1), 38.
• Macdonald, S. J., Deacon, L., Nixon, J., Akintola, A., Gillingham, A., Kent, J., Ellis, G., Mathews, D., Ismail, A., Sullivan, S., Dore, S., Highmore, L. (2018), ‘The invisible enemy’: disability, loneliness and isolation, Disability & Society, 33(7), 1138-1159.
• Martínez-López, J. Á., Lázaro-Pérez, C., Gómez-Galán, J. (2021), Death anxiety in social workers as a consequence of the COVID-19 pandemic, Behavioral Sciences, 11(5), 61.
• May, R. (2017), Varoluşun Keşfi (A. Babacan Çev.), İstanbul: Okuyan Us.
• Martz, E. (2004), A philosophical perspective to confront disability stigmatization and promote adaptation to disability, Journal of Loss and Trauma, 9(2), 139-158.
• Özakkaş, T. (2014), Varoluşçuluk ve Bütüncül Vaka'a Fomülasyonları 9. BPT Mart Sonu Ders Notları 10, İstanbul: Psikoterapi Enstitüsü Eğitim Yayınları.
• Patterson, C. H. (1965), Existentialism and disability, Catholic Psychological Record, 3, 120-124.
• Psarra, E., & Kleftaras, G. (2013), Adaptation to physical disabilities: The role of meaning in life and depression, The European Journal of Counselling Psychology, 2(1), 79-99.
• Rokach, A., Lechcier-Kimel, R., Safarov, A. (2006), Loneliness of people with physical disabilities, Social Behavior and Personality, 34(6), 681-700.
• Sartre, J.P. (2018), Varoluşçuluk (A.Bezirci Çev), İstanbul: Say Yayınları.
• Sheafor, B.W. Horejsi, C.J. (2016), Sosyal Hizmet Uygulaması Temel Teknikler ve İlkeler (D.B. Çiftçi Ed.), Ankara: NİKA Yayınevi.
• Stewart, J. B. (2012), Existentialism, İçinde Encyclopedia of applied ethics (s. 250-263): Academic Press.
• Stretch, J. J. (1967), Existentialism: A proposed philosophical orientation for social work, Social Work, 12(4), 97-103.
• Thompson, N. (2016), Kuram ve uygulama’da sosyal hizmeti anlamak (Ö. Cankuran-Öntaş ve B.Hatiboğlu-Eren Çev. Ed.), Ankara: Dipnot Yayınları.
• Teater, B. (2015), Sosyal hizmet kuram ve yöntemleri: Uygulama için bir giriş (A. Karatay Çev. Ed.), Ankara: Nika Yayınevi.
• Topçu, N. (2015), Varoluş Felsefesi, Hareket Felsefesi, İstanbul: Dergah Yayınları.
• Wieschedel, W. (2014), Felsefenin Arka Merdiveni (S. Umran Çev.), İstanbul: İz Yayıncılık.
• Yalom, I. D. (2016), Aşkın Celladı (H. Saraç Çev.), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yalom, I. D. (2018), Varoluşçu Psikoterapi (Z. Babayiğit Çev.), İstanbul: Pegasus Yayınları.
• Yurtkölesi, S. (2019), Hayatın Sefa'sı, Denizli: Boy Yayınları