COVID 19 KÜRESEL SALGIN SÜRECİNDE DEPRESYON, ANKSİYETE ve STRESİN DUYGUSAL YEME BOZUKLUĞUNA ETKİSİ

Yıl 2021, Cilt: Covid-19 Özel Sayı Cilt 1 , 183 - 200, 30.12.2021

Yasemin Özkan , Meryem Danışmaz Sevin , Ülcay Ecenur Avcı

https://doi.org/10.33417/tsh.1004373

Cited By: 2

Öz

Bu araştırmanın amacı, COVID-19 küresel salgını sürecinde yaşanan depresyon, stres ve anksiyete ile duygusal yeme arasındaki ilişkiyi incelemektir. Nicel araştırma yöntemi benimsenen bu araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu; örgün eğitimde aktif olan, COVID-19 küresel salgını nedeniyle uzaktan eğitim gören gönüllü toplam 342 sosyal hizmet öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak; araştırmacılar tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu, Depresyon, Anksiyete ve Stres Ölçeği (DASS) ve Türkçe Duygusal Yeme Ölçeği (TDYE) kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 21.0 programında değerlendirilmiştir. Katılımcıların çoğunluğu kadın olup lisans eğitimine devam etmektedir. Yapılan analizler sonucunda; katılımcıların orta depresyon, orta anksiyete ve normal stres düzeylerine sahip olduğu ve stres, anksiyete ve depresyon ile duygusal yeme arasında orta düzeyde pozitif anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Buna ek olarak, duygusal yeme değişiminin %29,3’ünü depresyon, stres ve anksiyetenin açıkladığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca kadın katılımcıların stres, anksiyete, gerginlik durumunda yeme, olumsuz duygularla başa çıkabilme için yeme ve uyaran karşısında kontrol puan ortalamalarının erkek katılımcılardan daha yüksek olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda, COVİD 19 küresel salgını sürecinde korku, anksiyete, stres, depresyon ve kaygı gibi negatif duygu durumlarını azaltacak ve bu duygular ile baş etme stratejilerinden biri olarak görülen duygusal yemeyi önleyecek halk sağlığı stratejilerinin geliştirilmesi önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

COVİD 19, küresel salgın, stres, duygusal yeme

THE EFFECTS OF DEPRESSION, ANXIETY AND STRESS ON EMOTIONAL EATING DISORDER IN THE WHOLE COVID 19 GLOBAL EPIDEMIC

Öz

The purpose of this research is to examine the relationship between depression, stress and anxiety experienced during the COVID-19 global epidemic and emotional eating. Quantitative research method and relational survey model was used in this study. The study group of this research consists 342 volunteer social work students who are active in formal education and distance education due to the COVID-19 global epidemic. As a data collection tool; Personal information form created by the researchers, Depression, Anxiety and Stress Inventory (DASS) and Turkish Emotional Eating Inventory (TDRI) were used. The data were evaluated in the SPSS 21.0 program. The majority of the participants are women and continue their undergraduate education. As a result of the analyzes; Participants had moderate depression, moderate anxiety and normal stress levels and a moderately positive and significant relationship was found between stress, anxiety and depression and emotional eating. In addition, it was founded that depression, stress and anxiety explained of the change in emotional eating 29.3%. In addition, it was observed that female participants had higher mean scores on eating in case of stress, anxiety, tension, eating to cope with negative emotions, and control against stimuli than male participants. As a result of the research, it has been proposed to develop public health strategies that will reduce negative emotional states such as fear, anxiety, stress, depression and anxietude during the COVID 19 global epidemic and prevent emotional eating, which is seen as one of the strategies to cope with these emotions.

Anahtar Kelimeler

COVID 19, global pandemic, stress, emotional eating

Kaynakça

• Abraham, D. A., Vijayakumar, T. M., & Rajanandh, M. G. (2020). Challenges of non-COVID-19 patients with chronic illness during the pandemic. Journal of Research in Pharmacy Practice, 9(3), 155.
• Al-Musharaf, S. (2020). Prevalence and predictors of emotional eating among healthy young Saudi women during the COVID-19 pandemic. Nutrients, 12(10), 2923.
• Akın, A., & Çetin, B. (2007). Depression, Anxiety and Stress Scale (DASS): The study of validity and reliability. Educational Science: Theory & Practice, 7(1), 241- 268.
• Ammar, A., Brach, M., Trabelsi, K., Chtourou, H., Boukhris, O., Masmoudi, L., Bouaziz, B., Bentlage, E., How, D., Ahmed, M., Müller, P., Müller, N., Aloui, A., Hammouda, O., Paineiras- Domingos, L. L., Braakman-Jansen, A., Wrede, C., Bastoni, S., Soares Pernambuco, C., … Driss, T. (2020). Effects of COVID-19 Home Confinement on Eating Behaviour and Physical Activity: Results of the ECLB-COVID19 International Online Survey. Nutrients, 12. https://doi.org/10.3390/nu12061583.
• Bemanian, M., Mæland, S., Blomhoff, R., Rabben, Å. K., Arnesen, E. K., Skogen, J. C., & Fadnes, L. T. (2020). Emotional eating in relation to worries and psychological distress amid the covid-19 pandemic: A population-based survey on adults in norway. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(1), 1–10. https://doi.org/10.3390/ijerph18010130
• Bilgen, Ş. S. (2018). Türkçe duygusal yeme ölçeği geliştirilmesi, geçerlilik ve güvenirlik çalışması (Yüksek lisans tezi), https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp sayfasından erişilmiştir).
• Brooks, S. K., Webster, R. K., Smith, L. E., Woodland, L., Wessely, S., Greenberg, N., & Rubin, G. J. (2020). The psychological impact of quarantine and how to reduce it: rapid review of the evidence. The lancet, 395(10227), 912-920.
• Camilleri, G. M., Méjean, C., Kesse-Guyot, E., Andreeva, V. A., Bellisle, F., Hercberg, S., & Péneau, S. (2014). The Journal of Nutrition Nutritional Epidemiology See corresponding commentary on page 1139. J. Nutr, 144, 1264–1273. https://doi.org/10.3945/jn.114.193177.
• Cohen, M. A. (2020). Emotional Eating and the Coronavirus. https://psychcentral.com/blog/emotional-eating-and-the-coronavirus#1 adresinden 06.08.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Demir, Ü. F. (2020). The effect of COVID-19 pandemic on sleeping status. Journal of Surgery and Medicine, 4(5), 334-339.
• Devonport, T. J., Nicholls, W., & Fullerton, C. (2019). A systematic review of the association between emotions and eating behaviour in normal and overweight adult populations. Journal of Health Psychology, 24(1), 3-24.
• Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), (2020) Coronavirus (COVID-19) Dashboard https://covid19.who.int/ adresinden 30.09.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Ganley, R. M. (1989). Emotion and eating in obesity: A review of the literature. International Journal of eating disorders, 8(3), 343-361.
• Hawkley, L. C., & Cacioppo, J. T. (2010). Loneliness matters: A theoretical and empirical review of consequences and mechanisms. Annals of behavioral medicine, 40(2), 218-227.
• Heriseanu, A. I., Hay, P., Corbit, L., & Touyz, S. (2017). Grazing in adults with obesity and eating disorders: A systematic review of associated clinical features and meta-analysis of prevalence. Clinical Psychology Review, 58, 16–32. https://doi.org/10.1016/j.cpr.2017.09.004
• Huang, Y., & Zhao, N. (2020). Generalized anxiety disorder, depressive symptoms and sleep quality during COVID-19 outbreak in China: a web-based cross-sectional survey. Psychiatry research, 288, 112954.
• Konttinen, H., Männistö, S., Sarlio-Lähteenkorva, S., Silventoinen, K., & Haukkala, A. (2010). Emotional eating, depressive symptoms and self-reported food consumption. A population-based study. Appetite, 54(3), 473–479. https://doi.org/10.1016/j.appet.2010.01.014.
• Liboredo JC, Anastácio LR, Ferreira LG, Oliveira LA and Della Lucia CM (2021) Quarantine During COVID-19 Outbreak: Eating Behavior, Perceived Stress, and Their Independently Associated Factors in a Brazilian Sample. Front. Nutr. 8:704619. doi: 10.3389/fnut.2021.704619.
• Lovibond, S. H., & Lovibond, P. F. (1995). Manual for the Depression Anxiety Stress Scale. Sydney: The Psychological Foundation of Australia, Inc.
• Macht, M. (2008). How emotions affect eating: A five-way model. Appetite, 50(1), 1–11. https://doi.org/10.1016/j.appet.2007.07.002. Macit, M. S. (2020). Covid-19 salgını sonrası yetişkin bireylerin beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(3), 277-288.
• Muscogiuri, G., Barrea, L., Savastano, S., & Colao, A. (2020). Nutritional recommendations for CoVID-19 quarantine. European Journal of Clinical Nutrition, 74(6), 850-851.
• Oliver, G., Wardle, J., & Gibson, E. L. (2000). Stress and food choice: A laboratory study. Psychosomatic Medicine, 62(6), 853–865. https://doi.org/10.1097/00006842-200011000-00016
• Özden, K., & Özmat, M. (2014). Salgın ve kent: 1347 veba salgınının Avrupa’da sosyal, politik ve ekonomik sonuçları. İdealkent, 5(12), 60-87.
• Polizzi, C., Lynn, S.J., Perry, A. (2020). Stress and Coping in the Time of COVID-19: Pathways to Resilience and Recovery. Clinical Neuropsychiatry, 17 (2), 59-62.
• Renzo, L. Di, Gualtieri, P., Cinelli, G., Bigioni, G., Soldati, L., Attinà, A., Bianco, F. F., Caparello, G., Camodeca, V., Carrano, E., Ferraro, S., Giannattasio, S., Leggeri, C., Rampello, T., Presti, L. Lo, Tarsitano, M. G., & De Lorenzo, A. (2020). Psychological Aspects and Eating Habits during COVID-19 Home Confinement: Results of EHLC-COVID-19 Italian Online Survey. Nutrients, 12, 2152. https://doi.org/10.3390/nu12072152
• Rodgers, R. F., Lombardo, C., Cerolini, S., Franko, D. L., Omori, M., Fuller-Tyszkiewicz, M., Linardon, J., Courtet, P., & Guillaume, S. (2020). The impact of the COVID-19 pandemic on eating disorder risk and symptoms. International Journal of Eating Disorders, 53(7), 1166–1170. https://doi.org/10.1002/eat.23318
• Sandalcı, B., Uyaroğlu, O. A., & Güven, G. S. (2020). COVID-19’da Kronik Hastalıkların Rolü, Önemi ve Öneriler. Flora, 25(5).
• Serin, Y., & Şanlıer, N. (2018). Duygusal yeme, besin alımını etkileyen faktörler ve temel hemşirelik yaklaşımları. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 9(2), 135 146.https://doi.org/10.14744/phd.2018.23600.
• Shen, W., Long, L. M., Shih, C. H., & Ludy, M. J. (2020). A humanities-based explanation for the effects of emotional eating and perceived stress on food choice motives during the COVID-19 pandemic. Nutrients, 12(9), 2712.
• Thornhill, R., & Fincher, C. L. (2014). The parasite-stress theory of values and sociality: Infectious disease, history and human values worldwide. Springer.
• TÜBA (2020), COVİD-19 Küresel Salgın Değerlendirme Raporu, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları, TÜBA Raporları No: 34, ISBN: 978-605- 2249-43-7. http://www.tuba.gov.tr/tr/haberler/akademiden-haberler/tuba-covid-19-kuresel-salgin-degerlendirme-raporu-kitaplastirildi adresinden 08.08.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Üstündağ, Ö.(2020).Stresli Zamanlarda Yemek, https://kurious.ku.edu.tr/stresli-zamanlarda-yemek/ adresinden 08.08.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Van Strien, T. (2018). Causes of Emotional Eating and Matched Treatment of Obesity. OBESITY. https://doi.org/10.1007/s11892-018-1000-x
• Yau, Y. H., & Potenza, M. N. (2013). Stress and eating behaviors. Minerva endocrinologica, 38(3), 255.
• Yıldırım, N. (2021). İnsanlığı Etkileyen Bulaşıcı Hastalıklar ve Pandemiler, (Webinar Konuşması)https://bezmialem.edu.tr/sks/tr/Sayfalar/HaberDetay.aspx?newsId=2441&newsdetail=insanligi-etkileyen-bulasici-hastaliklar-ve-pandemiler adresinden 08.08.2021 tarihinde edinilmiştir.
• Zhang, C., Yang, L., Liu, S., Ma, S., Wang, Y., Cai, Z., ... & Zhang, B. (2020). Survey of insomnia and related social psychological factors among medical staff involved in the 2019 novel coronavirus disease outbreak. Frontiers in psychiatry, 11, 306.