Covid-19 Pandemisinin Aile İçi İletişim Üzerine Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 33 Sayı: 3, 735 - 751, 29.07.2022

Dilek Veysikarani , Çiğdem Koşar Taş , Sibel Örk Özel

https://doi.org/10.33417/tsh.952147

Öz

Covid-19, ortaya çıktığı ilk andan itibaren kitleleri pek çok alanda olumsuz etkilemektedir. Bu olumsuz etkiler bireylerin davranışsal alanlarında da etkisini göstermektedir. Bu olumsuz etkiler düşünülerek çalışmada, Covid-19 pandemisi sürecinde aile içi iletişimin incelenmesi amaçlanmış ve bu amaçla bir anket çalışması yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini Türkiye genelinde 371 kişi oluşturmaktadır. Çalışmada ilk olarak aile içi iletişimi ölçen 16 madde açımlayıcı faktör analizine tabi tutulmuş ve bu maddeler 3 faktöre indirgenmiştir. Bu faktörler, “aile içi ilişki”, “duygusal ve finansal güç” ve “çevresel destek ve ebeveynlik” olarak adlandırılmıştır. Güvenilirlik analizinden elde edilen sonuçlara tüm ölçeğe ilişkin Cronbach alfa değeri 0,886, birinci faktöre ilişkin Cronbach alfa değeri 0,817, ikinci faktöre ait Cronbach alfa değeri 0,823 ve üçüncü faktöre ait Cronbach alfa değeri ise 0,785 olarak hesaplanmıştır. Bu sonuçlardan hareketle tüm ölçeğin ve elde edilen alt boyutlarının oldukça güvenilir olduğu ifade edilebilmektedir. Daha sonra araştırmada yer alan demografik değişkenlerin grupları arasında elde edilen faktörler bazında anlamlı bir farklılığın mevcut olup olmadığını değerlendirmek için bağımsız örneklem t testi ile ANOVA’dan yani tek yönlü varyans analizinden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda bazı faktörler göz önünde bulundurulduğunda gelire, cinsiyete, öğrenim düzeyine, medeni duruma ve çalışma durumuna göre gruplar arasında aile içi iletişim açısından anlamlı farklılıklar olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile içi iletişim, Covid-19 pandemisi, açımlayıcı faktör analizi, ANOVA, bağımsız örneklem t testi.

Examining The Covid-19 Pandemic’s Effect on In-Family Communication

Öz

Covid-19 has been impressing the masses in a negative way in many areas from the first moment of its emergence. These negative effects also affect the behavioral domains of individuals. Considering these negative effects, the study aimed to examine family communication throughout the Covid-19 process and a questionnaire is conducted for this object. The study’s sample consists of 371 people in Turkey. In the study, firstly, a factor analysis is performed to 16 items measuring in-family communication and these items are reduced to 3 factors. These factors have been named "family relationship", "emotional and financial power" and "environmental support and parenting". In consequence of the reliability analysis, the value of Cronbach alpha of the whole scale is 0.886, the value of Cronbach alpha of the first factor is 0.817, the value of Cronbach alpha of the second factor is 0.823, and the value of Cronbach alpha of the third factor is 0.785. With respect to these results, it could be stated that the whole scale and its sub-dimensions are quite reliable. Then, independent sample t test and ANOVA that is one-way variance analysis are used to examine if there is a significant difference between the groups of demographic variables based on the factors obtained. Consequently, it is seen that there are significant differences between the groups in terms of in-family communication according to income, gender, education level, marital status, and employment status, when some factors are taken into account.

Anahtar Kelimeler

In-family communication, Covid-19 pandemic, exploratory factor analysis, ANOVA, independent sample t test.

Kaynakça

• Albayrak, A. S. (2006). Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Alpar, R. (2017). Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemler. 5. Baskı, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Behar-Zusman, V., Chaves J.V. ve Gattamorta, K. (2020). Developing a measure of the impact of COVID-19 social distancing on household conflict and cohesion. Family Process, 59(3), 1045-1059.
• Ergül, B. ve Yılmaz, V. (2020). COVID-19 salgını süresince aile içi ilişkilerin doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, Milli Mücadele'nin 100. Yılı Özel Sayısı, 38-51.
• Güngör Baran, A. (2004). Türkiye'de aile içi iletişim ve ilişkiler üzerine bir model denemesi. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), (1), 31-42.
• Güriş, S. ve Astar, M. (2015). Bilimsel araştırmalarda SPSS ile istatistik. 2. Basım, İstanbul: Der Kitabevi.
• Hair, J. F. Jr., Black W. C., Babin B. J. ve Anderson, R. E. (2014). Multivariate data analysis. 7th Edition, England: Pearson.
• Hoffman, L., Marquis, J., Poston, D., Summers, J.A. ve Turnbull, A. (2006). Assessing family outcomes: psychometric evaluation of the beach center family quality of life scale. Journal of Marriage and Family, 68, 1069-1083.
• Işık, A. (2020). Koronavirüs (Covid-19) salgını döneminde ailede krize müdahale. Akademia Doğa ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-9.
• Kalaycı, Ş. (2009). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Karataş, Z. (2020). COVID-19 pandemisinin toplumsal etkileri, değişim ve güçlenme. Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), 3-15.
• Kaya, M.F. (2013). Sürdürülebilir kalkınmaya yönelik tutum ölçeği geliştirme çalışması. Marmara Coğrafya Dergisi, 28(Temmuz), 175-193.
• Orçan, F. (2018). Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi: İlk hangisi kullanılmalı? Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 9(4), 413-421.
• Özdamar K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Özmete, E. (2010). Aile yaşam kalitesi dinamikleri: aile iletişimi, ebeveyn sorumlulukları, duygusal, duygusal refah, fiziksel/materyal refahın algılanması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(11), 455-465.
• Öztürk, M. S., Yılmaz, N., Demir Erbil, D., ve Hazer, O. (2020). Covid-19 pandemi döneminde hanehalkındaki çatışma ve birlik-beraberlik durumunun incelenmesi. Turkish Studies, 15(4), 295-314.
• Pietromonaco, P. R., ve Overall, N. C. (2020). Applying relationship science to evaluate how the Covid-19 pandemic may impact couples’ relationships. American Psychologist. Advance online publication.
• Prime, H., Wade M., ve Browne D. T. (2020). Risk and resilience in family well-being during the COVID-19 pandemic. American Psychologist, 75(5), 631-643.
• Şahin, S. ve Aral, N. (2012). Aile içi iletişim. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(3), 55-66.
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics. Fifth Edition, USA: Pearson Education.
• Tezel, A. (2004). Aile içi iletişim. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1, 1-6.
• Üngüren, E., Doğan, H., Özmen, M. Ö. ve Tekin, A. (2010). Otel çalışanlarının tükenmişlik ve iş tatmin düzeyleri ilişkisi. Journal of Yasar University, 17, 2922-2937.
• Velavan, T. P. ve Meyer, C. G. (2020). The Covid-19 epidemic. Tropical Medicine and International Health, 25(3), 278–280.
• Wolor, C. W., Dalimunthe, S., Febrilia, I. ve Martono, S. (2020). How to manage stress experienced by employees when working from home due to the Covid-19 virus outbreak. International Journal of Advanced Science and Technology, 29(5), 8359-8364.
• Yıldız, N. G. ve Erdem F. (2020). Covid-19 salgın sürecinde ilişkilerinde sorun yaşayan çiftlere yönelik duygu odaklı aile danışmanlığı. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(39), 1360-1383.