YAŞLILARIN SAĞLIK SORUNLARI İLE BAŞETME YÖNTEMLERİ

Yıl 2015, Sayı: 6, 28 - 43, 01.12.2015

Melek Ardahan Zeynep Arabacı Gülşah Limoncu

Öz

Yaşlılık, organizmanın iç ve dış uyarıcılara tepki göstermesi ile meydana gelen progresif kapasitesizleşme süreci olarak tanımlanmaktadır. Yaşlılarda kronik hastalıklar özelliklede kardiyovasküler hastalıklar, kanserler, kas iskelet sistemi hastalıkları ölüm nedenleri arasındadır. Yapılan çalışmalarda da hipertansiyon ve kalp hastalıkları yaşlılarda en fazla görülen hastalıklar olarak tespit edilmiştir. Yaşlıların sağlık sorunları ile baş etme yöntemleri çeşitlilik göstermektedir. Bu bakış açısıyla araştırma yaşlıların sağlık sorunları ile baş etme yöntemlerini incelemek amacıyla planlanmıştır. Çalışmamızda yaşlıların sağlık sorunlarının oldukça fazla olduğu, sağlık sorunları ile yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi, medeni durum, uzun süre yaşanılan yer, sosyal güvence çeşidi ve çocuk sayısı arasında ilişki olduğu, sağlık sorunlarıyla baş etme yöntemlerinin ise kısmen yeterli olduğu saptanmıştır. Yaşlılarda hastalıkların en aza indirilmesi için, yaşam koşulları düzeltilmeli ve riskli davranışlar önlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, sağlık, başetme yöntemleri

METHODS OF COPING WITH HEALTH PROBLEMS OF THE ELDERLY

Öz

Aging, organism caused by internal and external stimuli progressive capacity to react to defined as the reduction process. In the elderly with chronic diseases, especially cardiovascular diseases, cancer, musculoskeletal system diseases are among the causes of death. In the studies in hypertension and heart disease it has been identified as the most common disease in the elderly. Older methods of coping with health problems shows diversity. From this perspective research it is planned to investigate the methods of coping with health problems of the elderly. Our study showed that a lot of the health problems of elderly with health problems, gender, education level, marital status, long-term living place, where the relationship between social security type and number of children, while coping with health problems was found to be partially sufficient. For at least the lowering of the elderly disease, living conditions must be improved and risk behaviors must be avoided

Anahtar Kelimeler

Aged, health, coping methods

Kaynakça

• Acıyurt, A. (2008). “Sivas Gölova İlçesinde Kronik Hastalığı Olan Bireylerin Geleneksel Sağlık Uygulamalarının Belirlenmesi”, Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• Akdemir, N. Ve Birol, L. (2005). İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı. Ankara: Sistem Ofset, s. 452-467
• Akdemir, N. (1997). “Hemşirelik Bakımı” Geriatri I. Ankara: Hekimler Birliği Yayını, s. 142-144.
• Aksayan, S. ve Cimete, G. (1998). Kronik Hastalıklı Bireylerin Evde Bakım Gereksinimleri Olanakları ve Tercihleri, I.Ulusal Evde Bakım Kongresi Kitabı, İstanbul.
• Amiri, M. Z., Poor, N. P., Shakib, J. A. (2009). “Pattern of Utilization of Health Services Among Old Age Groups in Rural Area of North of Iran”, Turkish Journal of Geriatrics, 12 (1), s. 13-17.
• Aylaz, R. ve Güneş, G.(2005). “Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Sosyal, Sağlık Durumları Ve Günlük Yaşam Aktivitelerinin Değerlendirilmesi”, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12(3), s.177-183.
• Ayrancı, Ü., Köşgeroğlu, N., Yenilmez, Ç., Aksoy, F. (2005). “Eskişehir’de Yaşlıların Sosyoekonomik Özellikleri ve Sağlık Durumları”, sted, 14(5), s. 113-119.
• Bayık, A., Özgür, G., Özsoy, A.S., Erefe, İ., Uysal, A., Özer M., Ergül, Ş. Dülgerler Ş. (2002). “Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Fiziksel Sağlık Sorunları ve Hastalıklarına Yönelik İlaç Kullanma Davranışları’”, Türk Geriatri Dergisi, 5(2), s. 68-74.
• Bertan, M. ve Güler, Ç. (1995). Halk Sağlığı Temel Bilgiler, Ankara: Güneş Kitapevi, s. 420-427.
• Bilir, N., Aslan, D., Güngör, N., Ağaç, M., Siddiqui, Z., Uluç, F., Ülger, Z., Yılmaz, Ö. (2002). “Ankara’da Altındağ Sağlık Ocağı Bölgesi’ne Mahallesi’nde Yaşayan 65 Yaş Üzeri Kişilerin Bazı Sağlık ve Sosyal Durumlarının Saptanması”, Turkish Journal of Geriatrics, 5(3), s.97-102.
• Bilir, N., Subaşı, P. N. (2006). Yaşlılık Sorunları, “Halk Sağlığı Temel Bilgiler”, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara, s. 1020-1025.
• Çöçelli, P.L. , Bacaksız, D.B., Ovayolu, N.(2008). “Ağrı Tedavisinde Hemşirenin Rolü”, Gaziantep Tıp Dergisi, 14, s. 53-58.
• Daniel, S, Scott, R, Chesley, L. (2007). “Medication Use Leading to Emergency Department Visits for Adverse Drug Events in Older Adults”, Annals İnternal Medicine, 11(147), s. 755-765.
• Dedeli, Ö. ve Olgun, S. (2013). (Ed: Kaptan G.). Geriatrik Bakım İlkeleri, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.
• Demirbağ, C B., Timur, M. (2012). “Bir Grup Yaşlının İlaç Kullanımı İle İlgili Bilgi, Tutum ve Davranışları”, Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi, 11(1).
• Dudak, H. A., Çakıl, E., Aykut, M., Çetinkaya, F., Günay, O., Öztürk, Y. (2006). “Kayseri İl Merkezindeki Yaşlıların Mediko-Sosyal Sorunları ve Yaşam Memnuniyetlerini Etkileyen Faktörler” Turkish Journal of Geriatrics, 9 (4), s. 202-212.
• Gacar, N.(2009). Adı Eylül Sağlık Bilimlerinde Yaşlılık, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul.
• Graham, J. Ve Firth, J. (1992). “Home Accidents in Older People Role of Primary Health Care Team”, British Medical Journal, 35, s. 30- 32.
• Gümüş, B. A., Şıpkın, S., Keskin, G. (2012). “Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli ile Bir Huzurevinde Yaşayan Yaşlıların Bakım Gereksinimlerinin Belirlenmesi”, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 3(1), s. 13-21.
• Kalınkara, V. (2011). Temel Gerontoloji Yaşlılık Bilimi, Nobel akademik yayıncılık, I.Basım, Ankara.
• Kim, M E., Hwang, Y. S., Kim, L.A. (2011). “Knowledge of Stroke and Heart Attack Symptoms and Risk Factors Among Rural Elderly People: A Questionnaire Survey”, The Korean Society of Cardiology, DOI 10.4070/ kcj.2011.41.5.259.
• Kutsal, G. Y. (2002). Yaşlılık Döneminde Sık Görülen Sağlık Sorunları, “Yaşlılıkta Kaliteli Yaşam”, Hacettepe Üniversitesi Geriatrik Bilimler Araştırma ve Uygulama Merkezi, www.gebam.hacettepe.edu.tr.
• Logoğlu, A., Ayrık, C., Köse, A., Bozkurt, S., Demir, F., Narcı, H., Karaaslan, U. (2013). “Acil Servise Başvuran Travma Dışı Geriatrik Olguların Demografik Özelliklerinin İncelenmesi”, Türkiye Acil Tıp Dergisi, 13(4), s. 171-179.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2011) Aile ve Tüketici Hizmetleri, Yaşlı Bireylere Sosyal Destek Hizmeti Veren Kurum ve Kuruluşlar, Ankara, http://www. megep.meb.gov.tr, Erişim Tarihi: 27.11 2015.
• Özer,S.ve Argon, G.(2005).“Kalp Yetmezliğinde Sağlık Davranışları, Sağlığa Verilen Önem ve Yaşam Kalitesi İlişkisinin İncelenmesi”, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 21, s. 63-77.
• Özgür, G. ve Baysan, L.(2005). “Yaşlılarda Uyku Sorunları”, Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 21 (2), s. 97-105.
• Özkan, H., Yalvarmış, F., Güler, M., Çalışkan, T., Türker, S., Sunay, F.B. (2006). “Yaşlı Nüfusun Sosyo-Demografik Özellikleri; Pamukçu Kasabası, Balıkesir”, sted, 15(11), s.199-201.
• Öztürk, A., Naçar, M., Aslan, A., Gün,İ., Çetinkaya, F. (2002). “Kayseri Sağlık Grup Başkanlığı Bölgesi’nde Yaşlıların Sağlık Hizmetlerinden Yararlanma durumu”, Turkish Journal of Geriatrics, 5 (4), s. 138-143.
• Polat, Ü. ve Kahraman, B. B. (2013). “Yaşlı Bireylerin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Algılanan Sosyal Destek Arasındaki İlişki”, Fırat Tıp Dergisi, 18(4), s. 213-218.
• Solmaz T., Akın, B. (2009). “Evde Yaşayan Yaşlılarda İlaç kullanımı ve Kendi Kendine İlaç Kullanım Yetisi”, Turkish Journal of Geriatrics, 12 (2), s. 72-81.
• Şentepe, A. (2015). “Yaşlılık Döneminde Dini Başaçıkma”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1), s. 186-205.
• Temel, B A., Arıbaş, İ., Chasan, B. (2015). “Yaşlılarda İşitme Sorunu ve Baş Etme Yöntemleri”, Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics, 1(1), s. 57-66.
• Tortumluoğlu, G., Karahan, E., Bakır, B., Türk, R. (2004). “Kırsal Alandaki Yaşlıların Yaygın Sağlık Problemlerinde Başvurdukları Geleneksel Uygulamalar”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, ISSN: 1303-5134, www.insanbilimleri.com.
• Türkistanlı,E.(1992). “Atatürk Mahallesindeki Yaşlı Bireylerin Sağlık Sorunları ve Alışkanlıklarının Belirlenmesi. ‘Sağlıklı Yaşlanma ‘Uluslararası Hemşireler Birliği 1992 Teması Sempozyum Kitabı, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu, (http://www.tuik.gov.tr) Erişim Tarihi: 20.08 2014.
• Üner, S. (2009). (Editör: Aslan D.) Halk Sağlığı ile İlgili Güncel Sorunlar ve Yaklaşımlar, Grafker Matbaası, Ankara, s. 271-274.
• Ünsal A., Demir G., Özkan Ç A., Arslan G G. (2011). “Huzurevindeki Yaşlılarda Kronik Hastalık Sıklığı ve İlaç Kullanımları”, ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 12(3), s. 5-10.