METASTAZ DURUMUNA GÖRE KANSER HASTALARININ YALNIZLIK VE UMUTSUZLUK DÜZEYLERİ

Yıl 2015, Sayı: 5, 6 - 15, 01.06.2015

Aykut Can Demirel , Mustafa Altınbaş Zeynep Taşyürek Nuri Aşık Kazım Aslan

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, kanser hastalarının metastaz durumlarına göre yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerini belirlemek; yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerinin birbiri ile olan ilişkisini bazı değişkenlere göre incelemektir. Yöntem: Araştırmada kesitsel araştırma modeli kullanılmıştır. Çalışmaya, 15 Aralık 2013- 01 Mart 2014 tarihleri arasında Ankara Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tedavi alan gönüllü 88 kanser hastası katılmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama araçları; kişisel bilgi formu, UCLA- Yalnızlık Ölçeği ve Beck Umutsuzluk Ölçeğidir. Verilerin analizinde SPSS 16,0 programında t-testi, ANOVA, Kruskal Wallish Testi, Regresyon analizi, Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Hastaların Beck Umutsuzluk Ölçeği puan ortalaması 5,84 ± 4,38; UCLA- Yalnızlık Ölçeği puan ortalaması ise 37,51± 11,49’dır. Yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim, aile tipi, gelir durumu, kanser tanısı, tedavi süresi, metastaz durumlarına göre umutsuzluk ve yalnızlık düzeyleri bakımından anlamlı bir fark bulunamamıştır. Hastaların mesleğinin umutsuzluk puanı ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Hastaların yalnızlık düzeyleri arttıkça umutsuzluk düzeylerinin de arttığı görülmüştür. Sonuç: Metastaz durumunun hastaların yalnızlık ve umutsuzluk düzeylerine anlamlı bir etkisi yoktur. Yalnızlık puanları ile umutsuzluk puanları arasında anlamlı pozitif bir ilişki bulunmuştur. Diğer bir ifade ile hastaların yalnızlık puanı arttıkça umutsuzluk puanının artmaktadır. Kanser hastalarının genel beklentilerin aksine kendilerini yalnız ve umutsuz hissetmediği bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

Kanser hastası, metastaz, umutsuzluk, yalnızlık

LONELINESS AND HOPELESSNESS LEVELS OF CANCER PATIENTS TO METASTASIS STATUS

Öz

Purpose: The aim of this research is to determine levels of loneliness and hopelessness of cancer patients to metastasis status and examine the relationship between hopelessness and loneliness in terms of some variables. Method: Cross-sectional method was used in the research. Data collected on 15st December 2013 - 15st March 2014. 88 cancer patients, who are volunteer, participated in the study. Data collected at Dışkapı Yıldırım Beyazıt Training and Research Hospital. The data collected by three different data collection forms. These are the questionnaire compiled by researcher, “UCLA- Loneliness Scale” and “Beck Hopelessness Scale”. Data are analyzed statistically with SPSS 16.0 program. “T-test, one way analysis ANOVA , Kruskal-Wallish Test, regression analysis, Pearson product moment correlation” was used to analyze data. Finding: The mean scores of hopelessness and loneliness were 5,84 ± 4,38; and 37.51± 11.49 respectively. It was found that age, gender, education, family type, income, diagnosis, treatment period, marital status and metastasis status did not affect to hopelessness and loneliness scores of cancer patients. A statistically relationship existed between job of patients and score of hopelessness. It was observed that as loneliness scores of the patients increase, hopelessness increase. Conclusion: There is no significant influence between metastasis status of cancer patients and hopelessness scores and loneliness scores. In other words as loneliness scores of the patients increase, hopelessness scores increase as well. Contrary to general expectations, it was found that cancer patients did not feel loneliness and hopelessness

Anahtar Kelimeler

Cancer patient, metastasis, loneliness, hopelessness

Kaynakça

• Alacacıoğlu, A. (2007). Kanser hasta ve hasta yakınlarının depresyon, umutsuzluk ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi,Tıbbi Onkoloji Uzmanlık Tezi. İzmir: Dokuzeylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı.
• Altınova, H. H. ve Duyan, V. (2013). Onkolojik sosyal hizmet. TJFMPC, 7(3) , 40-45.
• Arslantaş, H., Adana, F., Kaya, F. ve Turan, D. (2010). Yatan hastalarda umutsuzluk ve sosyal destek düzeyi ve bunları etkileyen faktörler. İ.Ü.F.N. Hem. Derg, 18 (2) , 87- 97.
• Batıgün, A. D. (2008). İntihar olasılığı ve cinsiyet: iletişim becerileri, yaşamı sürdürme nedenleri, yalnızlık ve umutsuzluk açısından bir inceleme. Türk Psikoloji Dergisi, 23 (62) , 65-75.
• Beck, A., Wissman, A., Lester, D. ve Trexler, L. (1974). The measurement of pessimizm: the hopelessness scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42 (6) , 861- 865.
• Bond GG. ve Wellish KD. (1990). Psychosocial care in cancer treatment. Haskell CM (ed). Philadelphia, WB Saunders.
• Chen, M.L. (2003). Pain and hope in patients with cancer: a role for cognition. Cancer Nurs,26 (1) , 61- 67.
• Crothers, M. K., Tomter, H. D. ve Garske, J. P. (2005). The relationships between satisfaction with social support, affect balance, and hope in cancer patients. Journal of Psychosocial Oncology, 23 (4) , 103-118.
• Demir, A. (1989). UCLA yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi 7 (23) , 14- 18.
• Deniz, M.E., Hamarta, E., Arslan, C. Ve Başçiftçi, F. (2007). Üniversite öğrencilerinin yaşam doyumu, umutsuzluk, ve akademik başarının problem çözme yaklaşımları açısından incelenmesi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7 Eylül, Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Durak, A. (1994). Beck umutsuzluk ölçegi’nin geçerlik ve güvenilirlik çalısması. Türk Psikoloji Dergisi, 9 (11) , 1- 11.
• Fadıloğlu, Ç., Cantilav, Ş., K.Yıldırım, Y. ve Tokem, Y. (2006). Meme kanserli kadınlarda umutsuzluk düzeyi ve başetme davranışları arasındaki ilişki. Ege Üniversitesi Hemşirelil Yüksek Okulu Dergisi, 22 (2) , 147- 160.
• Fukui, S., Koike, M., Ooba, A. ve Uchitomi, Y. (2003). The effect of a psychosocial group ıntervention on loneliness and social support for japanese women with primary breast cancer. Oncology Nursıng Forum, Vol:30, No:5 , 823-830.
• Hawkley LC ve Cacioppo JT (2003) Loneliness and pathways to disease. Brain Behav Immun, 17(1), S98–S105
• Hert, K. (2000). Enhancing hope in people with a first recurrence of cancer. Journal of Advanced Nursing, 32 (6) , 1431- 1441.
• Kara, M. ve Mirici, A. (2004). Loneliness, depression, and social support of Turkish patients with chronic obstructive pulmonary disase and their spouses. Journal of Nursing Scholarship, 36:4 , 331-336.
• Kelleci, M. (2005). Kanser hastalarının umudunun geliştirilmesine yönelik hemşirelik girişimleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, (6) , 41-47.
• Mystakidou, K., Tsilika, E., Parpa, E., Galanos, A., Anna, P. ve Vlahos, L. (2009). Illness-related hopelessness in advanced cancer: ınfluence of anxiety, depression, and preparatory grief. Arch Psychiatr Nurs 23 (2): , 138-47.
• Öztunç, G., Yeşil, P., Paydaş, S. ve Erdoğan, S. (2013). Social support and hopelessness in patients with breast cancer. Asian Pacific J Cancer Prev, 14 (1) , 571-578.
• Pehlivan, S., Ovayolu, Ö., Ovayolu, N., Sevinç, A. ve Camci, C. (2012). Relationship between hopelessness, loneliness, and percieved social support fom family in Turkish patients with cancer. Support Care Cancer, 20 , 733-739.
• Rokach, A., Findler, L., Chin, J., Lev, S. ve Kollender, Y. (2013). Cancer patients, their caregivers and coping with loneliness. Psychology, Health & Medicine, 18:2 , 135-144.
• Russel, D., Peplau, L. A. ve Cutrona, C. E. (1980). The Revised UCLA loneliness scale: concurrent and discriminant validity evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 39 , 472- 480.
• Savaşır, I. ve Şahin, N. H. (1997). Bilişsel davranısçı terapilerde degerlendirme: sık kullanılan ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Dernegi Yayınları.
• Seber, G. (1991). Beck umutsuzluk ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği üzerine bir çalişma.Doktora Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Seber, G., Dilbaz, N., Kaptanoğlu, C. ve Tekin, D. (1993). Umutsuzluk ölçeği: geçerlik ve güvenirliği. Kriz Dergisi 1 (3) , 139- 142.
• Sevil, Ü., Ertem, G., Kavlak, O. ve Çoban, A. (2006). The loneliness level of patients with gyneological cancer. Int J Gyecol Cancer, 16 (Suppl.1) , 472-477.
• Tuncay, T. (2010). Kanserle başetmede destek grupları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(1) , 59-71.
• Yıldırım, Y. ve Kocabıyık, S. (2010). The relationship between social support and loneliness in Turkish patients with cancer. Journal of Clinical Nursing , 832-839.
• Yıldırım, Y., Sertoz, Ö. Ö., Uyar, M., Fadıloğlu, Ç. ve Uslu, R. (2009). Hopelessness in Turkish cancer inpatients: The relation of hopelessness. Eur J Oncol Nurs, 13 (2) , 81-86.
• World Health Organization.(1946) Preamble to the constitution of the world healthorganization as adopted by the ınternational health conference, New York, 19 June - 22 July 1946; signed on 22 July 1946 by the representatives of 61 States (Official Records of the World Health Organization, no. 2, p. 100) and entered into force on 7 April 1948.
• Zengin, O. (2011). Sosyal hizmetin sağlık hizmetlerinin sunumundaki rolü. Konuralp Tıp Dergisi, 3(3) , 29-34.