HEKİM-HASTA İLİŞKİSİ VE SAĞLIK HİZMETLERİNDE İLETİŞİM2

Yıl 2017, Sayı: 10, 57 - 69, 01.12.2017

Bülent Öngören

Öz

Tarihsel süreçte sağlığın ve hastalığın tanımı ve anlamı değişmiştir. Bu değişim sağlık hizmetini sunanların ilişkilerine de yansımıştır. Geleneksel yaşamın toplumsal ilişkilerinden beslenen sağlık personeli ilişkileri, modernin gereksinimlerini karşılayabilmek adına değişmiştir. Sağlık dendiğinde ilk akla gelenlerden olan hekim ve hastanın da anlamsal içerikleri ve onların birbiriyle olan ilişkileri de değişimden nasibini almıştır. İlişkinin nasıl değiştiğini tanımlayabilmek için farklı modeller geliştirilmiştir. Çalışma, hastalığın değişimi, hekim hasta ilişkisinin modellerini ve bu modellerin değişimini ve sağlık personeli iletişimini sağlık sosyolojisi çerçevesinde irdelemeye çalışmaktadır

Anahtar Kelimeler

Sağlık ve hastalık sosyolojisi, Hekim, Hasta, Sağlık hizmeti, İletişim

RELATIONSHIP OF PHYSICIAN-PATIENT AND COMMUNICATION IN HEALTH SERVICES

Öz

Historically, the definition and meaning of health and disease have changed. This change is reflected in the relationship of health service providers. Health personnel relationships, fed from social relations of traditional life, have changed in order to meet modern needs. When it comes to health, some of the semantic contents and changes of the physician and the patient, who are the first to come to mind, Different models have been developed to describe how the relationship has changed. The study tries to investigate the change of the disease, the models of the physician patient relationship and the change of these models and the health personnel communication within the framework of health sociology

Anahtar Kelimeler

Health and disease sociology, Physician, Patient, Health care, Communication

Kaynakça

• Adak, N.Ö. (2002), Sağlık sosyolojisi kadın ve kentleşme. İstanbul, Birey Yayıncılık.
• Atıcı, E. (2007), Hasta-Hekim ilişkisini etkileyen unsurlar, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 33 (2) 91 96.
• Cockerham, W.C. (1992). Medica sociology, New Jersey, Prentice Hall.
• Coe, Rodney M. (1978). Sosyology of medicine, New York, Mc Braw Hill Book Company.
• Dirican, Rahmi .(1990). Toplum hekimliği (halk sağlığı) dersleri, Ankara: Hatipoğlu Yayınevi.
• Durdu, Z. (2009). Modern devletin dönüşümünde bir ara dönem: sosyal refah devleti, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İlke), Bahar, Sayı 22.
• Durdu,Z., (2014). Sosyolojide temel kavramlar ve kurucu fikirler. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Emanuel, E.& Emanuel, L.(1992). Four models of the physician-patient relationship, JAMA, 267 (16), 2221-2229.
• Eren, N. (1996), Çağlar boyunca toplum, sağlık ve insan, Ankara: Feryal Matbaası.
• Ergin, A. (2011), Sağlık hizmetlerinde iletişim, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ha, J.F., Anat, D.S.& Longnecker, N.(2010). Doctor-patient communication: a review, The Ochsner Journal, 10: 38–43.
• Hançerlioğlu, O.(2007). Düşünce tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Illıch, I.(1995). Sağlığın gaspı (Medikal Nemesis), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İşnas, C.(1998). Doktor hasta ilişkisi: ankara numune hastanesi ortopedi kliniklerinde yatan hastaların değerlendirilmeleri (H.Ü.Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara.
• Karsavuran, S., Kaya, S. & Akturan, S.(2011), Hasta-hekim iletişiminde güven: bir genel cerrahi polikliniği örneği, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi,14 (2).
• Krupat, E., Yeager, C.M. & Putnam S. (2000). Patient role orientations, doctor-patient fit and visit satisfaction, Journal Of Psychology And Health, 15 (5), 707-719.
• Meriç, C. (2000). Sosyoloji notları ve konferansları, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Morgan, M. (2003). Social roles of doctors and patiens, Scambler, G. ( Ed.). Sociology As Applied To Medicine İçinde, s.49-54, Toronto, Saunders Elsevier, 5.Edition.
• Okyayuz, Ülgen, (1999). Sağlık psikolojine giriş, Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• Oskay, Ülgen, (1993). Medikal sosyolojide bazı kavramsal açıklamalar. Sosyoloji Dergisi, 4.
• Öngören, B., (2011). Doktor-hasta ilişkisinde güç ve çıkar (Yüksek Lisans Tezi). Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü
• Öngören, B. (2015). Sosyolojik açıdan sağlıklı beden imgesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 34, 25-45.
• Turner, B.S. (2011). Tıbbi güç ve toplumsal bilgi. Bursa: Sentez Yayıncılık
• Turner, B.S., (1996). The body and society: explorations in social theory, New York: Sage Publications.
• Uludağ, A. (2011), Doktor-hasta iletişimi açısından hastanelerde hekim seçme uygulaması: karşılaştırmalı bir çalışma (Doktora Tezi) Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, İ. (1990). Hastalıklar bilgisi, İstanbul: Yeni Asya Yayınları.
• Yıldırım, S., Arıkan, S., Aşan, Ö.(1996). Örgütlerin yönetiminde iletişimin önemi, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1): 177-187 Erişim tarihi: 8 Kasım 2017, www.who.int/about/mission/en