MADDE BAĞIMLISI BİREYLERİN AİLELERİNİN KARŞILAŞTIKLARI PSİKO-SOSYAL VE EKONOMİK GÜÇLÜKLER İLE SOSYAL DIŞLANMA ALGILARININ SOSYAL HİZMET PERSPEKTİFİNDEN İNCELENMESİ

Yıl 2022, Sayı: 19, 37 - 52, 30.06.2022

Mehmet Resul Başar İshak Aydemir Selman Aktaş

https://doi.org/10.46218/tshd.1062294

Öz

nedeniyle toplum sağlığını tehdit eden en ciddi sorunlardan biridir. Madde bağımlılığı sorunu birey, aile ve toplum üzerinde çeşitli sorunlara neden olmaktadır. Bu sorunların önlemesi ve çözümlenmesi sosyal hizmet mesleğinin müdahalesini gerektirir. Bağımlı bireye sahip ailelerinin karşılaştıkları güçlükler ve bu güçlüklerden meydana gelen sosyal dışlanma algıları sosyal hizmet açısından incelendiği zaman; bağımlı bireylerin ve ailelerinin sosyal hizmet ihtiyaçlarının giderilmesi, tıbbi tedavisi ve psiko-sosyal tedavilerinin etkili olması için ve madde bağımlılığı alanında koruyucu-önleyici çalışmalara yön verme açısından yapılan bu çalışma sosyal hizmet alanındaki çalışmalara yön vermeyi amaçlamıştır. Madde bağımlısı bireye ve ailesine yaşadıkları olumsuzlukları çözüme kavuşturmak için danışmanlık hizmetleri genişletilmeli, danışmanlık hizmetlerinin kapasitesinin artırılması ve geliştirilmesi için gerekli doktor, sosyal hizmet uzmanı kişilerin görevlendirilmesi gerekmektedir. Madde bağımlısı bireyin bağımlılıktan kurtulmak için başvurduğu merkezlerdeki iyileştirme süreci tamamlandıktan sonra bağımlı olduğu öğrenildikten sonra meydana gelen işgücü kaybı, toplumdan dışlanma gibi sorunların giderilmesi için alt yapı çalışmalarının zeminin oluşturularak bu kişilere ve bunların ailesinin de maruz kaldığı problemlerden kurtarılması hem merkezi yönetim hem de yerel yönetimler ile danışmanlık merkezleri koordine edilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Aile, Bağımlılık, Kalıp Yargı, Kültürel Entegrasyon, Sosyal Dışlanma

Kaynakça

• Asan, Ö., Tıkır, B., Okay, İ., ve Göka, E. (2015). Bir AMATEM birimine başvuran alkol ve madde kullanım bozukluğu olan hastaların sosyodemografik ve klinik özellikleri. Bağımlılık Dergisi, 16(1), 1-8.
• Bahar, A. (2018). Uyuşturucu madde kullanımının nedenleri ve bağımlılık oluşum sürecinde iletişimsel yaklaşımların rolü ve önemi: polis kayıtları üzerinden olgusal bir inceleme. Connectist: Istanbul University Journal Of Communication Sciences, 55, 1-36.
• Bayram, N., Sam, N., , Aytaç, S., Aytaç, M. (2010). Yaşam tatmini ve sosyal dışlanma. The Journal Of Industrial Relations And Human Resources, 12(4), 79-92. DOI: 10.4026/1303-2860.2010.0159.x
• Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi. (2003). Türkiye’de Sağlık Hizmetleri, Eğitim ve Toplumsal Girişimle Madde Kullanımının Önlenmesi, Madde Kullanımı Üzerine Ulusal Değerlendirme Çalışması. 2003
• Çakmak, D., Ögel, K., Tamar, D. (1997). Uyuşturucu madde kullanımının aile üstüne etkisi. Ankara: Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayını.
• Derin, M. (2017). Madde Bağımlısı Bireylerin Sosyal Dışlanma Algıları Ankara Amatem Örneği (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara.
• Dilbaz, N., Enez Darçın, A., Nurmedov, S., Noyan, O., Başabak, A.Z., Mordağ, O., Çengel, S.M. ve Dağ, M. (2014). Madde kullanım riski ve madde bağımlılığından korunma. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile Eğitim Programı, Ankara.
• Duyan, V. (2020). Sosyal hizmete giriş. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayını.
• Duman, N. (2001). Uçucu madde bağımlılığı olan çocuk ve gençlere yönelik sosyal hizmet müdahalesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayını, İnsani Gelişme ve Sosyal Hizmet, Prof. Dr. Nesrin Koşar’a Armağan, Ankara.
• Köknel, Ö. (1998). Bağımlılık. Altın Kitaplar Yayınevi, İstanbul.
• Madde Bağımlılığı Tedavi Merkezleri Yönetmeliği (2013). 29 Aralık 2013 Tarih ve 28866 Sayılı Resmî Gazete.
• Ögel, K., Tamar, D., & Çakmak, D. (1998). Alkol ve Madde El Kitabı. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi Amatem, 92.
• Ögel, K. (2001). İnsan, yaşam ve bağımlılık tartışmalar ve gerekçeler, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• Ögel, K. (2014). Bağımlı aileleri için rehber kitap. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Genel Yayın: 3008, 1. Basım, İstanbul.
• Sosyal Hizmet Uzmanı Web Sitesi. (2020). https://www.Sosyalhizmetuzmani.Org/Maddebagimligi_Ucucumaddeler.Html., Ekim 2021).
• Zastrow, C. (2010). Sosyal hizmete giriş. Ankara: Nika Yayınevi.