Denizli'de Yeni Bulunan İki Kitabe

Yıl 1969, Cilt: 33 Sayı: 130, 159 - 162, 20.04.1969

Tuncer Baykara

Öz

Takriben 36 cm eninde ve 100 cm boyundaki bu kitâbe beyaz mermere kazılmıştır. Yuvarlak hatlı, yumuşak nüanslı ve güzel bir Selçuklu sülüsüdür. Gerek ebadı, gerekse yazısının hacmi itibariyle bu kitabe, daha ziyade âbidevî bir büyük yapıya aittir. Devrinin kitâbelerine göre de ya son, yahud da sondan bir önceki guruba aittir ve baş tarafı, maalesef mâlûm değildir. Bu kitâbe ile aynı yerde bulunan, II. kitabe ile, bazı klasik Selçuklu motiflerini haiz parçalar, burada önemli bir binanın yahud yerin mevcut olduğunu göstermektedir. Bu, kalenin kuzey kapısı olabileceği gibi, bir başka umumî bina, meselâ cami de olabilir. Gerek bu, gerekse aşağıda sözünü edeceğimiz kitâbe, Kale'nin kuzeyinde, 300 m. kadar aşağıda, şimdiki Aydın asfaltının 50 m. kadar güneyinde, II. sanayi çarşısının doğu kısmında bulunmuştur. Zaten bizce kitâbenin önemi buradan ileri geliyor. Zira bu kitâbelerin bulunduğu saha, şimdiye kadar Denizli şehri içinde pek sayılmıyordu. Gerçi daha XIII. yüzyıl sonlarında Anadolu, hatta Önasya'nın bir nevi umumi valilik merkezi olacak kadar gelişen ve hattâ Gazan Han'ın daha gelmeyi arzuladığı bu şehir, pek azametli görünmüyordu. Çünkü Denizli hakkında, şimdi "Kaleiçi" denilen yer dışında, şehrin yayıldığı alan hakkında kesin bir tasavvura sahip değildik. Şimdi bu kitâbe ile anlıyoruz ki, şehir kuzeyde Aydın asfaltı civarına kadar uzanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Denizli, Aydın, Kaleiçi, Selçuklu Kitabeleri, Anadolu Selçuklu Devleti, II. İzzeddin Keykâvus