İzmit'te Bulunmuş Olan Arkaik Kuros Başı

Yıl 1967, Cilt: 31 Sayı: 123, 331 - 334, 20.07.1967

Cevdet Bayburtluoğlu

Öz

göstermektedir. Ergili (Daskyleion), Çandarlı (Pitane), Ildırı (Erythrai) gibi kazı yerlerinde gün ışığına çıkan eserlerin yanı sıra Marmara Ereğlisi (Heraklea) ve Belkız (Kyzikos) çevresinde tesadüfî olarak ele geçenler ve bu arada çok evvel bulunduğu halde sağda solda gizli kalmış olanlar da mevcuttur. Milâs'ta bulunan ve halen ilkokulun bahçesinde teşhir edilen eserle tanıtacağımız kuros başı bu son guruba dahil olmaktadırlar. İzmit Kuros'u diye isimlendirdiğimiz baş, Sayın Hâkim Binbaşı Doğan Acır'ın eserle birlikte göndermek lütfunda bulundukları bilgiye göre İzmit Kağıt fabrikasının temel hafriyatı sırasında ortaya çıkmış ve o zamandan beri İzmit Subay gazinosunun bahçesinde, bir başka baş ile beraber bir kenarda muhafaza edilmiştir. Ancak kime ve hangi zamana ait olduğunu bilmediğimiz bu ikinci baş Sayın Acır'ın bildirdiğine göre kendileri orada vazifeye başlamadan çok evvel ortadan kaybolmuştur. Eski eserlere karşı büyük merakı olan ve bu başın da ziyanına gönlü razı olmayan Binbaşı Doğan Acır'ın tecessüs ve endişeleri eserin Türk müzelerine kazandırılmasına amil olmuştur. Neşrine hazırlık için bir müddet muhafazamız altında kalan baş Ankara Arkeoloji Müzesine tevdi edilmiş ve 43 - 67 numara ile envantere geçmiştir. Bir kuros heykeline ait ve normalden pek az büyük yapılmış olan baş çenenin hemen altından düze yakın bir kırıkla gövdeden ayrılmıştır. Bu yüzden boynunun cüz’i bir kısmı görülebilmekte, dolayısıyla uzun olan saçların enseden aşağısı ele geçmemiş bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Arkaik Dönem, Heykel Sanatı, Kouros, Kuros, Batı Anadolu, İzmit