Prof. Dr. Osman Turan'ın Yazısı Dolayısı ile Bir Açıklama

Yıl 1966, Cilt: 30 Sayı: 119, 459 - 466, 20.07.1966

Ahmed Ateş

Öz

Belleten'in 116. sayısında (Ekim, 1965, XXIX, 640 — 660), Prof. Dr. Osman Turan tarafından yazılmış olan Selçuklular hakkında yeni bir neşir münasebetiyle adlı yazıda İslâm Ansiklopedisi'nde çıkan Selçuklular maddesinin kendisinin Selçuklular tarihi ve Türk - İslâm medeniyeti (Ankara, 1965) adlı kitabından intihal edilmiş olduğunu, kendi tabiri ile ve kendince, "gerçekten ilim âleminde emsâli nadir görülen bir cesaretle bir haksız fiil hâdisesi meydana" çıktığını iddia etmektedir. Onun bu iddiasına Ansiklopedi'deki makalenin sahibi her halde cevap verecektir. Prof. Dr. Osman Turan bir taraftan da Ansklopedi'nin Tahrir heyetini, bilhassa bunun murahhas müdürünü, adını sık-sık zikretmek ihtiyacını duyarak, ona yardım etmekle veya cürüm ortağı olmakla itham ediyor. Bunu yapabilmek için Selçuklular maddesinin kendisinden istenmesi ile başlayan olayları tahrif ederek ve bazı eklemeler ile hikaye etmektedir. Bütün olayların Ansiklopedi bürosunda yazılı vesikalarının — bizim yazılarımızın kopyaları ile kendisinin mektuplarının asılları — mahfuz olduğunun, bunların kendi teşebbüsü üzerine — İslâm Ansiklopedisi tarihinde ilk ve son defa olarak—, Milli Eğitim Bakanlığı teftiş kurulu başkanı tarafından, hususi surette, yerinde teftiş ve tasvip gördüğünün kendisince pek âlâ bilinmesi gerekir. Fakat o bunları külliyen unutmuş görünmektedir. Yoksa böyle iddialarda bulunmak için sahip olunması gereken vicdanı endişesizlikten dehşet duymamak kabil değildir. Her şeye rağmen hikayenin doğru şeklini burada nakletmek ve onun iddialarına cevap vermek lüzumsuz sayılabilirdi. Ancak bir ilim adamları neslinin ortaklaşa ve fedakârca çalışması ile çeyrek asırda meydana gelen ve dünya ilim âleminde haklı bir itibar kazanan bir ilim eserimiz bahis konusu olduğu için, hikayenin yeniden nakledilmesi ve kendisine hatırlatılması zarureti hasıl olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Ateş, Belleten 116. Sayısı, Selçuklular Hakkında Yeni Bir Neşir Münasebetiyle, İslâm Ansiklopedisi