Anadolu'da Bulunan M. Ö. İkinci Bin Yılına Ait Altından Yüz Maskesi

Yıl 1965, Cilt: 29 Sayı: 113, 15 - 18, 20.01.1965

Sedat Alp

Öz

Yukarıdaki sahifelerde Konya'da Aydın Dikmen kolleksiyonundan Erken Bronz Çağı'na ait nadir değerde bazı mermer idol'ler yayınladık. Bay Dikmen'in kısa bir süre önce bir köylüden satın aldığı altından bir yüz maskesi (Levha I-II) bu kolleksiyondaki güzel eserlerin hepsini gölgede bırakmaktadır. Sahibinin verdiği bilgiye göre eser orta Anadolu'da dağlık ve erişilmesi güç bir bölgede dikdörtgen biçimindeki bir kuyu mezarda bulunmuştur. Bu maske Anadolu'nun prehistorik ve erken tarihi çağları için ünik bir buluntu olmakla kalmamakta, aynı zamanda Heinrich Schliemann'ın 1876 yılında Yunanistan'da Miken'deki kuyu mezarlarda keşfettiği dövme usulüyle yapılmış yüz maskelerine çok benzemektedir. Şimdi "Anadolu" da bulunan maske de aynı şekilde altın safihadan dövme suretiyle meydana getirilmiştir. Miken maskelerinden bilhassa V. kuyu mezarında bulunan bir maskeye çok yaklaşmaktadır. Bu eserde Schliemann, Homer'in Ilias destanında baş rolü oynayanlardan kral Agamenon'un yüz maskesini bulduğunu sanmıştı. Halbuki bu düşüncenin yanlış olduğu ve bu kralın altın maskenin ait olduğu tarihten birkaç yüz yıl sonra yaşamış olduğu sonradan anlaşılmıştır. "Anadolu" da kısa bir süre önce bulunan yüz maskesi son yılların en büyük sürprizlerinden birini teşkil etmektedir. Bu maske de muhtemelen ölü bir kral veya bir prensin yüzünü örtmekte idi.

Anahtar Kelimeler

MÖ 2. Bin Yıl, Anadolu Sanatı, Altın Yüz Maskesi, Aydın Dikmen Koleksiyonu, Miken Sanatı