Unutulmaz Gezi Deneyimleri: Turist Rehberlerinden Yansımalar

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 14, 1 - 20, 30.06.2020

Günseli Güçlütürk Baran

Öz

Deneyim, bir olay, ürün veya süreçle ilgili bireyin elde ettiği çıktı olarak tanımlanabilir. Mevcut literatürde deneyimlerin ‘‘unutulmaz’’ kısmına atfedilen anlamlara yönelik ayrıntılı bir şekilde yapılmış çalışmaların sınırlı sayıda kalması yanında ‘‘unutulmaz’’a yönelik genellikle eğlenceli, keyifli gibi olumlu ifadelerin kullanılması tartışmalara açık kalmıştır. Dolayısıyla bu çalışmada turist rehberlerinin unutulmaz deneyim yansımalarının ortaya çıkartılması amacıyla literatüre katkı sağlanacağı düşünülmektedir. Çalışmada birincil ve ikincil veri kaynaklarından faydalanılmıştır. Bu bağlamda literatürde yer alan ilgili çalışmalar araştırılmıştır. Toplam 12 katılımcıyla da nitel araştırma kapsamında yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara toplam 10 adet demografik ve mesleki durum sorusu ile birlikte araştırma amacına uygun bir adet soru yöneltilmiştir. 

Elde edilen bulgulara betimsel analizle kodlamalar gerçekleştirilmiştir. Kategorilerin belirlenmesi ve kategoriler altına ilgili kodların ve önemli ifadelerin yerleştirilmesiyle analiz tamamlanmıştır. Araştırma sonucunda Unutulmaz Gezi Deneyimleri teması altında Eğlence/Keyif (yurtdışında ilk deneyimde şans oyunundan para kazanma), Sorun Çözme Odaklılık/Becerisi (kaybolma ve gruba bunu fark ettirmeden güzergaha yönelik pratik bir şekilde yol belirleme), İşbirliği/Paylaşım/Dayanışma (Caretta Caretta kaplumbağa yavrularını gezi grubuyla birlikte denize bırakma), Keşfetme/Öğrenme (hastanede yatan İngiliz’in ziyaretinde üzüm götürülebileceği bilgisinin öğrenilmesi), Olumlu ve Duygusal (engelli bireylere yardımcı olmanın verdiği huzur), Olumsuz ve Duygusal (gezide turistik tüketicinin vefat etmesi, tarihte yaşanan dramatik bir olayın hatırlanması karşısında rehberin üzülen grup bireyiyle ilgilenmesi/empati yapma) olmak üzere toplam altı kategori ortaya çıkmıştır. Bu sonuçlar, diğer turist rehberlerine ve rehberliği adaylarına yol gösterici birtakım çıktılar sunmaktadır. 

Literatürle paralel olarak turist rehberinin liderlik etme yanında yardımsever ve duygusal olma, empati yeteneğine sahip olma, anne-baba gibi sahiplenme ve ikaz etme ile pratik olarak sorun çözme şeklindeki rolünün, meslekler arasında da farklı bir öneme işaret ettiğini söylemek olanaklıdır.  

Anahtar Kelimeler

Turist rehberi, gezi, unutulmaz deneyim

Memorable Trip/Tour Experiences: Reflections from Tourist Guides

Öz

Experience can be defined as the acquired output of an individual related to an event, product or process. In the current literature, there are limited number of studies on the meanings attributed to the ‘‘memorable’’ part of the experiences, towards ''memorable'' the use of positive expressions such as funny, pleasant or usually entertaining, and enjoyable remains open to debate. Therefore, it is thought that this study will contribute to the literature with aim to reveal the memorable reflections of the tourist guides. Primary and secondary data sources were used in the study. In this context, related studies in the literature were investigated. Face-to-face interviews were conducted with a total of 12 participants within the scope of qualitative research. Participants were asked a total of 10 demographic and occupational status questions and one question suitable for the research purpose. 

The findings were coded by descriptive analysis. The analysis was completed by identifying the categories and placing relevant codes and key phrases under the categories. As a result of the research, under the theme of Memorable Trip Experiences a total of six categories emerged: Fun/Pleasure (earning money from the game of chance in the first experience abroad); Problem-Solving Skill (disappearing and setting the route in a practical way to the group without noticing it); Cooperation/Sharing/Solidarity (leaving Caretta Caretta turtle cubs in the sea with the group); Exploring/Learning (information learning that grape can be given during the visit of the hospitalized British); Positive and Emotional (peace of mind when helps disabled individuals); Negative and Emotional (the death of the touristic consumer on the trip,  in the face of a dramatic event in history so the tourist guide deals with the sad individual of the group/empathy). These results provide some guidance to other tourist guides and guidance candidates. 

In parallel with the literature, it is possible to say that the role of the tourist guide as being helpful and emotional, having empathy ability, possessing and warning like parents, and practically problem solving point to a different importance among professions. 

Anahtar Kelimeler

Tourist guide, trip, memorable experience

Kaynakça

• Akkuş, G. (2017). Kış Turizmi Destinasyonunda Yaşanan Unutulmaz Turizm Deneyimleri: Kültürlerarası Karşılaştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(3): 223-236.
• Ali, F., Hussain, K., & Ragavan, A. N. (2014). Memorable customer experience: examining the effects of customers experience on memories and loyalty in Malaysian resort hotels. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 144:273-279.
• Ardıç Yetiş, Ş. (2018). Turist Rehberlerinin Bakış Açısıyla Bölgesel Turlarda Algılanan Hizmet Kalitesinin Kritik Olaylar Tekniği (KOT) ile Ölçülmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7(3): 777-799.
• Aslan, Z. ve Çokal, Z. (2016). Profesyonel Turist Rehberinin Kültürel Değerlere Katkısına İlişkin Turist Algılamaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1): 53-69.
• Bendix, R. (2002). Capitalizing on memories past, present, and future. Anthropological Theory, 2(4): 469-487.
• Chandralal, L., & Valenzuela F.-R. (2013). Exploring Memorable Tourism Experiences: Antecedents and Behavioural Outcomes, Journal of Economics, Business and Management, 1(2): 177-181.
• Chandralal, L., & Valenzuela, F.-R. (2015). Memorable Tourism Experiences: Scale Development. Contemporary Management Research, 11(3): 291-310.
• Chen, J. S., Prebensen, N. K., & Uysal, M. (2018). Dynamic Drivers of Tourist Experiences, In: N. K. Prebensen, J. S. Chen and M. S. Uysal (Der.), Creating Experience Value in Tourism, Second Edition, UK: CABI Int, ss: 11-21
• Cohen, E. (1985). The Tourist Guide: The Origins, Structures and Dynamics of a Role. Annals of Tourism Research, 12(1): 5-29.
• Cüceloğlu, D. (2012). İnsan ve Davranışı Psikolojinin Temel Kavramları. (25. Basım), İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Demir, S. (2018). Kuşaklar Açısından Unutulmaz Turizm Deneyimleri Algısının Satın Alma Sonrası Davranışlar Üzerindeki Etkisi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı, Edirne.
• Güzel, F. Ö. ve Köroğlu, Ö. (2014). Turist Rehberlerinin Liderlik ve Aracılık Rollerinin Tur Deneyimine Etkisi. Doğa Turları Üzerine Bir Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(4): 939-960.
• Hirschman, C. E., & Holbrook, B. M. (1982). Hedonic Consumption: Emerging Concepts. Methods and Propositions. Journal of Marketing, Summer, 46(3): 92-101.
• HRdergi. İnsan Kaynakları ve Yönetim Dergisi. (2019). Tüm Yönleri ile Çalışan Deneyimi, Alınma Tarihi: 29.07.2019, Web Sitesi: http://www.hrdergi.com/tr/dergihaber/2019/3-Mart/3008/tum-yonleri-ile-calisan-deneyimi-
• Kim, H.-J., Ritchie, B. R. J., & McCormick, B. (2012). Development of a Scale to Measure Memorable Tourism Experiences. Journal of Travel Research, 51(1): 12-25.
• Köroğlu, Ö. (2013). Turist Rehberlerinin İş Yaşamındaki Rolleri Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16: 91-112.
• Köroğlu, Ö. ve Avcıkurt, C. (2014). Turist Rehberlerinin Motivasyonu ile Performansı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39: 45-60. Lewis, R. C., & Chambers, R. E. (2000). Marketing Leadership in Hospitality, Foundations and Practices. 3rd Ed. New York: Wiley.
• Marshall, N. M. (1996). Sampling for Qualitative Research, Family Practice, 13(6): 522-525. Mendes, C. da J., Valle, do O. P., Guerreiro, M. M., & Silva, A. J. (2010). The tourist experience: Exploring the relationship between tourist satisfaction and destination loyalty. TOURISM, Original Scientific Paper, 58(2): 111-126.
• Mesulam, M. M. (2000). Principles of Behavioral and Cognitive Neurology. Oxford University Press: Oxford, New York.
• Miles, B., M., & Huberman, A., M. (1994). Qualitative Data Analysis. (2. Ed.). London: Sage Pub.
• Mossberg, L. (2007). A Marketing Approach to the Tourist Experience. Scandinavian Journal of Hospitality and Tourism, 7(1): 59-74.
• Oh, H., Fiore, A. M., & Jeoung, M. (2007). Measuring Experience Economy Concepts: Tourism Applications. Journal of Travel Research, 46: 119-132.
• Öter, Z. ve Sarıbaş, Ö. (2018). Turist Rehberlerinin Görevleri ve Rolleri. İçinde: Editörler: S. Eser, S. Şahin ve C. Çakıcı (Der.), Turist Rehberliği, Ankara: Detay Yayıncılık, ss: 101-116. Özen, Y. ve Gül, A. (2007). Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında EvrenÖrneklem Sorunu. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi,15: 394-422.
• Pine II, J., & Gilmore, J. (2017). Distinctive Experiences. Journal of Shopper Research, 1(1): 60-65.
• Prakash, M., Chowdhary, N., & Sunayana (2010), Tour guides-roles, challenges and desired competencies: A review of literatüre. International Journal of Hospitality and Tourism Systems, 3(1): 1-12.
• Titz, K. (2008). Experiential Consumption: Affect-Emotions-Hedonism, İçinde: Oh, H. and Pizam (Der.), A Handbook of Hospitality Marketing Management, First Edition, UK: Elsevier, ss: 324-328.
• Williams, A. (2006). Tourism and Hospitality Marketing: Fantasy, Feeling and Fun. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 18(6): 482-495.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. 10. Baskı, Ankara: Seçkin Yayınları.
• Zátori, A. (2013). Tourism Experience Creation From A Business Perspective, (Unpublished PH. D. Thesis), Corvinus University of Budapest, Budapest.