BibTex RIS Kaynak Göster

Anadolu'nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu'da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler

Yıl 1998, Sayı: 1, 113 - 127, 01.01.1998

Öz

Flax/Ldnum and Eruca are among the oil plants such as olive, sesame, cotton, popy, sunflower, hazel, Cephalaria, safflower, and hackberry were important in the Anatolian culinary culture. Although, linseed oil is usually associated with its industrial uses, in Central Anatolia it was produced for cooking, lamp oil, fodder, and to oil wooden wheeled carts, as well as water-buffaloes. Linum and Eruca seeds were both used to produce 'linseed oil' Beziryağı , however, oil produced from flax as much preferred for cooking. Both linseed oil and flax seeds were widely used in folk medicine. The production of linseed oil may have started thousands years ago in Central Anatolia. Both plants are natives to Anatolia, and flax seeds have been found in several Neolithic sites. The earliest historical documents concerning linseed oil mills Bezirhane are Ottoman tax records, from 1500-1501. Until the 1970s there were still several oil-mills in the Aksaray area, producing linseed oil during winter. The pulp was used as fodder for draft animals. With the modernization of the agriculture in Anatolia, the increased availability of electricity to the villages, as well as the development of the road system and transportation, linseed oil lost its importance, and these oil mills were abandoned. The cultivation and the harvesting of oil plants, and the production of oil is important to archaeology because the identification of oil bearing plants, oil lamps, and the interpretation of various uses of grinding stones are all still at the early stages. The information gathered from ethnographic observation must be tested against archaeological findings. As in this case, although production stopped 20-25 years ago, sufficient information could, none the less, be gathered from informants who were still available and had worked in the mills, which combined with direct observation, made reconstruction possible.

Kaynakça

  • ARISAN-GÜNAY, D. (Ed.), 1980, Keba n Bara j Gölü Yöresi Halkbili m Araştırmaları, Orta Doğu Tekni k Üniversitesi Keba n Projes i Yayınları H/3, Türk Tari h Kurum u Basımevi, Ankara .
  • BARBER , E.J.W. , 1991, Prehistori c Textiles , Th e Development of Cloth i n the Neolithi c and Bronz e Ages, Princeton Universit y Press , Princeton, New Jersey.
  • BARBER , E.J.W. , 1994, Women's Work: The First 20,000 years, Women, Cloth and Society in Early Times, W.W. Norton&Company, New York , London.
  • BAYTOP , T., 1984, Türkiye'de Bitkilerl e Tedavi: Geçmişte ve Bugün, İstanbul Üniversitesi Yayınları: 3255, Eczacılık Fakültesi: 40, İstanbul.
  • BAYTOP , T., 1994, Türkçe Bitk i Adları Sözlüğü, Türk Di l Kurum u Yayınları: 578, Türk Kültür Di l ve Tari h Yüksek Kurumu , Ankara .
  • DAVIS , P.H . (Ed.), 1965-1988, Flor a of Turke y and the Eas t Aegean Islands , Vol. 1-10, Edinburg h Universit y Press , Edinburgh .
  • ERTUĞ-YARAŞ, F„ 1997, A n Ethnoarchaeological Study of Subsistence a nd Plant Gathering i n Central Anatolia, Basılmamış doktora tezi, Washington University , St. Louis .
  • KONYALI , İ. H„ 1964, Abideler i ve Kitabeler i ile Kony a Tarihi , Yen i Kita p Basımevi, Konya .
  • KONYALI , İ. H. , 1974, Abideler i ve Kitabeler i ile Niğde Aksara y Tarihi , 3 Cilt. Fati h Yayınevi, İstanbul.
  • KOŞ AY , H . Z., 1951, Alaca-Höyük: Anadolu'nun Etnografya ve Folkloruna Dai r Malzeme. Türk Tari h Kurum u Yayınları, VII / 21 , Ankara .
  • KOŞ AY , H . Z., 1977, Pulur : Etnografy a ve Folklo r Araştırmaları. Orta Doğu Tekn i k Üniversitesi Keba n Projes i Yayınları II/2 , Ankara .
  • MEYDAN-LAROUSSE , 1985, Büyük Lügat ve Ansiklopedi, 10 Cilt, Meydan Gazetecilik ve Neşriyat Ltd., İstanbul.
  • MORRISON , J . A., 1939, Alişar: a Unit of Lan d Oecupance i n the Kana k S u Basi n of Centra l Anatolia. Basılmamış doktora tezi. Universit y of Chicago, Chicago.
  • OĞUZ, B„ 1976, Türkiye Halkının Kültür Kökenleri 1: Beslenme Teknikleri , İstanbul Matbaası, İstanbul.
  • SCHUSTER , W.H. , 1992, Ölpflanzen i n Europe . DL G Verlag, Frankfur t a m Main.
  • TTO. , 1969, Keten: Kete n lifi, Kete n tohumu, Keten yağı ve Kete n Küspesi. Türkiye Ticare t Odaları ve Ticare t Borsaları Birliği, Ankara .
  • UNIV . BERN , 1971, Alacahöyük: Etnographische Skizzen Eine s Anatolischen Dories. Ergebnisse einer Feldübung des Seminars für Ethnologie der Universitet Bern, Bernishes Historisches Museum, Bern.
  • WULLF , HE. , 1966, T h e Traditional Crafts of Persia : Thei r Development, Technology, and Influenc e on Easter n a nd Western Civilizations . The M.I.T. Press , Massachusett s Institute of Technology, Cambridge, Massachusett s and London.
  • ZİRAAT VEKALETİ, 1937, Keten-Kenevir . T.C.Ziraat Vekaleti Neşriyatı. Ankara .

Flax/Linum and Eruca, among the important oil plants of Anatolia: Linseed oil and Oil mills in Central Anatolia

Yıl 1998, Sayı: 1, 113 - 127, 01.01.1998

Öz

Flax/Linum and Eruca are among the oil plants such as olive, sesame, cotton, popy, sunflower, hazel, Cephalaria, safflower, and hackberry were important in the Anatolian culinary culture. Although, linseed oil is usually associated with its industrial uses, in Central Anatolia it was produced for cooking, lamp oil, fodder, and to oil wooden wheeled carts, as well as water-buffaloes. Linum and Eruca seeds were both used to produce 'linseed oil' Beziryağı , however, oil produced from flax as much preferred for cooking. Both linseed oil and flax seeds were widely used in folk medicine.

Kaynakça

  • ARISAN-GÜNAY, D. (Ed.), 1980, Keba n Bara j Gölü Yöresi Halkbili m Araştırmaları, Orta Doğu Tekni k Üniversitesi Keba n Projes i Yayınları H/3, Türk Tari h Kurum u Basımevi, Ankara .
  • BARBER , E.J.W. , 1991, Prehistori c Textiles , Th e Development of Cloth i n the Neolithi c and Bronz e Ages, Princeton Universit y Press , Princeton, New Jersey.
  • BARBER , E.J.W. , 1994, Women's Work: The First 20,000 years, Women, Cloth and Society in Early Times, W.W. Norton&Company, New York , London.
  • BAYTOP , T., 1984, Türkiye'de Bitkilerl e Tedavi: Geçmişte ve Bugün, İstanbul Üniversitesi Yayınları: 3255, Eczacılık Fakültesi: 40, İstanbul.
  • BAYTOP , T., 1994, Türkçe Bitk i Adları Sözlüğü, Türk Di l Kurum u Yayınları: 578, Türk Kültür Di l ve Tari h Yüksek Kurumu , Ankara .
  • DAVIS , P.H . (Ed.), 1965-1988, Flor a of Turke y and the Eas t Aegean Islands , Vol. 1-10, Edinburg h Universit y Press , Edinburgh .
  • ERTUĞ-YARAŞ, F„ 1997, A n Ethnoarchaeological Study of Subsistence a nd Plant Gathering i n Central Anatolia, Basılmamış doktora tezi, Washington University , St. Louis .
  • KONYALI , İ. H„ 1964, Abideler i ve Kitabeler i ile Kony a Tarihi , Yen i Kita p Basımevi, Konya .
  • KONYALI , İ. H. , 1974, Abideler i ve Kitabeler i ile Niğde Aksara y Tarihi , 3 Cilt. Fati h Yayınevi, İstanbul.
  • KOŞ AY , H . Z., 1951, Alaca-Höyük: Anadolu'nun Etnografya ve Folkloruna Dai r Malzeme. Türk Tari h Kurum u Yayınları, VII / 21 , Ankara .
  • KOŞ AY , H . Z., 1977, Pulur : Etnografy a ve Folklo r Araştırmaları. Orta Doğu Tekn i k Üniversitesi Keba n Projes i Yayınları II/2 , Ankara .
  • MEYDAN-LAROUSSE , 1985, Büyük Lügat ve Ansiklopedi, 10 Cilt, Meydan Gazetecilik ve Neşriyat Ltd., İstanbul.
  • MORRISON , J . A., 1939, Alişar: a Unit of Lan d Oecupance i n the Kana k S u Basi n of Centra l Anatolia. Basılmamış doktora tezi. Universit y of Chicago, Chicago.
  • OĞUZ, B„ 1976, Türkiye Halkının Kültür Kökenleri 1: Beslenme Teknikleri , İstanbul Matbaası, İstanbul.
  • SCHUSTER , W.H. , 1992, Ölpflanzen i n Europe . DL G Verlag, Frankfur t a m Main.
  • TTO. , 1969, Keten: Kete n lifi, Kete n tohumu, Keten yağı ve Kete n Küspesi. Türkiye Ticare t Odaları ve Ticare t Borsaları Birliği, Ankara .
  • UNIV . BERN , 1971, Alacahöyük: Etnographische Skizzen Eine s Anatolischen Dories. Ergebnisse einer Feldübung des Seminars für Ethnologie der Universitet Bern, Bernishes Historisches Museum, Bern.
  • WULLF , HE. , 1966, T h e Traditional Crafts of Persia : Thei r Development, Technology, and Influenc e on Easter n a nd Western Civilizations . The M.I.T. Press , Massachusett s Institute of Technology, Cambridge, Massachusett s and London.
  • ZİRAAT VEKALETİ, 1937, Keten-Kenevir . T.C.Ziraat Vekaleti Neşriyatı. Ankara .
Toplam 19 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Research Article
Yazarlar

Füsun Ertuğ Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 1 Ocak 1998
Yayımlandığı Sayı Yıl 1998 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Ertuğ, F. (1998). Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler. TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi(1), 113-127.
AMA Ertuğ F. Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler. TÜBA-AR. Ocak 1998;(1):113-127.
Chicago Ertuğ, Füsun. “Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum Ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi Ve Bezirhaneler”. TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, sy. 1 (Ocak 1998): 113-27.
EndNote Ertuğ F (01 Ocak 1998) Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler. TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 1 113–127.
IEEE F. Ertuğ, “Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler”, TÜBA-AR, sy. 1, ss. 113–127, Ocak 1998.
ISNAD Ertuğ, Füsun. “Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum Ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi Ve Bezirhaneler”. TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 1 (Ocak 1998), 113-127.
JAMA Ertuğ F. Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler. TÜBA-AR. 1998;:113–127.
MLA Ertuğ, Füsun. “Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum Ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi Ve Bezirhaneler”. TÜBA-AR Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, sy. 1, 1998, ss. 113-27.
Vancouver Ertuğ F. Anadolu’nun Önemli Yağ Bitkilerinden Keten/Linum ve Izgın/Eruca Orta Anadolu’da Beziryağı Üretimi ve Bezirhaneler. TÜBA-AR. 1998(1):113-27.

Bu sistemin içeriği ve TÜBA-AR'da yayınlanan tüm makaleler "Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0" altında lisanslanmıştır.

by-nc-nd.png