SEYİTÖMER HÖYÜK ERKEN TUNÇ ÇAĞI III OCAKLARI

Yıl 2014, Sayı: 17, 73 - 82, 01.01.2014

Nazan Ünan

Öz

Eskiçağlardan yakın geçmişe kadar evin ocağı veya aile ocağı kutsallığını sürdürmüştür. İnsanlar ocağın ve dola­yısıyla ateşin veya ateşle ilgili tanrıların evi koruduğuna, bereketi ve uğuru temsil ettiğine inanmışlardır. Yazının kullanılmaya başladığı dönemlerden itibaren edindiğimiz bilgilere göre ocağın bir tanrı, tanrıça veya koruyucu bir güçle eşleştirdiğini söylemek mümkündür. Seyitömer Höyük'te bulunan boğa başlı ocaklar da bu kapsamda kutsal ocaklar olarak değerlendirilmektedir. Ocağın önünde yer alan dairesel kısım boğanın başı, ocağın başında iki kısa kenarında yer alan çıkıntılar boğanın boynuzlarına benzetildiği için bu ocaklar boğa başlı ocaklar olarak adlandı­rılmaktadırlar. Bu ocaklar Seyitömer Höyük'te üç evreli olarak ortaya çıkarılan Erken Tunç Çağı III tabakasında görülmektedirler. Bu çalışmada 2013 kazı sezonu sonuna kadar ortaya çıkarılan ocakların, yapım teknikleri ve boyut özellikleri hakkında bilgi verilmiş ve evre ayrımı yapılmaksızın özelliklerine göre sınıflandırılmışlardır. Yapım tek­nikleri ve boyut özellikleri hakkında bilgi verilmiş mekân boyut ve işlevleri açısından değerlendirilmişlerdir. Ayrıca benzer örnekleriyle karşılaştırılarak kullanım amaçlarına değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kuzeybatı Anadolu, Kütahya, Seyitömer Höyük, ETÇ III, Mimari, Ocak, Boğa Kültü.

EARLY BRONZE AGE III OVENS AT SEYİTÖMER HÖYÜK

Öz

The ovens inside the house and the family hearth have been sacred from the ancient times onwards. People have be­lieved that the oven thus fire and the Gods related to fire protected the household, and represented fertility and good luck. It is possible to assert that as early as the invention of writing, the hearth was associated with a god, goddess, or another protective force. The bull-horned ovens discovered at Seyitömer Höyük also fall into this category. These ovens are named as bull-horned ovens since the circular part before the oven resembled the head of a bull and the two bulges on the two short sides at the top of the oven were taken as the horns. These ovens were observed at Sey­itömer Höyük in Early Bronze Age layer, which was identified in three phases. This study provides information on the building techniques and dimensions on the ovens discovered during 2013 excavations and the ovens were classified without emphasis on the phase they were discovered. They were also evaluated with regard to their functions. More­over, they were compared to their parallels with particular emphasis on their use

Anahtar Kelimeler

Northwest Anatolia, Kütahya, Seyitömer Höyük, E B A III, Architecture, Heart, Bull Cult

Kaynakça

• BİLGEN, A.N. 2011a. Seyitömer Höyük Kazısı Ön Raporu (2006-2010). Kütahya.
• BİLGEN, A.N. 2013. Seyitömer Höyük Kazısı Ön Raporu (2011-2012). Kütahya.
• DARGA, M. 1985. Hitit Mimarlığı I . İstanbul.
• KOŞAY, H.Z. 1976. Keban Projesi Pulur Kazısı 1968-1970. Ankara.
• LLOYD, S/MELLAART, J. 1962. Beycesultan Vol. 1 The Chalcolithic and Early Bronze Age. London.