PAMPHYLİA’DAN YENİ BİR YAPI ÖRNEĞİ: NEKTAREİON

Yıl 2016, Sayı: 19, 281 - 290, 01.01.2016

Nazlı Yıldırım

Öz

Lyrbe Agorası’nın güneydoğu ucunda yer alan yarı-dairesel planlı yapı bu araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Söz konusu yapının güneydeki büyük kapısı üzerinde yer alan yazıt yardımıyla yapının nektareion νεκταρειον olarak adlandırıldığı anlaşılmaktadır. Antik Dönem’de nektareion olarak adlandırılmış bir yapının başka herhangi bir örneği ne epigrafik ne de arkeolojik verilerle bugüne kadar tespit edilebilmiştir ancak mevcut veriler ilk örneğin Lyrbe’de bulunmuş olabileceğinin ipuçlarını vermektedir. Yapının işlevi konusunda kesin bir bilgi olmasa da var olan arkeolojik ve epigrafik tüm veriler birlikte değerlendirildiğinde nektareion olarak adlandırılan bu yapının, Tanrı Dionysos ile ilgili tören ya da içki ayinlerinde kullanılmış özel bir toplantı yapısı olabileceği düşüncesi güçlenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Pamphylia, Lyrbe, Nektareion, Dionysos, Kamu Yapıları

A NEW BUILDING FROM PAMPHYLIA: NEKTAREION

Öz

The subject of this paper is the semi-circular planned building located at the southeast edge of Lyrbe Agora. Through the instrument of the inscription placed on the great gate in south, it comes out that the building in question had been named as nektareion νεκταρειον . No other example of a nektareion has been identified by any epigraphical either archaeological data, yet the existing data give clues of the first example, may have been found in Lyrbe. Although there is not precise information for the function of the building, the idea of this nektareion-called building had been in use for ceremonies for Dionysos or drinking rites as a meeting place is getting stronger

Anahtar Kelimeler

Pamphylia, Lyrbe, Nektareion, Dionysus, Public Buildings

Kaynakça

• İLYADA. Homeros, İlyada (Çev. A. Erhat / A. Kadir) İstanbul 1981.
• ODYSSEIA. Homeros, Odysseia (Çev. A. Erhat / A. Kadir) İstanbul 1981.
• ALANYALI, H. S. 2011. “Side’nin Roma Dönemi Pantheonu”, Anadolu/Anatolia 37: 75-92.
• BEAN, G. E./MITFORD, T. B.1965. Journeys in Rough Cilicia in 1962 and 1963. Wien.
• BÖRKER, C. 1983. Festbankett und griechische Architektur. Xenia, Konstanzer Althistorische Vorträge und Forschungen 4. Konstanz.
• BRACKE, H. 1993. “Pisidia in Hellenistic Times (334-25 BC)”, Sagalassos I. First General Report on Survey (1986-1989) and Excavations (1990-1991). (Ed. M. Waelkens). Leuven: 15-28.
• BRODY, L.R. 2001. “The Cult of Aphrodite at Aphrodisias in Caria”, Kernos 14: 93-109.
• BÜYÜKKOLANCI, M. 2008. “Side Dionysos Tapınağı’na İlişkin Yeni Bulgular”, Haluk Abbasoğlu’na 65. Yaş Armağanı (Eds. S. ÇokayKepçe / A. Özdizbay / Ö. Turak). Antalya: 259-282.
• CLARKE, J. T./BACON, F. H./KOLDEWEY, R.1902. Investigations at Assos. Drawings ans Photographs of the Buildings and Objects Discovered during the Excavations of 1881-1882-1883. Cambridge.
• DÜRÜŞKEN, Ç. 2000. Antik Çağ’da Yaşamın ve Ölümün Bilinmezine Yolculuk. Roma’nın Gizem Dinleri. İstanbul.
• GNEISZ, D. 1990. Das antike Rathaus. Das griechische Bouleuterion und die frührömische Curia. Wien.
• HOEPFNER, W. 1976. Das Pompeion und seine Nachfolgerbauten. Kerameikos X. Berlin.
• İNAN, J. 1998. Toroslarda Bir Antik Kent - Eine antike Stadt im Taurusgebirge LYRBE ? - SELEUKEIA ?. İstanbul.
• KARATAĞ, M. 2013. Klasik Mitoloji Sözlüğü. Yunan-Roma. Ankara.
• KNACKFUSS, H. 1908. Das Rathaus von Milet. Berlin.
• KÖSE, V. 2005. “The Origin and Development of Market Buildings in Hellenistic and Roman Asia Minor”, Patterns in the Economy of Roman Asia Minor (Eds. S. Mitchell / C. Katsari). Swansea: 139-166.
• KRISCHEN, F. 1941. Antike Rathäuser. Berlin.
• KURITZ, P. 1988. The Making of Theatre History. England.
• LANCKOROŃSKI, K.1890. Pamphylia ve Pisidia Kentleri I. Pamphylia (Çev. S. Bulgurlu) İstanbul 2005.
• LANCKOROŃSKI, K. 1892. Städte Pamphyliens und Pisidiens II. Wien.
• LAUTER, H. 1970. “Die Hellenistische Agora von Aspendos”, BJb 170: 77-101.
• LIMC. Lexicon iconographicum mythologiae classicae VI. Zurich. 1992.
• MANSEL, A. M. 1978. Side. 1947-1966 Yılları Kazıları ve Araştırmalarının Sonuçları. Ankara.
• ÖZTÜRK, B. 2010. Roma İmparatorluk Çağı Küçükasyası’nda Dionysos Kültü. İstanbul.
• ROBERT, L. 1983. Fouilles d’Amyzon en Carie. Tome I: Exploration, histoire, monnaies et inscription. Commission des fouilles et missions archèologiques au ministère des relations extèrieures. Paris.
• ROBERTSON, N. 2005. “Orphic Mysteries and Dionysiac Ritual”, Greek Mysteries. The Archaeology and Ritual of Ancient Greek Secret Cults. (Ed. M. B. Cosmopoulos). Routledge Press: 218-240.
• ROGERS, M. 2014. The Esoteric Codex: Magic Objects I. United States.
• ROSCHER, W. H. 1883. Nektar und Ambrosia. Mit einem Anhang über die Grundbedeutung der Aphrodite und Athene. Leipzig.
• ROTT, H. 1908. Kleinasiatische Denkmӓler aus Pisidien, Pamphylien, Kappadokien und Lykien. Leipzig.
• ROY, C. 2005. Traditional Festivals: A multicultural Encyclopedia. United States.
• STANISLAWSKI, D. 1975 “Dionysus Westward: Early Religion and the Economic Geography of Wine”, Geographical Review 65 / 4: 427- 444.
• THOMPSON, H. A. / WYCHERLEY, R. E. 1972. The Agora of Athens: The History, Shape and Uses of an Ancient City Center. Princeton.
• WIEGAND, T. / SCHRADER, H. 1904. Priene. Ergebnisse der Ausgrabungen und Untersuchungen in der Jahren 1895-1898. Berlin.
• WILES, D. 1997. Tragedy in Athens: Performance Space and Theatrical Meaning. Cambridge.
• WYCHERLEY, R. E. 1993. Antik Çağ’da Kentler Nasıl Kuruldu? İstanbul.
• YILDIRIM, N. 2014. Lyrbe Agorası (Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Doktora Tezi). Antalya.