ANTANDROS SUR SEKTÖRÜNDE ELE GEÇEN BİR GRUP ROMA DÖNEMİ SERAMİĞİNİN TİPOLOJİK İNCELEMESİ

Yıl 2021, Sayı: 28, 11 - 38, 14.09.2021

Rabia Aktaş

https://doi.org/10.22520/tubaar.2021.28.001

Cited By: 1

Öz

2001 yılından itibaren farklı alanlarda devam eden Antandros Antik Kenti kazılarında, çalışma alanlarından birisi de
Sur Sektörü olarak tanımlanan Hellenistik Dönem suru ve üzerinde yer alan geç dönem yapılarıdır. Bu alanda, ilk
etapta yerleşim alanlarının yayılımını belirleyebilmek amacıyla, 2006 yılında başlanan kazı çalışmaları 2013 yılına
kadar devam etmiştir. Bu süre zarfında, MÖ 4. yüzyıla ait sur duvarı, bu duvarın iç kısmındaki alanda Hellenistik
ve daha erken yerleşimlere ait yapılanma izleri ve sur duvarı üzerinde Roma Dönemi’ne ait yapılar belirlenmiştir.
Alandan elde edilen malzemelerin en yoğun kısmını Hellenistik ve Roma Dönemi’ne ait seramikler oluşturmaktadır.
Geç dönem mimarisi içinde yer alan Roma Dönemi hamamına ait su ile ilişkili yapıların çevresinden ele geçen
bir grup Roma seramiği bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Toplam 38 parça içinde Doğu Sigillata A, B,
C, Phokaia Kırmızı Astarlı Seramikler, Kandiller, Maşrapalar, Kapalı Kaplar ve Lekaneler vardır. Seramikler,
tipolojik açıdan formlarına göre incelenmiştir. Malzemelerin stratigrafik veri sunmayan bir alandan ele geçmiş
olması, analojiyle tarihleme yolunu seçmeyi zorunlu kılmıştır. Yapılan çalışma sonucunda, değerlendirilen malzeme
grubunun dönemsel aralığının MÖ 1. yüzyıl-MS 6. yüzyılın ortası olduğunu söylenebilir. Bu çalışmayla hem Sur
Sektörü hem de Antandros Antik Kenti’nin diğer alanlarında ele geçen Roma seramiğinin dağılımı, tipolojisi, niteliği
ve kronolojisiyle ilgili ön sonuçlara ulaşılması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Antandros, Kuzey Ege, Roma Dönemi Seramiği, Doğu Sigillata A, Phokaia Kırmızı Astarlı Seramikleri, Roma Kandilleri, Kaba Seramik

Kaynakça

• ABADIE REYNAL, C. 2007. La Céramique Romaine d’Argos: fin du IIe Siècle Avant J-C-fin du IVe Siècle Après J-C. Atina.
• ABADIE REYNAL, C./SODINI, J.P. 1992. La Céramique Paléochrétienne De Thasos (Aliki, Delkos, Fouilles Anciennes), Études Thasiennes XIII. Athens.
• AÇAR, E. 2017. Antandros Nekropolü Geç Roma Yerleşimi. Ege Üniversitesi, Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir.
• AKTAŞ, R. 2018. Antandros Kazısı Yamaç Ev Roma Dönemi Seramikleri. Ege Üniversitesi, Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir.
• AKYÜREK, N.E. 1992. “Terra Sigillata aus dem Heiligtum des Apollon Smintheios”, AMSt 8, Studien zum Antiken Kleinasien II: 125-166.
• ANDERSON STOJANOVİC, V.R. 1992. Stobi: The Hellenistic and Roman Pottery. Princeton/ New Jersey.
• ATEŞ, G. 2003. Die Rote Feinkeramik von Aizanoi als Lokaler Kulturträger, Zentrum für Altertumswissenschaften Institut für Klassische Archäologie (Unpublished PhD Thesis). Heidelberg.
• ANSELMINO, L. / CARANDINI, A. / PAVOLINI, C. / SAGUI, L. / TORTORELLA, S. / TORTORICI,E. 1981. Enciclopedia Dell’arte Antica Classica e Orientale. Atlante delle Forme Ceramiche I, Ceramica Fine Romana nel Bacino Mediterraneo, (Medio E Tardo Impero), Vol. I, Roma.
• AYAZ, M. 2014. Assos Kuzey Stoası Kırmızı Astarlı Roma Seramiği. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Arkeoloji Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çanakkale.
• BAILEY, D. M. 1988. A Catalogue of the Lamps in the British Museum III: Roman Provincial Lamps. London.
• BARR, R.L. 1996. “Greek and Hellenistic Lamps from Ilion”, Studia Troica 6: 159-200.
• BERNDT, M. 2003. Funde aus dem Survey auf der Halbinsel von Milet (1992-1999): Kaiserzeitliche und frühbyzantinische Keramik, Internationale Archäologie 79. Rahden.
• BRUNEAU, P. 1965. Exploration Archéologique de Délos: Faite par l’École Française d’Athènes: Les Lampes Fascicule XXVI. Paris.
• CHARLESTON, R. J. 1955. Roman Pottery, London.
• CHRZANOVSKI, L. / ZHURAVLEV, D. 1998. Lamps from Chersonesos in the State Historical Museum-Moscow. Roma.
• DELLO PREITE, A. 1997. “Sigillata ‘Late Roman C’ (Phocaean Red Slip Ware”, Gortina II: Pretorio il Materiale degli Scavi Colini 1970-1977. (Ed. A. Di Vita-A. Martin), Atina: 155-192.
• DİKBAŞ, G. 2008. Die Graue Keramik von Aizanoi von der späten Eisen zeit bis zur Spätantiken Zeit, Inaugural-Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades im Fach Klassische Archäologie an der Philosophischen Fakultät der Universität zu Köln.
• DOKSANALTI, E.M. 2006. Knidos Kap-Kario Kazı Alanı. Selçuk Üniversitesi, Arkeoloji Anabilim Dalı, Klasik Arkeoloji Bilim Dalı (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Konya.
• EIWANGER, J. 1981. DemetriasIV:KeramikundKleinfundeausderDamokratia- Basilika in Demetrias. Teil I-II, band 25-26. Bonn.
• ERGÜRER, H.E. 2012. Parion Roma Dönemi Seramiği. Atatürk Üniversitesi, Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Erzurum.
• EROL, D. 2007. “Smyrna Devlet Agora Buluntusu Terra Sigillataları”, Byzas 7: Çanak, Akdeniz ve Çevresindeki Arkeolojik Kazılarda Ele Geçen Geç Antik ve Ortaçağ Seramiği ve Mimari Seramiği, (Ed. B. Böhlendorf-Arslan/A.O. Uysal/J. Witte-Orr), İstanbul: 73-96.
• ETTLINGER, E. / HEDINGER, B. / HOFFMANN, B. / KENRICK P.M. / PUCCI, G. / ROTH-RUBI, K. / SCHNEIDER, G. / SCHNURBEIN, S. / WELLS, C.M. / ZABEHLICKY-SCHEFFENEGGER, S. 1990. Conspectus Formarum Terrae Sigillatae Italico Modo Confectae, Materialien zur Römisch-Germanischen Keramik, heft, 10, Bonn.
• FIRAT, M. 2011. Phokaia Geç Roma Dönemi Mutfak Kapları. Ege Üniversitesi, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir.
• FULFORD, M.G. / PEACOCK, D.P.S. 1984. Excavations at Carthage: The British Mission; The Avenuedu President Habib Bourguiba, Salammbo: The Pottery and Other Ceramic Objects from the Site, vol. I, 2. Sheffield.
• FULFORD, M.G. / PEACOCK, D.P.S. 1994. Excavations at Carthage: The British Mission; The Circular Harbour, North Side, The Pottery, Vol. II,2: Oxford.
• GASSNER, V. 1997. Das Südtor der Tetragonos Agora: Keramik und Kleinfunde, Forschungen in Ephesos XIII/1/1. Wien.
• GREEN, T. 2010. From Rome to Byzantium: Trade and Continuity in the First Millennium AD. Bristol.
• GOETHERT POLASCHEK, K. 1985. Katalog der Römischen Lampen des Rheinischen Landes museums Trier, Trierer Grabungen und Forschungen, band XV. Mainz Am Rhein.
• GÜNGÖR, E. 2005. Metropolis Kenti Ada 7 İçerisindeki Konut Seramiği. Dokuz Eylül Üniversitesi, Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir.
• GÜRLER, B. 1987 Anadolu’da Roma Dönemi Evleri, İzmir.
• HAYES, J. W. 1972. Late Roman Pottery. London.
• HAYES, J. W. 1980. A Supplement to Late Roman Pottery. London.
• HAYES, J. W. 1983. “The Villa Dionysos Excavations, Knossos The Pottery”, The Annual of the British School at Athens, Vol. 78: 97-169.
• HAYES, J. W. 1985. Enciclopedia Dell’arte Antica Classica e Orientale. Atlante dele Forme Ceramiche II, Ceramica Fine Romana nel Bacino Mediterraneo, (Tardo Ellenismo e Primo Impero), Vol. II. Roma.
• HAYES, J. W. 1991. Paphos III: The Hellenistic And Roman Pottery. Nicosia.
• FIRAT, M. 2011. Phokaia Geç Roma Dönemi Mutfak Kapları. Ege Üniversitesi, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İzmir.
• FULFORD, M.G. / PEACOCK, D.P.S. 1984. Excavations at Carthage: The British Mission; The Avenuedu President Habib Bourguiba, Salammbo: The Pottery and Other Ceramic Objects from the Site, vol. I, 2. Sheffield.
• FULFORD, M.G. / PEACOCK, D.P.S. 1994. Excavations at Carthage: The British Mission; The Circular Harbour, North Side, The Pottery, Vol. II,2: Oxford.
• GASSNER, V. 1997. Das Südtor der Tetragonos Agora: Keramik und Kleinfunde, Forschungen in Ephesos XIII/1/1. Wien.
• GREEN, T. 2010. From Rome to Byzantium: Trade and Continuity in the First Millennium AD. Bristol.
• GOETHERT POLASCHEK, K. 1985. Katalog der Römischen Lampen des Rheinischen Landes museums Trier, Trierer Grabungen und Forschungen, band XV. Mainz Am Rhein.
• GÜNGÖR, E. 2005. Metropolis Kenti Ada 7 İçerisindeki Konut Seramiği. Dokuz Eylül Üniversitesi, Arkeoloji Anabilim Dalı, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir.
• GÜRLER, B. 1987 Anadolu’da Roma Dönemi Evleri, İzmir.
• HAYES, J. W. 1972. Late Roman Pottery. London.
• HAYES, J. W. 1980. A Supplement to Late Roman Pottery. London.
• HAYES, J. W. 1983. “The Villa Dionysos Excavations, Knossos The Pottery”, The Annual of the British School at Athens, Vol. 78: 97-169.
• HAYES, J. W. 1985. Enciclopedia Dell’arte Antica Classica e Orientale. Atlante dele Forme Ceramiche II, Ceramica Fine Romana nel Bacino Mediterraneo, (Tardo Ellenismo e Primo Impero), Vol. II. Roma.
• HAYES, J. W. 1991. Paphos III: The Hellenistic And Roman Pottery. Nicosia.