Özel Yetenekli Öğrencilerin “Ödev” Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 19 - 31, 30.06.2019

Ahmet Turan Cımbız Çetin Köksal Metin Köksal Tülay Coşkun Cımbız Tuğba Köksal

Öz

Bu araştırma, Tokat Bilim ve Sanat Merkezi 4. sınıf öğrencilerinin “ödev” kavramına ilişkin bakış açılarını metaforlar aracılığıyla ortaya koymak ve ödev kavramına ilişkin geliştirilen metaforları kavramsal kategoriler altında toplamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu 2017-2018 eğitim öğretim döneminde Tokat Bilim ve Sanat Merkezinde öğrenim gören 18 erkek %45 , 22 kız %55 toplam 40 öğrenci oluşturmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda özel yetenekli öğrencilerin “ödev” algılarını ölçmek amacıyla 6 adet soru yöneltilmiş ve görüşmeler birebir yapılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda öğrencilere yöneltilen sorular: “Ödev…………gibidir. Çünkü: …….” şeklinde hazırlanmıştır ve öğrencilerden “ödev” kavramını hayvana, bitkiye, herhangi bir şekle, herhangi bir doğa olayına, cansız bir nesneye ve herhangi bir spora benzetmeleri istenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre Tokat Bilim ve Sanat Merkezinde öğrenim gören özel yetenekli öğrenciler “ödev” kavramına toplamda 100 adet metafor geliştirmişlerdir. Özel yetenekli öğrencilerin “ödev” kavramına ilişkin en çok geliştirdikleri metaforlar: Deprem 8 öğrenci , Futbol 8 öğrenci , Gül 5 öğrenci , Sel 5öğrenci , Kitap 4 öğrenci , Çığ 3 öğrenci . Özel yetenekli öğrencilerin “ödev” kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar 5 kategori altında toplanmıştır. “Ödev” kavramını özel yetenekli öğrencilerin % 32’si Geliştirici, %29’u Zor, %15’i Zorunluluk, %14’ü Sıkıcı, %10’u Gereksiz olarak nitelendirmişlerdir. Kavramsal kategoriler incelendiğinde ödev kavramına ilişkin en çok metaforun “Geliştirici” kategorisi altında toplandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Ödev, Algı, Özel Yetenekli.

The Metaphoric Perceptions of Gifted Students Towards “homework” Concept

Öz

This research was carried out in order to reveal the perspectives of 4th grade students of Tokat Science and Art Center towards ‘homework’ concept by means of metaphors and to gather metaphors developed under conceptual categories. The study group was consisted of 40 students, 18 male 45% and 22 female 55% in Tokat Science and Art Center during 2017-2018 academic year. 6 questions were asked and interviews were conducted one to one in order to measure the perceptions of “homework” by gifted students in semi-structured interview form, Questions asked to the students in the semi-structured interview form were prepared as ‘homework is like…… . Because ………..’ and the students were asked to compare the concept of homework with an animal, a plant, any shape, any natural event, a lifeless object or any sport. According to the results of the research, gifted students who study at Tokat Science and Art Center developed 100 metaphors for the concept of homework. The most developed metaphors by gifted students about the concept of “homework'' are: Earthquake 8 students , Football 8 students , Rose 5 students , Flood 5 students , Book 4 students and Avalanche 3 students . Metaphors developed by gifted students for the concept of homework are grouped under 5 categories. The concept of homework was defined by gifted students as 32% Improving, 29% as Difficult, 15% as Must, 14% as Boring, 10% as Unnecessary. When the conceptual categories are examined, it is seen that the most metaphor about the concept of homework is gathered under the “Improving” category.

Anahtar Kelimeler

Homework, Perception, Gifted.

Kaynakça

• Aladağ, C. ve Doğu, S. (2009). “Fen ve Teknoloji dersinde verilen ödevlerin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi”. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 15-23.
• Arslan, M. M. ve Bayrakçı, M. (2006). “Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi”. Milli Eğitim, 35(171), 100–108.
• Atlı, S. (2012). 4. Sınıf Fen ve Teknoloji dersinde ev ödevlerinin öğrencilerin kavram öğrenme düzeylerine, akademik başarılarına ve ev ödevlerine yönelik tutumlarına etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Niğde Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde.
• Aydın, F. (2011). “Coğrafya dersinde verilen ev ödevlerine ilişkin öğrenci görüşleri”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 27-41.
• Benli, E. ve Sarıkaya, M. (2013). “Fen ve Teknoloji dersinde verilen ödevlere yönelik ilköğretim II. kademe öğrencilerinin sınıf düzeyleri ve cinsiyete göre görüşlerinin değerlendirilmesi”. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 489-502.
• Cahit, Y. ve Doğan, S. (2009). “Fen ve Teknoloji dersinde ev ödevi performansını arttırmaya yönelik bir eylem araştırması”. Çankaya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 12, 221-238.
• Clarken, R. H. (1997). “Five metaphors for educators”. Paper Presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, 24-28 March, Chicago.
• Coşkun Keskin, S. ve Özer, Ü. (2016). “Velilere Göre araştırmaya dayalı ödev anlayışı”. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 1491-1512.
• Demirel, Ö. (2000). Planlamadan değerlendirmeye öğretme sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Deveci, İ., Önder, İ. ve Çepni, S. (2013). “Parents’ Views regarding home works given in science courses”. Journal of Baltic Science Education, 12(4), 496-509.
• Deveci, İ. ve Çepni, İ. (2014). “Fen ve Teknoloji dersinde verilen ödevlere yönelik öğretmen görüşleri”. Elementary Education Online, 13(1), 33-47.
• Duru, S. ve Çöğmen, S. (2017). “İlkokul ve ortaokul öğrencileri ile verilen ev ödevlerine yönelik görüşleri”. Elementary Education Online, 16(1), 354-365.
• Ekici, G. ve Akdeniz, H. (2018). “Lise Öğrencilerinin “ödev” kavramına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi”. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 135-162.
• Gedik, M. ve Orhan, S. (2013). “İlköğretim 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi ödevleri hakkındaki görüşleri”. Karadeniz Araştırmaları, 38, 135-148.
• Gedik, N., Altıntaş, E. ve Kaya, H. (2011). “Fen ve Teknoloji dersinde verilen ev ödevleri hakkında öğrenci görüşleri”. Journal Of European Education, 1(1), 6-13.
• Güneş, F. (2014). Eğitimde ödev tartışmaları. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 1-25.
• Hizmetçi, S. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin ödev stilleri ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Ilgar, Ş. (2005). Ev ödevlerinin öğrenci eğitimi açısından eğitimi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 1(2005), 119-134.
• İflazoğlu, Saban, A. ve Arslanhan, Ş. (2015). “İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin öğrenme stilleri ile ödev stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(40), 540-547.
• Kaplan, G. (2018). Ortaokul Öğrencilerine verilen matematik ödevleri hakkında öğrenci, öğretmen ve veli görüşleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Kapıkıran, Ş. ve Kıran, H. (1999). “Ev Ödevinin öğrencinin akademik başarısına etkisi”. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 54-60.
• Küçükahmet, L. (2002). Öğretimde planlama değerlendirme. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Lakoff, G. ve Johnson, M. (2005). Metaforlar hayat, anlam ve dil (Çeviri: Gökhan Yavuz Demir). İstanbul: Paradigma Yayıncılık.
• Ok, M. (2018). Öğretmen, Öğrenci ve velilerin ev ödevlerine yükledikleri anlamların incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Orta Okul ve Orta Öğretim Kurumlarındaki Öğrencilerin Ders Dışı Eğitim ve Öğretim Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik (1989). T. C.Resmi Gazete, 20336, 8 Kasım 1989.
• Özer, B. ve Öcal, S. (2012). “İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin ev ödevlerine yönelik tutumlarının değerlendirilmesi”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2012), 1-16.
• Sarıgöz, O. (2011). Ortaöğretim öğrencilerinin kimya derslerine verilen ev ödevleri hakkındaki düşüncelerinin değerlendirilmesi. Electronic Journal Of Vocational Colleges. Aralık, 80-87.
• Perry, C. ve Cooper, M. (2001). Metaphors are good mirrors: reflecting on change for teacher educators. Reflective Practice, 2(1), 41-52.
• Şahin, Ç. ve Boyacı Altınay, Y. (2008). “İlköğretimde ev ödevlerine yönelik etüt çalışmaları: kavramsal bir analiz”. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 41-52.
• Şeref, İ. ve Varışoğlu, B. (2015). “İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi ödevleri hakkındaki görüşleri”. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 93-105.
• Turanlı, A. S. (2007). “Gerçek bir ikilem: ödev vermek ya da vermemek?”. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1(2007), 136-154.
• Yeşilyurt, S. (2006). “Lise öğrencilerinin Biyoloji derslerinde verilen ev ödevlerine karşı tutumları üzerine bir çalışma”. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 37-53.
• Yıldırım, H. (2008, 15 Kasım). Ev ödevi nedir ne değildir?.Akşam Gazetesi, s. 12.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.