ERMENEK SETTLEMENT AND ARCHITECTURE IN RURAL AND LOCAL CONTEXT

Yıl 2022, Sayı: 26, 71 - 86, 15.12.2022

Nisa Yılmaz Erkovan Lale Özgenel

https://doi.org/10.22520/tubaked2022.26.004

Öz

In rural Ermenek a temporal displacement is observed within the framework of climatic cycle and economic inputs. This spatial movement rhythmically evolves into vineyard settlement for agricultural purposes, a plateau settlement for animal husbandry, and winter settlement. Each of these settlements forms its own spatial pattern based on its temporary and permanent status. This study focuses on the winter settlement of Ermenek, mainly abandoned in the summer months, interpreting the settlement through culture, space, context and structure pattern language.

Anahtar Kelimeler

Ermenek, Migration, Rural architecture, Local context, Pattern language.

KIRSAL VE YEREL BAĞLAMDA ERMENEK YERLEŞİMİ VE MİMARİSİ

Öz

Yerel bağlamı ve karakteristik yerleşim özellikleri bakımından kır yerleşimleri arasında özgün bir yapıya sahip olan Ermenek’te iklimsel döngü ile ekonomik girdiler çerçevesinde zamansal bir yer değiştirme görülmektedir. Bu mekânsal hareket ritmik olarak, tarımsal amaçlı bağ yerleşimine, hayvancılık amaçlı yayla yerleşimine ve kış yerleşimine evrilmektedir. Bu yerleşimlerin her biri geçici ve kalıcı olma durumuna göre kendi mekânsal örüntüsünü oluşturmaktadır. Bu çalışma, yaz aylarında çoğunluğun terk ettiği Ermenek kış yerleşimine odaklanmakta, yerleşimin kültür, mekân, bağlam ve yapı kalıp dili üzerinden okumasını yapmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ermenek, Göç, Kırsal Mimari, Yerel Bağlam, Yapı Kalıp Dili

Kaynakça

• Alexander, C., 1977 A Pattern Language: Towns, Buildings, Construction, Press New York: Oxford University Press,
• Alexander, C., 1979 The Timeless Way of Building, New York: Oxford University Press,
• Aran, K., 2000 Barınaktan Öte Anadolu Kır Yapıları, Ankara: Tepe Mimarlık Kültür Merkezi.
• Aşkın E., Kurt M., 2019 “Ermenek Havzası’nda (Dağlık Kilikia) Antik Dönemde Tarımsal Üretim”. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2 (2), 230-247.
• Boran, B., 1992 Toplumsal Yapı Araştırmaları (İki Köy Çeşidinin Mukayeseli Tetkiki), İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Çulhacı, Ö., 2012 “19. Yüzyıl Ortalarında Ermenek Kazası (1839-1856)”. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi.
• Doğanay, O., 2005 Ermenek ve Yakın Çevresindeki Antik Yerleşim Birimleri: Coğrafya, tarih, kalıntılar, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Erkovan, Y. N., 2019 "Gazipaşa Arı Serenleri." Tüba-Ked Türkiye Bilimler Akademisi Kültür Envanteri Dergisi 18 (2019): 83-100.
• Erkovan Y. N., 2021 “Yapı ve Sokağın Arakesitinde Ermenek Örtmeleri.” Disiplinlerarası Estetik Tartışmalar, Ed: Murat Çelik & Özgür Yaren. Ankara: Sanart Estetik ve Görsel Kültür Derneği, s.389-407. Erkovan Y. N. ve Özgenel L. 2021 "Bee House as a Rural Construct: Sampling Konya, Turkey." Belleten (2021) (Baskıda).
• Hubka, T., 1979 “Just Folks Designing: Vernacular Designers and the Generation of Form”, JAE, Vol. 32, No. 3 (Feb., 1979), pp. 27-29.
• Knowles, R. L., 2006 Ritual House, Drawing on Nature’s Rhythms for Architecture and Urban Design. Washington: Island Press.
• Küçükerman, Ö.,1973 Anadolu’daki Geleneksel Türk Evinde Mekân Organizasyonu Açısından Odalar, İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu.
• Küçükerman, Ö., 1988 Kendi Mekanının Arayışı İçinde Türk Evi, İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, 1988.
• Moholy-Nagy, S., 1957 Native Genius in Anonymous Architecture. New York: Horizon Press Inc.
• Rapoport, A., 1969 House Form and Culture, Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall.
• Semper, G., 2015 Mimarlığın Dört Öğesi ve İki Konferans. İstanbul: Janus Yayıncılık.
• Tunçdilek, N., 1967 Türkiye İskân Coğrafyası (Kır İskanı), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
• Turan, M., 1980 “İnsan-Çevre İlişkisine Eleştirel Bir Bakış” ODTÜ Mimarlık Fakültesi Dergisi Cilt:6 sayı:1, 31-54. (erişim: 10.12.20219)