Yıl 2014,
Sayı: 36, 109 - 130, 01.06.2015
Öz
One of the kid’s journals written in ottoman Turkish was called Sadakat/Etfaland had been published in 1875 in İstanbul by Tahsin. This journal had been published weekly, especially for kids, had attracted much attention in that era. With the name “Sadakat” it had six copies, and then it had been renamed as “Etfal” meaning “children” and had seventeen more copies. The total number of the copies had been twenty three. Every copy consisted of four pages and at first it was sold for ten para/cents and then for twenty cents. Sadakat/Etfal had covered a wide area of subjects like mathematics, history, physics, religious information, geography and introducing animals. Also with the texts, some national and universal values were introduced to children and gave educational support to them. Having been the the first illustrated kid’s journal, it had been taken as a leading example for the future kids journals and magazines published soon after
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ALTAY, İbrahim (2012), “Osmanlıca çocuk dergileri”, http://www.sabah.com.tr/Cumartesi/2012/01/07/osmanlica-cocuk- dergileri
- BALCI, Ahmet (2012), “Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezler Hakkında Bir Meta-Analiz Çalışması” Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute. 9 (17), s. 195-206.
- CİRAVOĞLU, Öner (1999), Çocuk Edebiyatı, Esin Yayınevi, İstanbul.
- DEMİRAY, Kemal (1973), Türkçe Çocuk Edebiyatı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
- DUMAN, Hasan (2000/1), Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri 1828- 1928, I.Cilt, Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara.
- DUMAN, Hasan (2000/2), Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri 1828- 1928, II. Cilt, Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara.
- EMİROĞLU, Öztürk (1992), Tanzimat'tan 1928'e Kadar Yayımlanan Çocuk Gazete ve Dergileri Üzerine Bir İnceleme, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- ER, Sırrı (2012), “Çocuk Dergileri”, http://www.kalem.biz/akyazi.asp?islem=yazidetay&id=2219&db=20&ko nusu=%C7ocuk%20Dergileri
- ERCAN, Aliye Nur (2014), Etfâl Gazetesinin Metin ve Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- ERTUĞ, Hasan Refik (1970), Basın ve Yayın Hareketleri Tarihi, Yenilik Basımevi, İstanbul.
- İNUĞUR, Mehmet N. (2005), Basın ve Yayın Tarihi, Der Yayınları, İstanbul.
- KAPLAN, Mehmet (2007), Kültür ve Dil, Dergâh Yayınları, İstanbul.
- KARABIÇAK, Yusuf Ziya (2011), “Angeliaforos Çocuklar İçin Ve Osmanlı Devleti’nde Yayınlanan Diğer Çocuk Gazeteleri: Modern Çocukluk Söyleminin Oluşumu”, Osmanlı tarihi. Toplumsal Tarih 215. Kasım 2011, s. 2-11.
- KASAP, Ayşe (2011), Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri 1869-1928 Yılları Arasında Yayınlanan Osmanlıca Çocuk Dergileri, Sultanbeyli Belediyesi, İstanbul.
- KIBRIS, İbrahim (2002), Uygulamalı Çocuk Edebiyatı, Eylül Yayınevi, Ankara
- KÜR, İsmet (1991), Türkiye’de Süreli Çocuk Yayınları, AKM Yayını, Ankara.
- OĞUZKAN, A. Ferhan (2010), Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle Çocuk Edebiyatı, Anı Yayıncılık, Ankara.
- OKAY, Cüneyd (1998), Osmanlı Çocuk Hayatında Yenileşmeler 1850-1900, Kırkambar Yayınları, İstanbul.
- OKAY, Cüneyd (1999), Eski Harfli Çocuk Dergileri, Kitabevi, İstanbul.
- ÖZDEMİR, Mehmet (2005), “Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Kültürü Açısından Eğitim Fakültelerinde Okutulan “Çocuk Edebiyatı” Dersleri”, Sakarya Üni Eğ. Fak. Dergisi Sayı 9, s. 110-119.
- PINARCI, Gülden A. (2013), “Çocuk Dergileri”, http://ebulten.library.atilim.edu.tr/sayilar/2013-06/okuma.html
- Selim Nüzhet (1931), Türk Gazeteciliği, Devlet Matbaası, İstanbul.
- SEVER, Sedat (2008), Çocuk ve Edebiyat, Tudem Yayınları, İzmir.
- ŞENTÜRK, Sevim (2011), “Çocukların geçmişte ne yaptığı bu sergide ” http://www.zaman.com.tr/cumaertesi_cocuklarin-gecmiste-ne-yaptigi-bu- sergide_1206340.html
- ŞİMŞEK, Hüseyin (2001), “XIX. Yüzyıl Çocuk Dergiciliği ve Eğitsel İşlevleri Üzerine”, Milli Eğitim Dergisi. Sayı 151, Temmuz, Ağustos, Eylül. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/151/simse k.htm
- ŞİMŞEK, Tacettin (2002), Çocuk Edebiyatı. Rengârenk Yayınları, Ankara.
- TOPUZ, Hıfzı (2003), II. Mahmut'tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
- YALÇIN, Alemdar ve AYTAŞ, Gıyasettin (2003), Çocuk Edebiyatı, Akçağ Yayınları, Ankara.
- YILMAZ, Eray (2012), “Tanzimat Dönemi Türkçe Çocuk Gazetelerinde Ahlak, İlim Ve Milliyetçilik (1869-1876)”, Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımla, Sayı 15, Güz.
Yıl 2014,
Sayı: 36, 109 - 130, 01.06.2015
Öz
Eski harfli çocuk gazetelerinden biri olan Sadâkat/Etfâl, 1875 yılında İstanbul’da Tahsin tarafından çıkarılmıştır. Çocuklara özel olarak haftada bir çıkarılan bu gazete, yayımlandığı dönemde oldukça ilgi görmüştür. “Sadâkat” ismiyle altı sayı çıkan gazete, daha sonra “çocuklar” anlamına gelen “Etfâl” ismini almış ve yeni ismiyle on yedi sayı daha çıkmıştır. Toplamda yirmi üç sayı yayımlanmıştır. Her bir sayı dört sayfadan oluşmuş ve önce 10 paraya daha sonraları da 20 paraya satılmıştır. Sadâkat/Etfâl’de sade bir dille matematikten tarihe, fizikten dinî bilgilere, coğrafyadan hayvan tanıtımlarına kadar pek çok konuya yer verilmiştir. Ayrıca metinlerle çocuklara millî ve evrensel değerler aktarılmaya çalışılmış; hazırlanan sorularla okul eğitimlerine destek olunmuştur. İlk resimli çocuk gazetesi unvanına sahip olan Sadâkat/Etfâl, bu yönüyle sonraki yıllarda çıkarılan çocuk gazete ve dergilerine de öncülük etmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ALTAY, İbrahim (2012), “Osmanlıca çocuk dergileri”, http://www.sabah.com.tr/Cumartesi/2012/01/07/osmanlica-cocuk- dergileri
- BALCI, Ahmet (2012), “Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Üzerine Hazırlanan Lisansüstü Tezler Hakkında Bir Meta-Analiz Çalışması” Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute. 9 (17), s. 195-206.
- CİRAVOĞLU, Öner (1999), Çocuk Edebiyatı, Esin Yayınevi, İstanbul.
- DEMİRAY, Kemal (1973), Türkçe Çocuk Edebiyatı, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
- DUMAN, Hasan (2000/1), Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri 1828- 1928, I.Cilt, Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara.
- DUMAN, Hasan (2000/2), Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri 1828- 1928, II. Cilt, Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı, Ankara.
- EMİROĞLU, Öztürk (1992), Tanzimat'tan 1928'e Kadar Yayımlanan Çocuk Gazete ve Dergileri Üzerine Bir İnceleme, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- ER, Sırrı (2012), “Çocuk Dergileri”, http://www.kalem.biz/akyazi.asp?islem=yazidetay&id=2219&db=20&ko nusu=%C7ocuk%20Dergileri
- ERCAN, Aliye Nur (2014), Etfâl Gazetesinin Metin ve Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi (Basılmamış), Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- ERTUĞ, Hasan Refik (1970), Basın ve Yayın Hareketleri Tarihi, Yenilik Basımevi, İstanbul.
- İNUĞUR, Mehmet N. (2005), Basın ve Yayın Tarihi, Der Yayınları, İstanbul.
- KAPLAN, Mehmet (2007), Kültür ve Dil, Dergâh Yayınları, İstanbul.
- KARABIÇAK, Yusuf Ziya (2011), “Angeliaforos Çocuklar İçin Ve Osmanlı Devleti’nde Yayınlanan Diğer Çocuk Gazeteleri: Modern Çocukluk Söyleminin Oluşumu”, Osmanlı tarihi. Toplumsal Tarih 215. Kasım 2011, s. 2-11.
- KASAP, Ayşe (2011), Evvel Zaman İçinde Çocuk Dergileri 1869-1928 Yılları Arasında Yayınlanan Osmanlıca Çocuk Dergileri, Sultanbeyli Belediyesi, İstanbul.
- KIBRIS, İbrahim (2002), Uygulamalı Çocuk Edebiyatı, Eylül Yayınevi, Ankara
- KÜR, İsmet (1991), Türkiye’de Süreli Çocuk Yayınları, AKM Yayını, Ankara.
- OĞUZKAN, A. Ferhan (2010), Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örneklerle Çocuk Edebiyatı, Anı Yayıncılık, Ankara.
- OKAY, Cüneyd (1998), Osmanlı Çocuk Hayatında Yenileşmeler 1850-1900, Kırkambar Yayınları, İstanbul.
- OKAY, Cüneyd (1999), Eski Harfli Çocuk Dergileri, Kitabevi, İstanbul.
- ÖZDEMİR, Mehmet (2005), “Türkiye’de Çocuk Edebiyatı Kültürü Açısından Eğitim Fakültelerinde Okutulan “Çocuk Edebiyatı” Dersleri”, Sakarya Üni Eğ. Fak. Dergisi Sayı 9, s. 110-119.
- PINARCI, Gülden A. (2013), “Çocuk Dergileri”, http://ebulten.library.atilim.edu.tr/sayilar/2013-06/okuma.html
- Selim Nüzhet (1931), Türk Gazeteciliği, Devlet Matbaası, İstanbul.
- SEVER, Sedat (2008), Çocuk ve Edebiyat, Tudem Yayınları, İzmir.
- ŞENTÜRK, Sevim (2011), “Çocukların geçmişte ne yaptığı bu sergide ” http://www.zaman.com.tr/cumaertesi_cocuklarin-gecmiste-ne-yaptigi-bu- sergide_1206340.html
- ŞİMŞEK, Hüseyin (2001), “XIX. Yüzyıl Çocuk Dergiciliği ve Eğitsel İşlevleri Üzerine”, Milli Eğitim Dergisi. Sayı 151, Temmuz, Ağustos, Eylül. http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/151/simse k.htm
- ŞİMŞEK, Tacettin (2002), Çocuk Edebiyatı. Rengârenk Yayınları, Ankara.
- TOPUZ, Hıfzı (2003), II. Mahmut'tan Holdinglere Türk Basın Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
- YALÇIN, Alemdar ve AYTAŞ, Gıyasettin (2003), Çocuk Edebiyatı, Akçağ Yayınları, Ankara.
- YILMAZ, Eray (2012), “Tanzimat Dönemi Türkçe Çocuk Gazetelerinde Ahlak, İlim Ve Milliyetçilik (1869-1876)”, Tarih ve Toplum Yeni Yaklaşımla, Sayı 15, Güz.
Toplam 29 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2015 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Haziran 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Sayı: 36 |