ÖMER SEYFETTİN’İN HİKÂYE DÜNYASINDA İKTİSADİ HAYAT

Yıl 2020, Sayı: 48, 167 - 188, 14.12.2020

Ümmü Burçin Özkan

Öz

Ömer Seyfettin, sanat hayatına şiir ile başlamış olmakla birlikte kendisinden evvel tür olarak ayrımını yapmakta Halit Ziya Uşaklıgil gibi usta bir kalemin dahi zorlandığı ve genellikle romana geçiş için bir merhale gibi görülen hikâyecilikte ismini duyurmuş ve ebedileştirmiştir.
Türk hikâyesine bağımsız bir kimlik kazandıran ve bu yönüyle şair, dilci, mütefekkir yanını geri planda bırakan Ömer Seyfettin’in kültürel birikimini kaleme aldığı metinler üzerinden incelemek mümkündür. Kısa ömrüne tespit edilebilen müstear isimleri ile 200’den fazla hikâye sığdıran yazarın aydın tipine bakışı, toplumsal eleştirileri, ironi kullanımı, mizahi yönü gibi pek çok çalışma yapılmış ve bu çalışmalar yazarın dünya görüşü ile ilgili veriler sunmaktadır. Benzer eleştirilerini nesirlerinde de bulmak mümkündür.
Bu çalışmada yazarın metinlerinde bahsi geçen eleştiri, ironi ve dünya görüşüyle de bağlantılı olan ekonomi kavramı ele alınacaktır. Bu itibarla yazarın kaleme aldığı hikâyelerin ekonomik temelde nasıl kurulduğu ve tarihsel çizgide ekonomi algısının değişimi üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ekonomi, Hikâye, Eleştiri, İroni

Kaynakça

• ALANGU, Tahir (1968), Ömer Seyfettin Ülkücü Bir Yazarın Romanı, May Yay., İstanbul.
• ÇAKICIOĞLU OBAN, Raziye (2007), “Levanten Kavramı ve Levantenler Üzerine Bir İnceleme”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S.22, s. 337-356.
• ÇELİK, Akın (2015), “Savaşın Maliyetine Bir Çözüm: Bir Borçlanma Hikâyesi”, Türkiyat Mecmuası, C. 25/Güz, s. 107-165.
• ÇETİNKAYA, Y. Doğan (2015), Osmanlı'yı Müslümanlaştırmak Kitle Siyaseti, Toplumsal Sınıflar, Boykotlar ve Milli İktisat (1909-1914), İletişim Yay., İstanbul.
• ELDEM, Vedat (1994), Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomisi, TTK Yay., Ankara.
• KARAOĞLU, Ömer (2018), Osmanlı İktisat Tasavvuru ve Modernleşme, İz Yay., İstanbul.
• KARAOSMANOĞLU, Yakup Kadri (5 Ocak 1922), “Köyünü Kaybeden Kadın” İkdam, 8911: 2.
• KARAY, Refik Halit (1942), Sakın Aldanma, İnanma, Kanma, Semih Lûtfi Kitabevi, İstanbul.
• KARAY, Refik Halit (2009), Tanıdıklarım, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
• KÖROĞLU, Erol (2010), Türk Edebiyatı ve Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) Propagandadan Milli Kimlik İnşasına, İletişim Yay., İstanbul.
• Ömer Seyfettin (2018), Bütün Nesirleri (Fıkralar, Makaleler, Mektuplar ve çeviriler), Haz. Nâzım Hikmet Polat, TDK Yay., Ankara.
• Ömer Seyfettin (2019), Bütün Hikâyeleri, Haz. Nâzım Hikmet Polat, Yapı Kredi Yay., İstanbul.
• Vahan Efendi (1279), “Fevaid-i Şirket”, Mecmua-i Fünûn, C.1., nr.8, s. 343-353.