Kesif Yem Fiyatını Etkileyen Faktörler

Yıl 2016, Cilt: 9 Sayı: 4, 13 - 22, 02.08.2016

Hüseyin serdar Yalçınkaya

Öz

Bu çalışmanın amacı; süt üreticilerinin finansal açıdan maruz kaldıkları risklerin içerisinde önemli bir büyüklüğe sahip olan kesif yem fiyatlarının etkileştiği faktörleri tespit etmektir. Araştırmada 2010-2015 yılları arasında aylık ortalama olarak süt yem fiyatı, çiğ süt fiyatı, üfe, ABD $ döviz kuru, asgari ücret, soya fiyatı, mısır fiyatı, yemlik buğday fiyatı ve arpa fiyatı verileri ile tek denklemli model kullanılmıştır. Veri seti zaman serisi olması nedeni ile durağanlık sorunu yaşanmış ve bu doğrultuda gerçekleştirilen çoklu regresyon analizi geçerliliğini kaybetmiştir. Bunun yerine durağanlık sorununu gidermek için eşbütünleşme modellerinden yararlanılmıştır. Gerçekleştirilen analizler sonucunda değişkenler arasında uzun dönemde eşbütünleşmenin varlığı tespit edilmiştir. Ancak hangi değişkenlerin yem fiyatlarına tam olarak etki ettiğini anlayabilmek için Granger Nedensellik Analizi kullanılmış ve kesif yem fiyatının arpa fiyatı, soya fiyatı ve üfe tek yönlü nedeni olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yem Fiyatları, Eşbütünleşme; Granger Nedensellik Analizi

Kaynakça

• R. Akyıldız, (1983): Yemler Bilgisi ve Teknolojisi. A.Ü.Ziraat Fakültesi Yayınları No.868, Ankara.
• A. Alçiçek, Kılıç, A., Ayhan, V., ve Özdoğan, M. (2010). Türkiye’de kaba yem üretimi ve sorunlari. Working Paper. 2009. Turkish.
• Anonim, (2013). Hayvan Yetiştiriciliği Yem Temini. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Ankara
• T. Ertek (1996), Ekonometriye Giriş, İstanbul:Beta Yayınları, 62, İşletme-Ekonomi Dizisi, 64.
• N.Özen, Kırkpınar, F., Özdoğan, M., Ertürk, M. M., ve Yurtman, İ. Y. (2005). Hayvan besleme. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi. Ankara, 3-7.
• N. Özen, (1994). Tavukçuluk (Yetiştirme, ıslah, yemleme, hastalıklar, et ve yumurta teknolojisi). 3. tıpkı basım. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak., Samsun.
• N. Özen, (1999). Süt Sığırlarının Beslenmesi. Akdeniz Üniv. Ziraat Fak. Yard. Ders Notu. No: 3, Antalya.
• T. Hacıhasanoğlu, (2013). Hayvancılık Sektöründe Birleşik Maliyetleme: Yüz Başlık Süt İnekçiliği Tesisinde Bir Uygulama. Uludağ Journal of Economy and Society XXXII / 2, 2013, pp. 199-224
• E. Hazneci, ve Ceyhan, V. "Amasya ili Merzifon ilçesinde süt sığırcılığı yapan tarım işletmelerinde risk analizi." Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 24.2 (2011): 109-114.
• O. Gündüz, ve Dağdeviren, M. (2011). Bafra ilçesinde süt maliyetinin belirlenmesi ve üretimi etkileyen faktörlerin fonksiyonel analizi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 21(2), 104-111.
• S. Johansen, (1988). Statistical analysis of cointegration vectors. Journal of economic dynamics and control, 12(2), 231-254.
• A. Kılıç, (2000): Kaba yem üretimi ve sorunları. Türkiye Ziraat Mühendisliği V. Teknik Kongresi, 1. Cilt, 17-21.01.2000, Milli Kütüphane-Ankara.Sayfa:845-858.
• M. Külekçi, (2013). Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Etkinlik Analizi: Erzurum İli Örneği. Journal of the Faculty of Agriculture, 44(2), 103-109.
• K. Şahin, (2001). Kayseri ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri ve pazarlama sorunları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 11(1), 79-86.
• S. Şanlısoy, ve Recep, Kök. (2010). Politik İstikrarsızlık-Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği (1987–2006). Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 25(1), 101-125.
• A. Takım, (2010). Türkiye’de GSYİH ile İhracat Arasındaki İlişki: Granger Nedensellik Testi/The Relationship Between GDP and Exports in Turkey: Granger Causality Test. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,14(2).
• TCMB.(2016). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası: www.tcmb.gov.tr
• TYSB.(2016).Türkiye Yem Sanayicileri Birliği: www.yem.org.tr