An Investigation of Tourism Students' Affecting Factors in Perceptıon of Career Future

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 43 - 53, 30.12.2019

Zeynep Sila Özşen

Öz

The present study was carried out to examine the
effect of career locus of control, hopelessness and self-esteem in the tourism students'
perceptıon of career future. “The Career Futures Inventory”, “The Career Locus
of Control Scale”, “Beck Hopelessness Scale” and “Rosenberg Self-Esteem Scale”
were administered to 213 (123 female, 90 male) university students. The results
showed that positive correlation were found between career locus of control
subscale (luck and powerful others), hopelessness (expectations from the
future) and self-esteem with perception of career future. Also, the results of
hierarchical regression analysis revealed that career futures subscales were
positively predicted by the “sex”, “luck”, “expectations from the future” and
“self-esteem”. Additionally, there were differences between women and man
participants in terms of career locus of control, hopelessness and self-esteem
The findings were discussed within the context of the existing literature.

Anahtar Kelimeler

Career, perceptıon of career future, career locus of control, hopelessness, self-esteem

Turizm Öğrencilerinin Kariyer Geleceği Algılarını Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi

Öz

Bu araştırma, turizm alanında eğitim gören
öğrencilerin geleceğe ilişkin kariyer algısında, kariyer denetim odağı ile
umutsuzluk ve benlik saygısı düzeylerinin etkilerinin belirlenmesi amacıyla
yürütülmüştür. Araştırmada Kariyer Geleceği Ölçeği, Kariyer Denetim Odağı
Ölçeği, Beck Umutsuzluk Ölçeği ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği
kullanılmıştır. Ölçekler 123’ü kadın ve 90’ı erkek olmak üzere, toplam 213
üniversite öğrencisine uygulanmıştır. Analiz sonuçları, kariyer geleceği algısı
ile kariyer denetim odağı alt boyutları (şans ve güçlü diğerleri) ve umutsuzluk
alt boyutları (gelecekten beklentiler) ve benlik saygısı arasında pozitif
korelasyon olduğunu göstermiştir. Hiyerarşik regresyon analizi sonuçlarına göre
de kariyer geleceği algısı alt boyutları “cinsiyet”, “şans”, “gelecekten
beklentiler” ve “benlik saygısı” tarafından pozitif olarak yordamaktadır.
Ayrıca kadın ve erkek katılımcıların kariyer denetim odağı ve umutsuzluk alt
boyutları ve benlik saygısı bakımından farklılaştıklarını göstermiştir.
Bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kariyer, kariyer geleceği algısı, kariyer denetim odağı, umutsuzluk, benlik saygısı

Kaynakça

• Akandere, M. (2000). Beck Umutsuzluk Ölçeğinin (BUÖ) BESYO Yetenek Sınavına Katılan Öğrencilere Uygulanması Üzerine Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimler Dergisi, 2(1), 1-5.
• Altunbayrak, D. E. ve Kaya, F. Ş. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Kendini Gerçekleştirme Düzeyi ile Benlik Saygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 388-401.
• Archer, B., Cooper, C. ve Ruhanen, L. (2005). The Positive and Negative İmpacts of Tourism. Global Tourism, 3, 79-102.
• Aytaç, S. ve Kese, A. (2017). Çalışma Yaşamında Kariyer. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Basım, H. N. ve Şeşen H. (2008). Çalışanların Kontrol Odaklarının Örgüt İçi Girişimcilik Tutumları ile İlişkisi: Kamu Sektöründe Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63(3), 49-64
• Çetin, F. (2008). Kişilerarası İlişkilerde Kendilik Algısı, Kontrol Odağı ve Kişilik Yapısının Çatışma Çözme Yaklaşımları Üzerine Etkileri: Uygulamalı Bir Araştırma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kara Harp Okulu Savunma Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Dinçer F.İ., Akova O. ve Kaya, F. (2013). Meslek Yüksekokulu Turizm ve Otel İşletmeciliği Programı Öğrencilerinin Kariyer Planlaması Üzerine Bir Araştırma: İstanbul Üniversitesi ve Gümüşhane Üniversitesi Örneği. 3.Uluslararası Meslek Yüksekokulu Sempozyumu, Ardahan.
• Durak, A. ve Palabıyıkoğlu, R. (1994). Beck Umutsuzluk Ölçeği Geçerlilik Çalışması. Kriz Dergisi, 2(2), 311-319.
• Efilti, E. ve Çıkılı, Y. (2017). Özel eğitim bölümü öğrencilerinin benlik saygısı ile mesleki benlik saygısının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 99-114.
• Erbaş, N. (2009). Lise Son Sınıf Öğrencilerinde Denetim (Kontrol) Odağı İnancının Risk Alma Davranışına Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Güldü, Ö. ve Kart, M. E. Kariyer Planlama Sürecinde Kariyer Engelleri ve Kariyer Geleceği Algılarının Rolü. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(2), 377-400.
• Güloğlu, B. ve Karaırmak, Ö. (2010). Üniversite Öğrencilerinde Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Benlik Saygısı ve Psikolojik Sağlamlık. Ege Eğitim Dergisi, 11(2), 73-88.
• Jiang, B. ve Tribe, J. (2009). Tourism Jobs – Short Lived Professions: Student Attitudes Towards Tourism Careers in China. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 8(1), 4-19.
• Kalafat, T. (2012). Kariyer Geleceği Ölçeği (KARGEL): Türk Örneklemi İçin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38), 169-179.
• Karadaş, A., Duran, S. ve Kaynak, S. (2017). Hemşirelik Öğrencilerinin Kariyer Planlamaya Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 1-8.
• Kepir Savoly, D. (2017). Okuldan İşe Geçiş Becerileri Geliştirme Programının Kariyer Uyumu ve Kariyer İyimserliğine Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kocaoğlu, B. (2002). Turizm Eğitiminde Kalite Değerlendirmesi: Sertifikasyon. Turizm Eğitimi Konferansı. Ankara: Turizm Bakanlığı Yayınları.
• Manger, T., Eikeland, O.J. ve Asbjornsen, A. (2002). Effects of Social-Cognitive Training on Students' Locus of Control. School Psychology International, 23(3), 342-354.
• Millar, R. ve Shevlin, M. (2007).The Development and Factor Structure of a Career Locus of Control Scale for Use With School Pupils. Journal of Career Development, 33(3), 224-249.
• Olcay, A. ve Düzgün, M. (2015). Turizm Sektörünün İstihdam Niteliğinin Öğrencilerin Kariyer Planları Üzerindeki Etkisi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(3), 49-72.
• Öztürk, Y. ve Pelit, E. (2008). Turizm Alanında İşletmecilik ve Öğretmenlik Eğitimi Alan Öğrencilerin Kariyer Tercihleri Üzerine Bir Araştırma. III. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi, Balıkesir.
• Rotter, J. B. (1966). Generalized Expectancies For İnternal Versus External Control of Reinforcement. Psychological Monographs, 80, 1-28.
• Savcı, I., ve Ersoy-Kart, M. (2011). Reliability and Validity af The Career Locus af Control Scale--Turkish Form. Social Behavior & Personality: An international Journal, 39(4), 519-528.
• Tümkaya, S. (2005). Ailesi Yanında ve Yetiştirilme Yurdunda Kalan Ergenlerin Umutsuzluk Düzeylerinin Karşılaştırılması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 445-457.
• Türker, N., Uçar, M., ve Ateş, M. A. (2016). Turizm eğitimi alan öğrencilerin turizm sektörü algıları: Karabük üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 311-324.
• Uğur, D. (2007). Dünyayı Adil Algılama ve Geleceğe Dair Umut/Umutsuzluk: Depresyon Tanısı Alan ve Almayan Kişilerde Adil Dünya İnancı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
• Uğurluoğlu, D., Erdem, R., Kıyıcı, H. (2019). Sağlık Yönetimi Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme, Benlik Saygısı ve Spiritüel İyi Oluşlarına Yönelik Bir Araştırma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi, 20(44), 51-65.
• Yeşilyaprak, B. (2004). Denetim Odağı. Eğitimde Bireysel Farklılıklar içinde (s.241-257). Ankara: Nobel Yayınları.
• Yıldırım, T. (2017). Üniversite Öğrencilerinde Benlik Saygısı ile Algılanan Sosyal Destek ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayınlanmımış Yüksek Lisans Tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul.