Konaklama İşletmesi Çalışanlarının Algıladıkları Sosyal Desteğin İşe Bağlılık Düzeylerine Etkisi: Uzlaşabilirlik Kişilik Özelliğinin Aracılık Rolü

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 1, 17 - 28, 30.12.2019

Özgür Güldü

Öz

Bu araştırmanın amacı, algılanan sosyal
desteğin işe bağlılık üzerindeki etkisinde, uzlaşabilirlik kişilik özelliğinin
aracılık etkisini incelemektir. Araştırmanın örneklemini 172 konaklama
işletmesi çalışanı oluşturmaktadır. Çalışmada İşe Bağlılık Ölçeği, Sosyal
Destek Algısı Ölçeği ve Uzlaşabilirlik Ölçeği kullanılmıştır. PROCESS Multiple
Mediation Model 4 (Hayes, 2018) aracı değişken analizi kullanılarak veriler
analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre uzlaşabilirlik kişilik özelliği,
sosyal destek algısı ve işe bağlılık arasındaki ilişkiye aracılık etmektedir
Araştırmanın güçlü yönleri, sınırlılıkları ve katkıları ilgili literatür
ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

işe bağlılık, algılanan sosyal destek, uzlaşılabilirlik

The Effect of Perceived Social Support on Job Involvement Levels of Hospitality Industry Employees: Mediation Role of Aggreeableness Personality Trait

Öz

The purpose of the study was to
investigate the mediator role of agreeableness personality trait on the
relationship between perceived social support and job ınvolvement levels. The
sample included 172 hospitality industry employees. Job Involvement Scale,
Perceived Social Support Scale and Agreeableness Scale were administered. The
data were analyzed using PROCESS Multiple Mediation Model 4 (Hayes, 2018). The
analysis results showed that agreeableness personality trait had mediator role
in the relationship between perceived social support and job ınvolvement
levels. Strenghts, limitations and implications of the current study are
discussed in the light of relevant research.

Anahtar Kelimeler

Job İnvolvement, perceived social support, agreeableness

Kaynakça

• Basım, H.N., Çetin, E. ve Tabak, A. (2009). Beş Faktör Kişilik Özelliklerinin Kişilerarası Çatışma Çözme Yaklaşımlarıyla İlişkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 24(63), 20-34.
• Costa, P.T. ve McCrae, R.R. (1992). Four Ways Five Factor Are Basic. Personality and Individual Differences, 13(6), 653–665.
• Çeribaş, E. (2007). Yöneticilerin Kişilik Özelliklerinin İş Etiğine Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, F. (2008). Kişilerarası İlişkilerde Kendilik Algısı, Kontrol Odağı ve Kişilik Yapısının Çatışma Çözme Yaklaşımları Üzerine Etkileri: Uygulamalı Bir Araştırma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kara Harp Okulu Komutanlığı Savunma Bilimleri Enstitüsü.
• Ebeh, R. E., Njoku, E. C., Ikpeazu, O. C. ve Benson, L. (2017). Organizational Commitment and Job İnvolvement Among Casual Workers: The Role of Organizational Justice. Glob. J. Hum. Res. Manag, 5, 17-32.
• Gosling, S.D., Rentfrow, B.J. ve Swan, W.B. (2003). A Very Brief of The Big Five Personality Domains. Journal of Research in Personality, 37, 504-528.
• Griffin, M.L., Hogan, N.L., Lambert, E.G. ve Tucker, K.A. (2010). Job İnvolment, Job Stress, Job Satisfaction and Organizational Commitment and The Burnout of Correctional Staff. Criminal Juctice and Behavior, 37(2), 239-255.
• Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri. Ankara: Seçkin Akademik ve Mesleki Yayınlar.
• Hayes, A. F. (2018). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis: A Regression-Based Approach (2. Baskı). New York: The Guilford Press.
• Jackson, P.R., Stafford, E.M., Banks, M.H. ve Warr, P.B. (1983). Unemployment and Psychological Distress in Young People: The Moderating Role of Employment Commitment. Journal of Applied Psychology, 68(3), 525-535.
• Kuruüzüm, A., Irmak, S. ve Çetin, E.İ. (2010). İşe Bağlılığı Etkileyen Faktörler: İmalat ve Hizmet Sektörlerinde Karşılaştırmalı Bir Analiz. Biligi: Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 53, 183-198.
• Kuşluvan, S. ve Eren, D. (2011). İşgörenlerin Kişilik Özelliği Olarak Hizmet Verme Yatkınlığı ve Ölçümü: Bir Literatür Taraması. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 22(2), 139-153.
• Lakey, B. ve Orehek, E. (2011). Relational Regulation Theory: A New Approach to Explain the Link between Perceived Social Support and Mental Health. Psychological Review, 118(3), 482– 495.
• Lambert, E. G., Liu, J., Jiang, S., Zhang, J. ve Kelley, T. M. (2018). The Antecedents of Job İnvolvement: An Exploratory Study Among Chinese Prison Staff. International Journal of Law, Crime and Justice, 54, 21-33.
• Liao, C., & Lee, C. (2009). An Empirical Study of Employee Job İnvolvement and Personality Traits: The Case Of Taiwan. International Journal of Economics and Management, 3(1), 22-36.
• MacKinnon, D. P., Lockwood, C. M. ve Williams, J. (2004). Confidence Limits For The İndirect Effect: Distribution of The Product and Resampling Methods. Multivariate Behavioral Research, 39(1), 99-128.
• Martins, M.V., Peterson, B.D., Almeida, V.M. ve Costa, M.E. (2011). Direct and Indirect Effects of Perceived Social Support on Women’s Infertility-Related Stress. Human Reproduction, 26(8), 2113-2121.
• Mount, M.K., Barrick, M.R., Scullen, S.M. ve Rounds, J. (2005). Higher-Order Dimensions of The Big Fıve Personality Traits and The Big Six Vocational Interest Types. Personnel Psychology, 58, 447-478.
• Orel, O. (2013). Organize Perakende Sektöründe Çalışanların Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile İşe Bağlılıkları Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Öztürk, Koçyiğit ve Bal (2011). Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tükenmişlik Düzeyleri ile İşe Bağlılık Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma: Ankara İli Örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 12(1), 84-98.
• Preacher, K. J. ve Hayes, A. F. (2008). Asymptotic and Resampling Strategies For Assessing and Comparing İndirect Effects in Multiple Mediator Models. Behavior Research Methods, 40(3), 879-891.
• Qureshi, H., Lambert, E. G. ve Frank, J. (2019). The Relationship Between Stressors and Police Job İnvolvement. International Journal of Police Science & Management, 21(1), 48-61.
• Saldamlı, A. (2008). Otel İşletmelerinde Bölüm Yöneticilerinin İş ve Yaşam Tatminin Belirlemeye Yönelik Bir Alan Araştırması. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 15(2), 693-719.
• Sevim, L. (2011). Tükenmişlik ve İş Bağlılığının Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkisi: Turizm Sektöründe Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sharma, B.R., Srivastova, V.N., Ningthoujam, S. ve Arora, V. (2012). Job Involvement as a Key Componant of Work Motivation: Search for Predictors. The Indian Journal of Industrial Relations, 48(2), 325-340.
• Shragay, D. ve Tziner, A. (2011). The Generational Effect on The Relationship between Job Involvement, Work Satisfaction and Organizational Citizenship Behavior. Revista de Psicología del Trabajo y de las Organizaciones, 27(2), 143-157.
• Singh, A. ve Gupta, B. (2015). Job İnvolvement, Organizational Commitment, Professional Commitment, and Team Commitment: A Study of Generational Diversity. Benchmarking: An International Journal, 22(6), 1192-1211.
• Ünlüönen, S. ve Şahin, Z. (2011). Turizm’de İstihdam. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 1-25.
• Terzi, Ş. (2008). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Dayanırlıkları ve Algıladıkları Sosyal Destek Arasındaki İlişki. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(29), 1-11.
• Tokmak, İ., Turgut, H. ve Öktem, Ş. (2013). Turizm ve Otelcilik Öğrencilerinin Sosyotropik-Otonomik Kişilik Özelliklerinin İletişim Becerilerine Etkisi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 24(1), 83-95.
• Ünlüönen, S. ve Şahin, Z. (2011). Turizm’de İstihdam. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (37), 1-25.
• Yılmaz, N. ve Bilgiç, R. (2009). İşsizliğin Psikolojik Etkisini İncelemek için Kullanılan Ölçeklerin Güvenirlik ve Geçerlikleri Üzerine Bir Çalışma. Türk Psikoloji Yazıları, 12(23), 52-65.
• Yu Rueger, S., Malecki, C.K. ve Demaray, M.K. (2010). Relationship Between Multiple Sources of Perceived Social Support and Psychological and Academic Adjustment in Early Adolescence: Consistencies and Differences Across Gender. Journal of Youth and Adolescence, 39, 47-61.
• Yürür, Ş. ve Sarıkaya, M. (2011). Sosyal Çalışmacıların Sosyal Destek Algılarının Tükenmişliğe Etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(4), 537-552. Zel, U. (2006). Kişilik ve Liderlik. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Zopiatis, A., Constanti, P. ve Theocharous, A.L. (2014). Job Involvement, Commitment, Satisfaction and Turnover: Evidence from Hotel Employees in Cyprus. Tourism Management, 41, 129-140.