Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi
Araştırma Makalesi
PDF BibTex RIS Kaynak Göster

ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 4, 87 - 96, 02.11.2021

Aysulu NURTAEVA Süer EKER

Öz

Энатиосемияны контраст категориясы тұрғысынан қарастыру оның пайда болу себептерін, осы тілдегі лексемалардың қазіргі тілдегі қалыптасу және қызмет ету процестерін тереңірек анықтауға мүмкіндік береді. Категориялау - адамның ақыл -ой қабілетінің негізгі әрекеттерінің бірі; ол қоршаған әлемнің ұғымдарын, құбылыстары мен объектілерін жіктеуге және ажыратуға, әлем туралы түсініктерді реттеуге, алған білімдерін жүйелеуге көмектеседі. Қарама-қайшылықтың логикалық-концептуалды категориясы әмбебап болып табылады және әр тілдің жүйесінде де, тіларалық өзара әрекеттесу деңгейінде де көрінеді. Ол тұрақты нақты параметрлер бойынша сөздердің кең кластарын сипаттайды.Қазіргі тіл білімінде «энантиосемия» ұғымын түсіндіруге қатысты пікірталастар жалғасуда. Зерттеушілер энантиосемияның полисемантикалық феномен және антонимияның бір түрі ретінде көрінетіні туралы негіздемелер келтіреді.

Anahtar Kelimeler

энатиосемия, контраст, категория, лексема, тіл

Kaynakça

  • .Шерцль В.И. (1973) Қарама-қарсы мағыналы сөздер туралы (немесе энантиоземия деп аталатын) // Оқырман орыс тіл білімінің тарихы бойынша / ред. Ф.П.Филина. М.: Жоғары. шк.,
  • 2. И.Н.Горелов (1987) Сөйлеу белсенділігі теориясының сұрақтары. Жасанды интеллектің психолингвистикалық негізі. Таллин: Вальгус 3. Кубрякова Е.С. (1996) Категориялау // танымдық терминдердің қысқаша сөздігі / М.: Филол. фак. ММУ
  • 4. Кубрякова Е.С. (1992) Қазіргі ғылымдағы білімді ұсыну мәселесі және осы мәселелерді шешудегі лингвистиканың рөлі // білімді ұсынудың тілі мен құрылымы: ғылыми-аналитикалық шолулар жинағы
  • 5.Никитин М.В. (2004) Тұжырымдамалар туралы толық тезистер // когнитивті лингвистика мәселелері. № 1.
  • 6. Новиков Л.А. (1966) Логикалық оппозиция мен лексикалық антонимия // Мектептегі орыс тілі. № 4.
  • 7. Виноградов В.В (1975) омонимия және онымен байланысты құбылыстар туралы // Виноградов В. В. таңдалған жұмыстар: орыс грамматикасы бойынша зерттеулер. М.: Ғылым
  • 8. Никитин М. В. (1988) Лингвистикалық теория негіздері. М.: Жоғары Мектеп
  • 9. Longman Dictionary of English Idioms. Harlow (1979) – L.: Longman Group, Ltd.
  • 10.Ротенберг В.С. (1980) Сөз бен сурет: контекст мәселелері // Философия сұрақтары. № 4.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Aysulu NURTAEVA
Kazak Devlet Kız Pedagoji Üniversitesi, Almatı-KAZAKİSTAN
Kazakhstan

Süer EKER
BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ
Türkiye

Yayımlanma Tarihi 2 Kasım 2021
Yayınlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 4

Kaynak Göster

Bibtex @araştırma makalesi { tudad1012897, journal = {Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi}, eissn = {2651-5180}, address = {}, publisher = {Kaşgarlı Mahmut Uygur-Çin Uygulama ve Araştırma Merkezi}, year = {2021}, volume = {4}, number = {4}, pages = {87 - 96}, title = {ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ}, key = {cite}, author = {Nurtaeva, Aysulu and Eker, Süer} }
APA Nurtaeva, A. & Eker, S. (2021). ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ . Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi , 4 (4) , 87-96 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tudad/issue/65661/1012897
MLA Nurtaeva, A. , Eker, S. "ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ" . Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi 4 (2021 ): 87-96 <https://dergipark.org.tr/tr/pub/tudad/issue/65661/1012897>
Chicago Nurtaeva, A. , Eker, S. "ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ". Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi 4 (2021 ): 87-96
RIS TY - JOUR T1 - ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ AU - AysuluNurtaeva, SüerEker Y1 - 2021 PY - 2021 N1 - DO - T2 - Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi JF - Journal JO - JOR SP - 87 EP - 96 VL - 4 IS - 4 SN - -2651-5180 M3 - UR - Y2 - 2021 ER -
EndNote %0 Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ %A Aysulu Nurtaeva , Süer Eker %T ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ %D 2021 %J Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi %P -2651-5180 %V 4 %N 4 %R %U
ISNAD Nurtaeva, Aysulu , Eker, Süer . "ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ". Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi 4 / 4 (Kasım 2021): 87-96 .
AMA Nurtaeva A. , Eker S. ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ. TÜDAD. 2021; 4(4): 87-96.
Vancouver Nurtaeva A. , Eker S. ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi. 2021; 4(4): 87-96.
IEEE A. Nurtaeva ve S. Eker , "ЛЕКСИКАЛЫҚ ЭНАНТИОСЕМИЯ КОНТРАСТ КАТЕГОРИЯСЫНЫҢ ТІЛДІК АСПЕКТІСІ", Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, c. 4, sayı. 4, ss. 87-96, Kas. 2021
 Kapak Resmi İndir