MASUMİYET SEMBOLÜNDEN KÜÇÜK CANAVARLARA DÖNÜŞÜM: 1950-1980 ARASI TÜRK ROMANINDA ÇOCUK VE KÖTÜLÜK

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 37 - 46, 31.01.2024

Özlem Başboğa

https://doi.org/10.59182/tudad.1372792

Öz

9 Haziran 2009 tarihli gazetelerin üçüncü sayfa haberleri arasında yer alan “Annesini öldürdüğü sabah SBS'ye girdi” başlıklı haberi herhangi bir cinayet haberinden ayıran yönü cinayeti işleyen kişinin sadece on bir yaşında bir çocuk olmasıydı. Bir çocuğun katil olabileceği fikri muhtemelen pek çok insana çok sıra dışı ve olanaksız görünmüştür çünkü çocuklar genelde masumiyetle ilişkilendirilir. Günlük hayatta olduğu gibi edebiyatta da çocuklar çok uzun zaman masumiyet sembolü ve şefkat nesnesi olarak görülmüştür. Bu yaklaşım on sekizinci yüzyıldan sonra değişmeye başlamış, çocukların sadece birer kurban veya masumiyet simgesi olmadığı görüşü kendine yer bulmuş ve çocuklar suç işleyen bir varlık olarak ele alınmaya başlanmıştır. 1950-1980 arasında yazılmış Türk romanlarında kötülük olgusu geniş şekilde ele alınmıştır. Bu romanlarda bireylerin kötülük yapma sebepleri ve kötülüğün kaynağına dair pek çok veri vardır. Bireyler maruz kaldıkları veya kendilerinin fail olduğu kötülükler üzerine tartışmakta, eylemi rasyonelleştirecek açıklamalar yapmaya çalışmaktadır. Bununla beraber söz konusu dönemde yazılmış romanlarda –istisnalar olmakla beraber- kötülük olgusu yetişkinler etrafında ele alınmıştır. Ahlaki kötülükten bahsedildiğinde genelde yetişkinlerin yaptıkları eylemler merkeze alınmıştır. Çocukların eylemleri üzerine bir tartışma söz konusu değildir. Tehlikeli Oyunlar dışında çocukların kötülük yapabileceği söz konusu edilmez. Çocukların masumiyetle ilişkilendirildiği bu romanlar peşin kabullerin dışında incelendiğinde çocukların yaptıkları pek çok kötülük olduğu görülmektedir. Bu çalışma, 1950-1980 arasında yayınlanmış romanlarda çocukların yaptıkları kötülüklere ışık tutmayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Türk romanı, çocuk ve kötülük, ahlaki kötülük, akran zorbalığı.

Kaynakça

• Cevizci, A. (2010). Paradigma Felsefe Sözlüğü, Paradigma Yayınları.
• Çankaya, İ. (2011). İlköğretimde Akran Zorbalığı, Eğitim Fakültesi Dergisi, 24 (1), 81-92.
• Eagleton, T. (2012). Kötülük Üzerine Bir Deneme. Çev. Şenol Bezci. İletişim Yayınları.
• Genç, G. (2007). Genel Liselerde Akran Zorbalığı ve Yönetimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi, 03.08.2023)
• Kaya, M. (2014). Leibniz’in Théodıcée’sinde Kötülük Problemi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir, Ege Üniversitesi.
• Kızmaz, Z. (2006). Okullardaki Şiddet Davranışının Kaynakları Üzerine Kuramsal Bir Yaklaşım. C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. Mayıs 2006 Cilt , 30 No:1 47-70.
• Manafov, R. (2019). John Hick’in Din Felsefesinde Kötülük Problemi ve Teodise.
• Özdemir, M. (2014). İslam Düşüncesinde Kötülük Problemi, Furkan Kitaplığı.
• Polat, O. (2016). Şiddet (Violence), Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, C.22, S.1 ss.15-34.
• Russel, J. B. (2017). Şeytan - Antikiteden İlkel Hıristiyanlığa Kötülük Algıları. Çev, Elif Çelik. Panama Yayıncılık.
• Yaran, C. S. (2016). Kötülük ve Teodise. Vadi Yayınları.
• Yasa, M. (2016). Tanrı ve Kötülük. Elis Yayınları.