ABORTION IN TERMS OF ISLAMIC LAW

Yıl 2018, Sayı: 5, 73 - 96, 10.06.2018

Mehmet Dirik

Öz

The subject of abortion is one of the rare topics
in which the life, religion, science, morality, law and conscience intersect.
The nature of the abortion in this study, the possibility of abortion in terms
of Islamic law, and the conditions under which conditions may be allowed to do
so; the debate about the fetish of the fetus which was determined as a disabled
birth, the termination of unwanted pregnancies due to extramarital or rape was
discussed and the attitudes of contemporary Islamic jurists were evaluated. The
subject is briefly mentioned with regard to the interest of Muslims living in
our country. Abortion
is usually the destruction of an embryo or fetus in the uterus, or removal of
the uterus prematurely to terminate the fetal life. Among the contemporary
Islamic jurists, there are some who abstain from abortion early in their
pregnancy. These conclusions are; If the illness is based on legitimate
excuses, such as living in the narrow streets, long journeys, they argue that
if a legitimate excuse does not end, it is makruh. On the other hand, the
majority of the Fatwa boards and Islamic jurists are of the view that the
embryo must be preserved from the time of its adherence to the mother's womb
and that the abortion can not be granted. According to these views, the
exception to the abortion ban is the occurrence of situations in which the
mother and fetus will lose together if the pregnancy lasts.

Anahtar Kelimeler

Fiqh, Islamic law, abortion, pregnancy, fetus

İSLAM HUKUKU AÇISINDAN KÜRTAJ

Öz

Kürtaj konusu
insanın, hayatın, dinin, bilimin, ahlâkın, hukukun ve vicdanın kesiştiği ender
konulardan biridir. Bu çalışmada kürtajın mahiyeti, İslam hukuku açısından
kürtajın imkânı ve hangi şartlarda buna cevaz verilebileceğine ilişkin
yaklaşımlar; özürlü doğacağı tespit edilen ceninin alınması, evlilik dışı veya
tecavüz neticesi istenmeyen gebeliklerin sonlandırılması etrafındaki
tartışmalar ele alınmış, bu konuda çağdaş İslam hukukçularının tutumları
değerlendirilmiştir. Konu ülkemizde yaşayan Müslümanları yakından
ilgilendirdiği için ilgili mevzuata kısaca yer verilmiştir. Kürtaj,
ekseriyetle rahim içindeki embriyo veya fetüsün imha edilmesi ya da fetüsün
hayatını sonlandırmak amacıyla vaktinden önce uterus dışına çıkartılmasıdır.
Çağdaş İslam hukukçuları arasında hamileliğin erken dönemlerinde kürtaja cevaz
verenler vardır. Bu görüşteki fakihler; hastalık, darulharpte yaşama, uzun
yolculukta bulunma gibi meşru mazeretlere dayanırsa ilk zamanlarda kürtajın
mübah; meşru bir mazerete dayanmazsa mekruh olduğunu ileri sürmektedirler. Buna
karşın fetva kurulları ve İslam hukukçularının çoğunluğu, anne rahmine
tutunmasından itibaren embriyonun korunması gerektiği ve kürtaja cevaz
verilemeyeceği görüşündedir. Bu görüşteki fakihlere göre kürtaj yasağının istisnası,
hamileliğin sürmesi halinde anne ve ceninin birlikte kaybedileceği durumların
gerçekleşmesi halidir.

Anahtar Kelimeler

Fıkıh, İslam hukuku, kürtaj, hamilelik, cenin

Kaynakça

• Aybakan, B. ve Dönmez, İ. K. (2004). Meşru. DİA içinde (C.29, ss.378-383). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
• Balbaba, Ü. E. (2016). Fıkhî açıdan tecavüz sonucu oluşan gebeliğin sona erdirilmesi. V. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi Bildiriler Kitabı içinde (C.3 ss.69-83) Isparta.
• Buhari, Muhammed b. İsmail b. İbrahim el-Cu'fi. (1979). Sahihu-l Buhari. İstanbul: el-Mektebetü’l-İslami.
• Bûtî, M. S.R. (1988), Mes’eletu tahdîdi’n-nesl vikayeten ve ilâcen, Dımaşk.
• Çam, N. (2018). İslâm hukukunda cenin ahkâmı, İstanbul.
• Cassâs, Ahmed b. Ali. (1405). Ahkâmü’l-Kur’ân, Muhammed Sâdık Kamhâvî (thk.). (C.1). Beyrut.
• Demirsoy, N. (2018). Osmanlıdan günümüze babanın fetüs üzerindeki hakkının değerlendirilmesi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi. 15 (2), 80-86.
• Derdîr, Ebü’l-Berekât Ahmed. (ty.). eş-Şerhu’l-kebîr. Hâşiye ale’ş-Şerhi’l-kebîr içinde. (C.2). Daru’l-fikr.
• Desûkî, Muhammed b. Ahmed. (ty.). Hâşiyetü’d-Desûkî ale’ş-şerhi’l-kebîr. (C.2). Dâru’l-fikr.
• DİB. (1995). Fetvalar. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Dirik, M. (2012). İslam hukukunda cenin öldürme suçunun cezası. Bilimname. 23 187-213.
• Dirik, M. (2013). İslâm fıkhında ceninin yaşama hakkını koruyan düzenlemeler. İHAD. 22 45-62.
• Ebû Davud, Süleymân b. Eş’as.(1952). Sünen. Ahmed Sa’d Ali (thk.). Kahire: Mustafa el-Bâbî el-Halebî.
• Erşahin, M. (2002). İslam hukuku açısından aile planlaması kürtaj ve çocuk sahibi olma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Konya.
• Esen, H. (2007). İslam hukukunda veled-i zina. İstanbul.
• Ğânim, İ. (2001). Ahkâmü’l-cenîn fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Cidde.
• Gazzâlî, Ebû Hâmid Muhammed b. Muhammed. (ty.). İhyâu ulûmi’d-dîn. (C.2). Beyrut.
• Görmez, M. (2012, 04 Nisan) Diyanetten kürtaj fetvası. Erişim: 12.12.2015. http://www.haber7.com/guncel/haber/887036-diyanetten-kurtaj-fetvasi.
• Görgülü, Ü. (2015). Fıkıhta cenin hukuku. Ankara.
• Hakeri, H. (2015, 11 Haziran). Kürtaj tartışmalarına hukuksal bir bakış. Erişim tarihi: (14.12.2015)
• http://www.medimagazin.com.tr/authors/hakan-hakeri/tr-kurtaj-tartisma larina-hukuksal-bir-bakis-72-64-3192.html.
• Heyet. (1989). el-Mevsû’atü’l-fıhkiyye el-Kuveytiyye. Kuveyt.
• http://tip.terimleri.com/kurtaj.html (erişim: 14.12.2015).
• http://www.aksam.com.tr/guncel/tecavuze-ugrayan-da-kurtaj-yaptirmamali--118800h/haber-118800 (erişim: 15.12.2015).
• http://www.haber7.com/guncel/haber/887036-diyanetten-kurtaj-fetvasi (erişim: 12.12. 2015).
• http://www.hayrettinkaraman.net/sc/00104.htm (erişim: 12.12.2015).
• http://www.hayrettinkaraman.net/sc/00104.htm (erişim: 12.12.2015).
• http://www.hayrettinkaraman.net/sc/00105.htm (erişim: 12.12.2015).
• http://www.hayrettinkaraman.net/yazi/hayat/0077.htm, (erişim: 09/02/2013).
• http://www.jinekolognet.com/kurtaj.asp (erişim: 14.12.2015).
• http://www.tjod.org/turk-jinekoloji-ve-obstetrik-dernegi-tjod-kurtaj-raporu/ (erişim: 17. 07.2018).
• https://fetva.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/38741/kurtaj-yapmanin-ve-yaptirmanin-dini-huk mu-nedir- (erişim: 12.12.2015).
• https://fetva.diyanet.gov.tr/Cevap-Ara/38741/kurtaj-yapmanin-ve-yaptirmanin-dini-huk mu-nedir- (erişim: 12.12.2015).
• İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer. (1992) Reddü’l-Muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr. C.3. Beyrut.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer. (1992) Reddü’l-Muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr. C.6. Beyrut.
• İbn Âbidîn, Muhammed Emin b. Ömer. (1992) Reddü’l-Muhtâr ale’d-Dürri’l-muhtâr. C.7. Beyrut.
• İbn Hazm, Ebû Muhammed b. Ali b. Ahmed. (ty.). el-Muhallâ bi’l-âsâr. (C.11). Beyrut.
• İbn Kudâme, Ebû Muhammed Muvaffakuddîn Abdullah. (1968) el-Muğnî. (C.8). Mektebetü’l-Kahire.
• İbn Manzur, Muhammed b. Mükerrem. (1992). Lisânü’l-Arab. Beyrut.
• İbn Rüşd, Muhammed b. Ahmed b. Muhammed. (2004). Bidâyetü’l-müctehid ve nihâyetü’l-Muktesid. (C.4). Kahire.
• İbn Teymiyye, Takıyyüddin Ahmed b. Abdilhalîm. (1995). Mecmû’u’l-fetâvâ, Abdurrahman b. Muhammed (nşr). (C.34). Medine.
• İbn-i Mace, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd el-Kazvînî. (1981). Sünen-i ibn-i Mace. İstanbul.
• İbnü’l-Cevzî, Ebü’l-Ferec Cemaleddin Abdurrahman b. Ali. (1985). Ahkâmü’n-nîsâ, Ali b. Muhammed Muhammedî (thk). Beyrut.
• Kahtânî, Müsfir b. Ali. b. Muhammed. (2008). İslam hukukuna göre anne rahminde sakat olan çocukların kürtaj yoluyla düşürülmesinin hükmü, Abdullah Kahraman (çev.) Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. (C.12 S.1 ss.439-484).
• Kâsânî, Alâeddin Ebû Bekir b. Mes’ûd. (1986). Bedâiu’s-sanâi’ fî tertibi’ş-şerâi’. (C.3). Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Kâsânî, Alâeddin Ebû Bekir b. Mes’ûd. (1986). Bedâiu’s-sanâi’ fî tertibi’ş-şerâi’. (C.4). Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Kâsânî, Alâeddin Ebû Bekir b. Mes’ûd. (1986). Bedâiu’s-sanâi’ fî tertibi’ş-şerâi’. (C.7). Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Kesgin, H. (2018). İslam hukukunda kürtaj. İstanbul: Kitabi Yayınevi.
• Medkûr, M. S.(1969). el-Cenîn ve’l-ahkâmü’l-müteallika bihî fi’l-fıkhi’l-İslâmî. Kahire.
• Muhsin, A. M. (ty.). el-Himâyetü’l-cinâiyye li’l-cenîn fi’ş-şeriati’l-İslâmiyye ve’l-kanûni’l-vaz’î. Kahire.
• Müslim, Ebu'l-Huseyn Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî. (1992). es-Sahîh. İstanbul: Çağrı.
• Nesai, Ebû Abdirrahman Ahmed b. Şuayb. (1992). es-Sünen. İstanbul: Çağrı.
• Remlî, Şemseddin Muhammed b. Ebu’l-Abbas.(1984). Nihâyetü’l-muhtâc ilâ şerhi’l-minhâc. (C.8). Beyrut.
• Resmi Gazete (1989). Rahim Tahliyesi ve Sterilizasyon Hizmetlerinin Yürütülmesi ve Denetlenmesine İlişkin Tüzük. Tarih 18.12.1983 ve Sayı 18255.
• Şâfiî, Muhammed b. İdris.(1990). el-Ümm. (C.6). Beyrut.
• Sahnûn, b. Saîd et-Tennûhî. (1994). el-Müdevvenetü’l-kübrâ. (C.4). Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Serahsî, Ebû Bekr Muhammed b. ebî Sehl. (1993). el-Mebsût. (C.30). Beyrut.
• Şener, A. (2008). İlahiyat fakülteleri IV. İslam hukuku anabilim dalı eğitim-öğretim meseleleri koordinasyon toplantısı ve “özürlü olduğu tespit edilen ceninin alınması” sempozyumu. (Yay. Haz. Hüseyin Elmalı ve Ayşe Elmalı), Ağustos 2008, İzmir: Tibyan.
• Şirbinî, Muhammed b. el-Hatîb. (1994). Muğni’l-muhtâc ilâ ma’rifeti meânî elfâzi’l-minhâc. (C.5). Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Tirmizî, Ebû İsa Muhammed b. İsa b. Sevre es-Sülemî. (1978). el-Câmi‘u’s-sahîh/Sünenü’t-Tirmizi. Ahmed Muhammed Şakir (thk &şerh). Kahire.
• Ucatlı, A. (2009). İslam hukukunda cenine müdahalenin hükmü. İstanbul Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul.