Dindarlık Düzeyi-Din Eğitimi İlişkisi: İSMEK Örneği

Yıl 2018, Sayı: 6, 213 - 241, 30.12.2018

Ahsen Asiye Kılıç

Öz

 Bu çalışmanın temel konusu,
bireylerin ülkemizdeki yaygın ve örgün din eğitimiyle ilgili değerlendirmelerinin
dindarlık düzeyleriyle ilişkisini analiz etmektir. Bu amaçla, İSMEK’e devam
eden kursiyerlerin, İSMEK’teki eğitimleri öncesinde aldıkları din eğitimi ile
dindarlık düzeyleri arasındaki ilişki ve katılımcıların bu konudaki düşünceleri
yaygın ve örgün din eğitimi açısından ele alınmıştır. Belirlenen çerçevede
İSMEK özelinde yaygın ve örgün din eğitimi bağlamında yetişkinlerin dinle
ilişkisi, İSMEK dışında aldıkları din eğitimine ait değerlendirmeleri, din
eğitimi faaliyeti yürüten kurumlara ilişkin yaklaşımları ve Türkiye’de yaygın
ve örgün din eğitimi faaliyetleri hakkındaki düşünceleri çeşitli değişkenler
bağlamında tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Çalışmanın evreni İSMEK’e devam eden tüm kursiyerler olup rastlantısal örnekleme
yoluyla seçilen 202 kursiyer örneklem olarak alınmıştır. İstanbul’da araştırma
için seçilen muhitler olan Avcılar, Bakırköy, Başakşehir, Kadıköy, Ümraniye,
Üsküdar, Beylikdüzü, Silivri ve Yakuplu’da gönüllülük esası üzerine,
araştırmacı tarafından dindarlık ölçeği ve anket uygulaması yapılmıştır.

Sonuç olarak dindarlık düzeyinin öznel dindarlık algısına, ibadetleri
yerine getirmek için sahip olunan bilgi düzeyine, din eğitiminin en etkili
düzeyde alındığı yer değişkenine, din eğitiminin alınacağı en uygun yer
değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterdiği
saptanmıştır. Dindarlık düzeyinin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin devlet
okullarında zorunlu verilmesinde ve devlet okullarında seçmeli din dersinin
varlığı değişkenine göre karşılaştırılmasında da etkili olduğu gözlenmiştir.
Bütün bunlarla birlikte çalışmada elde edilen en önemli sonuçlardan birisi de,
dini düşünce ve yaşantıda en etkili unsur ve din eğitiminin en etkili düzeyde
alınan yerin aile olduğu yaklaşımıdır.

Anahtar Kelimeler

Din eğitimi, yaygın eğitim, hayat boyu öğrenme, dindarlık, İSMEK

Relationship of Religiosity-Religious Education: İSMEK Case

Öz

The main subject of this study is to analyze the relationship between
the level of religiousness and the evaluations of individuals about the common
and formal religious education in our country.

For this purpose, the relationship between the level of religious
education and the level of religiousness received by the trainees attending
ISMEK prior to their education in ISMEK and the participants' opinions on this
subject were discussed in terms of widespread and formal religious education.

In particular ISMEK at a specified framework of widespread and listen
relationships of adults in the context of religious education mesh, assessment
of religious education which they see before training at İSMEK, their approach
to the institutions conducting the activities of religious education and
thinking widely and on formal religious education activities in Turkey aimed to
determine the context of a variety of variables

The universe of the study was all trainees attending İSMEK and 202
participants were randomly selected. Religiousness scale and questionnaire were
applied by the researcher on volunteerism basis in Avcılar, Bakırköy, Başakşehir,
Kadıköy, Ümraniye, Üsküdar, Beylikdüzü, Silivri and Yakuplu.

As a result, it was determined that the level of religiousness differed
significantly according to the perception of subjective religiosity, the level
of knowledge to fulfill the worship, the place where religious education was
taken at the most effective level, and the most appropriate place variable in
which religious education was taken. It was observed that the religious culture
and ethics level of religiousness were effective in giving compulsory education
in public schools and in the comparison of the presence of elective religion
courses in public schools. One of the most important results obtained in this
study is the most effective element in religious thought and life, and the most
effective level of religious education.

Anahtar Kelimeler

Religious education, non-formal education, lifelong learning, religiousness, İSMEK

Kaynakça

• Aksoy, M. (2008). Hayat Boyu Öğrenme ve Kariyer Rehberliği İlkelerinin İstihdam Edilebilirliğe Etkileri: Otel İşletmeleri Üzerine Bir Uygulama (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Arseven, A.D. (1993). Alan araştırma yöntemi ilkeler teknikler örnekler. Ankara: Gül.
• Arslantürk, Z. (2004). Sosyal Bilimciler İçin Araştırma Metod ve Teknikleri. İstanbul: Çamlıca.
• Batar, Y. (2012). Türkiye’de din eğitimi ve toplumsal beklentiler-Konya örneği. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi. 4, 121-152.
• Bayyiğit, M. (2011). Gençlik ve din üniversite gençliği üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Konya: Yediveren.
• Bilgin, B. (1988). Eğitim bilimi ve din eğitimi. Ankara: A.Ü.İ.F.
• Cebeci, S. (1996). Din eğitimi bilimi ve Türkiye’de din eğitimi. Ankara: Akçağ.
• Ersöz, H.Y. (2007). Yerel yönetimlerin yetişkin eğitimi alanındaki etkinlikleri. İSMEK Öğrenen Toplum İçin Yetişkin Eğitimi Sempozyumu Bildirileri içinde (ss.44-68). İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Sanat ve Meslek Eğitimi Kursları (İSMEK).
• Eser, A. (2010). Belediyelerin Mesleki Yaygın Eğitimdeki Rolü: İSMEK Örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Günay, Ü. ve Çelik C. (Ed.). (2006). Dindarlığın sosyo-psikolojisi. Adana: Karahan.
• Hökelekli, H. (2010). Din Psikolojisi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Karasar, N. ( 2007). Bilimsel araştırma yöntemi-ilkeler-teknikler. Ankara: Nobel.
• MEB (Haziran 2010). Tebliğler Dergisi, 2633.
• MEB. (2009). Türkiye hayat boyu öğrenme strateji belgesi-yüksek planlama kurulu. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Oğuz, O, A. Oktay ve H. Ayhan (Ed.). (2001). 21. yüzyılda eğitim ve Türk eğitim sistemi. İstanbul: Sedar Yayıncılık.
• Özer, F. (2010). Meslek ve Beceri Kazandırmada Büyükşehir Belediyelerinin Rolü, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Uygulamaları: İSMEK (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Subaşı, N. (2004). Gündelik hayat ve dinsellik. İstanbul: İz.
• Uysal, V. (1995). İslami dindarlık ölçeği üzerine bir pilot araştırma. İslami araştırmalar, 8(3-4), 263-271.
• Yılmaz, H. (2003). Din eğitimi ve sosyal barış. İstanbul: İnsan.
• www.ismek.ist.tr
• https://ec.europa.eu