Social Effects of The Outbreak (Covid-19): Religious Thought and Its Reflections to Life (Example of Afyonkarahisar)

Yıl 2022, Sayı: 14, 89 - 116, 27.12.2022

Hayati Duman , Hayri Erten

https://doi.org/10.53112/tudear.1187174

Öz

This study deals with the effects of Covid-19, which is one of the biggest epidemic disasters witnessed by humanity in the global world in the 21st century, on there ligious thoughtand life of societies andindividuals in the example of Afyonkarahisar. The study was conducted to investigate the effects of events, phenomen on and problems that emerged with the epidemic on there ligiousthoughtand life of societies and individuals. There search deals with the individual or social changes in behavior and thought during and after the epidemic. In other words, there search focused on the social and emotional effects of the epidemic. In the first part of there search, which consists of two parts apart from the introduction and conclusion part, epidemics in the historical process and especially the emergence of the Covid-19 epidemic are discussed. In addition, the course of the epidemic in Turkey, its effects on social life and the measure staken are emphasized. In this section, the subject has been expanded on mostly current data and variables. In the last part of the study, there ligious and social dimensions of the epidemic were examined with in the frame work of the findings obtained as a result of in-depthinter views with 32 participants. In this section, mostly religious indicators have been actedupon.

Anahtar Kelimeler

Afyonkarahisar, Covid-19, Religion, Social Life, Epidemic

Salgının (Covid-19) Sosyal Etkileri: Dinî Düşünce ve Hayata Yansımaları (Afyonkarahisar Örneği)

Öz

Bu çalışma, içinde bulunduğumuz 21. yüzyılda küresel dünyada insanlığın şahit olduğu en büyük salgın afetlerden olan Covid-19'un, toplumların ve bireylerin dini düşünce ve yaşantıya etkilerini Afyonkarahisar örneğinde ele almaktadır. Çalışma salgınla birlikte ortaya çıkan olay, olgu ve sorunların toplumların ve bireylerin dini düşünce ve yaşantısına olan etkilerini araştırmak amacıyla yürütülmüştür. Araştırma, salgın süreci ve sonrasında bireysel veya sosyal açıdan ortaya çıkan davranış ve düşünce değişiklerini ele almaktadır. Yani araştırmada salgının sosyal ve duygusal etkilerine odaklanılmıştır. Giriş ve sonuç kısmı dışında iki bölümden oluşan araştırmanın birinci bölümünde, tarihi süreç içerisinde salgınlar ve özellikle Covid-19 salgınının ortaya çıkışı ele alınmıştır. Ayrıca salgının Türkiye'deki seyri, toplumsal hayata etkileri ve alınan önlemler üzerinde durulmuştur. Bu bölümde daha çok güncel veriler ve değişkenler üzerinde konu genişletilmiştir. Çalışmanın son bölümünde ise salgının dini ve sosyal boyutu 32 katılımcı ile yapılan derinlemesine mülakatlar sonucunda ulaşılan bulgular çerçevesinde incelenmiştir. Bu bölümde daha çok dini göstergeler üzerinden hareket edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Afyonkarahisar, Covid-19, Din, Sosyal Hayat, Salgın

Kaynakça

• Ahorsu, D. K., Lin, C. Y., Imani, V., Saffari, M., Griffiths, M. D. & Pakpour, A. H. (2020). The Fear of COVID-19 Scale: Development and Initial Validation. International journal of mentalhealth and addiction, 1-9.
• Allison, E. (2020, 16 Nisan). The Coronavirus-Induced Great Lull is a Dress Rehearsal for Addressing Climate Change. https://cutt.ly/pyvwCxN adresinden 05.08.2020 tarihinde alınmıştır.
• Alpago, H. ve Oduncu Alpogo, D. (2020). Korona virüs ve sosyoekonomik sonuçlar. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (8), 99-114.
• Alparslan, M. (2006). II. Murşili ve Dönemi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), İstanbul.
• Apaydın, H. (2010). Ruh sağlığı-din ilişkisi araştırmalarına bir bakış. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 10(2): 59-77.
• Avcı, M. (2020, 23 Mayıs). Ekolojik Dengenin Bozulması Salgınlara Davetiye Çıkarıyor. http://gorunumgazetesi.net/guncel/ekolojik-dengenin-bozulmasi-salginlara-davetiye-cikariyor, adresinden 14.02.2021 tarihinde alınmıştır.
• Aydar, H. (1999). Bazı Kur’ân âyetleri ışığında kocaeli depremine bakış, 133-134 http://isamveri.org/pdfdrg/D01929/1999_19-20-21/1999_19-20-21_AYDARH.pdf, adresinden 18.03.2021).
• Aydın, M. (2018). Beş nitel araştırma yaklaşımı. M., Bütün ve S., B., Demir (Çeviri editörleri). Nitel Araştırma Yöntemleri, Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Ve Araştırma Deseni içinde (s. 69-111). Ankara: Siyasal yayın dağıtım.
• Batman, E. (2008). Yaşamın zorluklarıyla başa çıkmada kader inancının rolü. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi.
• Beck, U. (1992). From in dustrial society to the risk society: Questions of survival, social structure and ecological enlightenment. Theory, culture&society, 9(1), 97-123.
• Buhr, K. & Dugas, M. J. (2002). The intolerance of uncertaintyscale: Psychometric Properties of the English version. Behaviour Research and Therapy, 40(8), 931-945.
• Burcu, E. ve Akalın, E. (2008). Ölüm olgusu üzerine sosyolojik tartışmalar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), (8), 29-54.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012, 14 Mayıs). Örnekleme yöntemleri. http://w3.balikesir.edu.tr/~msackes/wp/wp-content/uploads/2012/03/BAY-Final-Konulari.pdf adresinden 21.02.2021 tarihinde alınmıştır.
• Congar, K. (2020, 21 Mart). Koronavirüs: Modern tarihin en kapsamlı yasaklarını Avrupa'da hangi ülkeler uyguluyor? https://tr.euronews.com/2020/03/21/avrupa-da-hangi-ulkeler-koronavirussebebiyle-karantina-ve-sokaga-cikma-yasagiuyguluyor adresinden 01.04.2020 alınmıştır.
• Çapcıoğlu, İ. (2020). Pandemi, post-pandemi ve yeni dindarlık modelleri. TRT Akademi Dergisi Salgın Yayıncılığı Kovid-19 Özel Sayısı, 5(10): 80-89.
• Çapcıoğlu, İ. ve Kaya, E. (2021). Pandemi döneminde Türkiye’de dini hayat: din görevlileri örneğinde din hizmetlerine genel bir bakış. Ankara: Diyanet-Sen.
• Dündar, Y. (2013). Sen Tanrı Mısın?: Kendini Hissetme Duygusu ve Muhtariyeti Tercih Gücü. Gaziantep: Anıt Matbaa.
• Eren, A. (2005). Korku kültürü, değerler kültürü ve şiddet. Aile ve Toplum, 2(9), 1-13. https://doi.org/10.21560/spcd.41852
• Gashi, F. (2020). Koronavirüse yakalanmış kişilerde tedavi döneminde dini başa çıkmanın etkisi. Pamukkale Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7(1), 511-535.
• Güler, İ. (2014). Allah’ın Ahlakiliği Sorunu: Ehl-i Sünnetin Allah Tasavvuruna Ahlaki Açıdan Eleştirel Bir Yaklaşım. Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
• Güler, İ. (2020, 05 Temmuz). Kötülük Problemi Bağlamında Korona Pandemisi ve İslam. Karar Gazetesi. https://0fs.me/6045818 adresinden 08.08.2020 tarihinde alınmıştır.
• Güler, T. (2020, 18 Mart) Bu bir biyolojik saldırıdır. https://www.aksam.com.tr/yazarlar/turgay-guler/bu-bir-biyolojik-saldiridir/haber-1054363 adresinden 12.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Güngörer, F. (2020) Covid-19'un toplumsal kurumlara etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: Salgın Hastalıklar Özel Sayısı, 393-427.
• Görmez, M. (2020, 20 Mart). https://www.youtube.com/watch?v=3a6GWYCs3Yk&ab_channel=%C4%B0sl%C3%A2mD%C3%BC%C5%9F%C3%BCnceEnstit%C3%BCs%C3%BC%5B%C4%B0DE%5D adresinden 12 Ocak 2021 tarihinde alınmıştır.
• Grenier, S., Barrette, A. M., & Ladouceur, R. (2005). Intolerance of uncertainty and ıntolerance of ambiguity: similarities and differences. Personality and Individual Differences, 39(3), 593-600.
• Hökelekli, H. (1998). Din Psikolojisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı.
• İncekaya, G. (2020, 11 Haziran). Salgın sürecinde dini duygular yoğunlaştı. https://www.aa.com.tr/tr/yasam/salgin-surecinde-dini-duygular-yogunlasti/1873268 adresinden 27.08.2020 tarihinde alınmıştır.
• İstek, E. (2017). Avrupa’da veba salgını ve salgında din faktörü (Viyana örneği). Tarih Araştırmaları Dergisi, 36(62), 173-204.
• Kaptan, S. (1977). Bilimsel Araştırma Teknikleri. Ankara: Rehber Yayınevi.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Limited Şirketi.
• Kesgin, C. ve Topuzoğlu, A. (2006). Sağlığın tanımı: Başa çıkma. Journal of İstanbul Kültür University Science and Engineering, 4(3), 47-49.
• Kılıç, M. (2020). Pandemi dönemi insan hakları siyaseti: hak ve özgürlükler düzeninin kırılganlaşan doğası. Adalet Dergisi, (64), 17-55.
• Kılınç, Ö. ve Bayçu, S. (2020). Kriz iletişiminde duygular ve kültür: karma bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(1), 73-103.
• Kızılçelik S. ve Erjem Y. (1996). Açıklamalı Sosyoloji Sözlüğü. İzmir: Saray Kitabevi.
• Kütükçüoğlu, M. (2014). Ölüm sosyolojisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 472-476.
• Küçükcan, T. ve Köse, A. (2020). Doğal Afetler ve Din. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel Araştırma. Desen ve Uygulama İçin Bir Rehber.(Çev. Editörü: Selahattin Turan). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Sargın, N. (2019). Şiddete maruz kalan kadınlarda travmanın etkileri, Düşünce Dünyasında Türkiz-Ulusal Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 10(Özel Sayı) 404-412.
• Sargın, N. ve Kutluca, V. (2020). Covid-19 salgını sürecinde yetişkinlerin tepkileri. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 64-70.
• Sevgili, A. (2020, 26 Mart). Korona İlahi Bir İkaz Mıdır?. https://www.milligazete.com.tr/makale/4108973/abdurrahman sevgili/korona-ilahi-bir-ikaz-midir. adresinden 17.10.2020 tarihinde alınmıştır.
• Şeker, M., Özer, A. ve Korkut, C. (2020). Küresel Salgının Anatomisi. Ankara: Tek Ses Ofset Matbaacılık.
• Tükel, R. (2020). COVID-19 Pandemi Sürecinde Ruh Sağlığı. Türk Tabipleri Birliği COVID-19 Pandemisi Altıncı Ay Değerlendirme Raporu. Ankara.
• Ünlü, A. M. (2020, 19 Mart). Korona Öyle Bir İmtihan Oldu ki; Beş Şey ile İmtihan Âyetinin Hepsi Birden Korona’da Tahakkuk Etti! [Video].
• https://www.youtube.com/watch?v=a9B786k0eSc adresinden 30.04.2020 tarihinde alınmıştır.
• Yapıcı, A. (2007), Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Adana: Karahan Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (10. Baskı.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yin, R. K. (2017). Durum Çalışması Araştırması Uygulamaları (3. basımdan çeviri, İlhan Günbayı Çev. Editörü). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.