Hz. Peygamber Dönemi ve Sonrasında Bir Misafirhane: Remle bnt. Haris ve Evinin Fonksiyonu

Yıl 2022, Sayı: 14, 169 - 190, 27.12.2022

Öznur Hocaoğlu

https://doi.org/10.53112/tudear.1224890

Öz

Mekke’nin fethedimesi ve güçlü kabilelerden olan Kureyş ile Beni Sakife’nin İslam’a girmesi neticesinde, Hz. Peygamberle görüşmek üzere gelen kabilelerin sayıyısı artmıştır. Daha önce de heyetler gelmiş olmasına rağmen, yaşanan yoğunluktan dolayı hicri dokuzuncu yıla heyetler senesi denmiştir. Heyetlerin rahat hareket edip istedikleri gibi kalabilmeleri için “konuk evi” Arapların adetlerindendi. Bu çerçevede Hz. Peygamberin de gelen heyetleri uygun olan evlerde misafir ettiği görülmektedir. İşte bu evlerden biri de Remle bnt. Haris’in evidir. Bu makale, Remle bnt. Haris ve misafir ettiği kabileler hakkında biyografik bir çalışmadır. Burada, Remle bnt. Haris ve evinde misafir ettiği kabileler hakkında bilgi verilerek, Peygamber döneminden itibaren Remle’nin evinin hangi amaçlar için kullanıldığı üzerinde duruldu. Kayıp bir halka gibi duran Remle bnt. Haris hakkında kaynaklarda çok az bilgi bulunmakdır. O, Ensar arasında İslam’a ilk girenlerden olan ve iki Akabe biatına da katılan Muaz b. Afra ile evlenmiştir. Kaynaklarda Remle bnt. Haris’in evinin, anlaşmaların yapıldığı, esirlerin tutsak edildiği ve heyetlerin misafir edildiği ev olarak geçtiği tespit edildi. Ayrıca olayın akışının daha iyi anlaşılması için misafir edilen kabileler hakkında dipnotta kısaca bilgi verildi.

Anahtar Kelimeler

İslam Tarihi, Heyetler, Misafir evi, Remle bnt. Haris, Hapishane, Islamic history, Delegations, Guesthouse, Ramla bnt. Haris, Prison.

A Guesthouse During and After the Prophet (Pbuh) Time: Ramla bnt. Haris and Her House

Öz

As a result of the conquest of Mecca and the conversion of the powerful tribes to Islam such as Quraysh and Beni Saqifa, the number of tribes who came to meet with the Prophet had increased. Although some groups had come before, due to the intensity of visitations in the ninth year of Hijri, it was called the “year of delegations”. The “guesthouse” was a custom of the Arabs so that the delegations could move freely and stay as they wished. It was seen that the Prophet (pbuh) hosted the incoming delegations in suitable houses. One of these houses was Ramla bnt. Haris’s house. This article is a biographical study about Ramla bnt. Haris and the tribes she hosted. In this paper, it will be given some information about Ramla bnt. Haris and the tribes she hosted in her house. Moreover, it was emphasized for what purposes Ramla’s house was used since the time of the Prophet (pbuh). There was very scarce information about Ramla bnt Haris who looks like a missing link in the history sources. She was married with Mu‘az b. Afra who was the one of the first Muslim of Ensar and participated to both Aqaba Pledges. It was determined that Haris’s house was the conference hall where agreements were made, the prison where prisoners and captives were held and a guesthouse where delegations were hosted. In addition, in order to better understand the flow of the event, brief information about the tribes she hosted was given in the footnote.

Anahtar Kelimeler

Islamic history, Delegations, Guesthouse, Ramla bnt. Haris, Prison.

Kaynakça

• Ağırakça, A. (1996). Gassaniler. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 13. ss. 397-398). TDV Yayınları.
• Algül, H. (1996). Gabe Gazvesi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (c. 13. ss. 267-268). TDV Yayınları.
• Algül, H. (2002). Kurata Seriyyesi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 26. ss. 431). TDV Yayınları.
• Avcı, C. (2004). Mezhic (Beni Mezhic). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 29. ss. 543). TDV Yayınları.
• Avcı, C. (2010). Tağlib (Beni Tağlib). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 39. ss. 372-373). TDV Yayınları.
• Aycan, İ. (2111). Temim (Beni Temim). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 40. ss. 418-419). TDV Yayınları.
• Ayni, Ebu Muhammed. (ts.). Umdetü’l-kari şerhu sahihi’l-Buhari. (C.18). Beyrut: Daru ihyai’t-türasi’l-Arabi.
• Belazuri, Ahmed b. Yahya. (1996a). (C. 1). Ensabü’l-eşraf. Beyrut: Daru’l-fikr.
• Belazuri, Ahmed b. Yahya. (1996b). (C. 7). Ensabü’l-eşraf. Beyrut: Daru’l-fikr.
• Cengiz, E. & Canbolat, Y. (2021). Gassanilerin kuruluşundan yıkılışına kadar Gassani-Sasani münasebetleri. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 16(8). ss. 736-753.
• Cevad Ali. (2001a). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam.(C. 2). ys.: Daru’s-saki.
• Cevad Ali. (2001b). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam.(C. 4). ys.: Daru’s-saki.
• Cevad Ali. (2001c). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam.(C. 6). ys.: Daru’s-saki.
• Cevad Ali. (2001d). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam. (C. 7). ys.: Daru’s-saki.
• Cevad Ali. (2001e). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam. (C. 8). ys.: Daru’s-saki.
• Cevad Ali. (2001f). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam. (C. 9). ys.: Daru’s-saki.
• Cevad Ali. (2001g). el-Mufassal fi tarihi’l-arab kable’l-İslam. (C. 11). ys.: Daru’s-saki.
• Demircan, A. (2012). Uzre (Beni Uzre). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 42. ss. 258-259). TDV Yayınları.
• Diyarbekri, Hasan b. Muhammed. (ts). Tarihu’l-hamis fi Ahvali enfusi’n-nefis. (C. 2). Beyrut: Daru Sadr.
• Durmuş, İ. (2012). Uzri Aşk. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (c. 42. ss. 259-261). TDV Yayınları.
• Ebu Şehbe, Muhammed b. Muhammed. (1427a). es-Siretü’n-nebeviyye ale Davi’l-Kur’an ve’s-sünne. (C. 1). Dımeşk: Daru’l-kalem,
• Ebu Şehbe, Muhammed b. Muhammed. (1427b). es-Siretü’n-nebeviyye ale Davi’l-Kur’an ve’s-sünne. ( C. 2). Dımeşk: Daru’l-kalem
• Fayda, M. (1998). Abdülkays (Beni Abdülkays). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 1. ss. 248-249). TDV Yayınları.
• Fayda, M. (2009). Senetü’l-Vüfud. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 36. ss. 520-521). TDV Yayınları.
• Halebi, Ali b. İbrahim. (1427a). es-Siretü’l-halebiyye- İnsanu’l-uyun fi sireti’l-emini’l-me’mun. (C. 1). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye,.
• Halebi, Ali b. İbrahim. (1427b). es-Siretü’l-halebiyye- İnsanu’l-uyun fi sireti’l-emini’l-me’mun. (C. 3). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Abdilber, Ebu Ömer. (1992a). el-İstiab fi ma’rifeti’l-Ashab. (C. 1). Beyrut: Daru’l-cil.
• İbn Abdilber, Ebu Ömer. (1992b). el-İstiab fi ma’rifeti’l-Ashab. (C. 3). Beyrut: Daru’l-cil.
• İbn Abdilber, Ebu Ömer. (1992d). el-İstiab fi ma’rifeti’l-Ashab. (C. 4). Beyrut: Daru’l-cil.
• İbn Habib, Muhammed. (ts.) el-Muhabber. (C.1). Beyrut: Daru’l-Afak, ts.
• İbn Hacer, Askalani. (1379). Fethu’l-bari şerhu Sahihi’l-Buhari. (C. 8). Beyrut: Daru’l-ma’rife.
• İbn Hacer, Askalani. (1415a). el-İsabe fi temyizi’l-sahabe. (C. 4). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Hacer, Askalani. (1415b). el-İsabe fi temyizi’l-sahabe. (C. 6). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Hacer, Askalani. (1415c). el-İsabe fi temyizi’l-sahabe. (C.7) Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Hacer, Askalani. (1415d). el-İsabe fi temyizi’l-sahabe. (C. 8). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Hazm, Ebu Muhammed. (1119). Cemheretü ensabi’l-Arab. (C. 2). Kahire: Daru’l-maarif.
• İbn Hişam, Abdulmelik. (1955). Siretü’n-nebeviyye. (C. 2). Mısır: Babu’l-halebi.
• İbn Kesir, Ebu’l-Fida. (1986a). el-Bidaye ve’n-nihaye. (C. 5). Beyrut: Daru’l-fikr.
• İbn Kesir, Ebu’l-Fida. (1986b). el-Bidaye ve’n-nihaye. (C. 6). Beyrut: Daru’l-fikr.
• İbn Kesir, Ebu’l-Fida. (1986c). el-Bidaye ve’n-nihaye. (C. 7). Beyrut: Daru’l-fikr.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990a). Tabakatü’l-Kübra. (C. 1). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990b). Tabakatü’l-Kübra. (C. 2). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990c). Tabakatü’l-Kübra. (C. 3). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990d). Tabakatü’l-Kübra. (C. 4). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990e). Tabakatü’l-Kübra. (C. 6). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990f). Tabakatü’l-Kübra. (C. 7). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Sa’d, Muhammed. (1990g). Tabakatü’l-Kübra. (C. 8). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbn Seyyidunnas, Muhammed b. Muhammed. (1414). Uyunu’l-eser fi fununi’l-meğazi ve’ş-şamil ve’s-siyer. Beyrut: Daru’l-kalem.
• İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan. (1994a). Üsdü’l-ğabe fi ma’rifeti’s-sahabe. (C. 2). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan. (1994b). Üsdü’l-ğabe fi ma’rifeti’s-sahabe. (C. 3). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan. (1994c). Üsdü’l-ğabe fi ma’rifeti’s-sahabe. (C. 4). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan. (1994d). Üsdü’l-ğabe fi ma’rifeti’s-sahabe. (C. 6). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• İbnü’l-Esir, Ebu’l-Hasan. (1997). el-Kamil fi’t-tarih. (C. 2). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-Arabi.
• Kalkaşendi, Ebu’l-Abbas. (1980) Nihayetü’l-ereb fi ma’rifeti ensabi’l-arab. (C. 1). Beyrut: Daru’l-kitabi’l-lübnaniyye.
• Kapar, M. A. (1995). Fezare (Beni Fezare). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 12. ss. 538-539). TDV Yayınları.
• Kapar, M. A. (2001). Ka’b b. Eşref. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 24. ss. 3-4). TDV Yayınları
• Kara, C. (2014). Heyetler yılı (senetü’l-vüfud): Tarihsel arka planı üzerine bir inceleme. İstem. 23. ss. 101-123.
• Kastallani, Ebu’l-Abbas. (ts.). el-Mevahibu’l-ledunniyye bi’l-menhi’l-muhammediyye. (C. 1). Kahire: Mektebetü’t-tevfıkiyye.
• Kastallani, Ebu’l-Abbas. (ts.). el-Mevahibu’l-ledunniyye bi’l-menhi’l-muhammediyye. (C. 3). Kahire: Mektebetü’t-tevfıkiyye.
• Kehhale, Ömer b. Rıza. (1994a). Mu’cemu kabaili’l-Arabi’l-kadime ve’l-hadise. (C. 1). Beyrut: Müessetü’r-risale.
• Kehhale, Ömer b. Rıza. (1994b). Mu’cemu kabaili’l-Arabi’l-kadime ve’l-hadise. (C. 2). Beyrut: Müessetü’r-risale.
• Kehhale, Ömer b. Rıza. (1994c). Mu’cemu kabaili’l-Arabi’l-kadime ve’l-hadise. (C. 3). Beyrut: Müessetü’r-risale.
• Kırbıyık, K. (1997). Havlan (Beni Havlan). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 16, s. 537). TDV Yayınları
• Küçük, R. (1994) Ebu Sufre. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 10. s. 230). TDV yayınları.
• Küçükaşcı, M. S. (2002a). Kilab b. Rebia (Beni Kilab b. Rebia). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 25. s. 567). TDV Yayınları.
• Küçükaşcı, M. S. (2002b). Kinde (Beni Kinde). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 26. ss. 37-38). TDV Yayınları.
• Küçükaşcı, M. S. (2009) Sa‘lebe (Beni Sa‘lebe). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 36. S. 27-28). TDV Yayınları.
• Mahmudov, E. (2013). Zatüsselasil Seriyyesi. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 44. ss. 153-154). TDV Yayınları.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999a). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 1). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999b). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 2). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999c). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 5). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999d). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 6). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999e). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 9). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999f). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 12). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrızi, Ahmed b. Ali. (1999g). İmtau’l-esma’ bima li’n-Nebiyyi mine’l-ahvali ve’l-emval ve hafadati ve’l-meta’. (C. 14). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Makrizi, T. (1323). el-Mavaizu ve’l-i’tibar bi zikri’l-hitati ve’asar. (C. 2). Mısır: Matbaatü’n-nil.
• Nüveyri, Ş. (1423a). Nihayetü’l-ereb fi fununi’l-edeb. (C. 1). Kahire: Daru’l-kütüb.
• Nüveyri, Ş. (1423b). Nihayetü’l-ereb fi fununi’l-edeb. (C. 2). Kahire: Daru’l-kütüb.
• Nüveyri, Ş. (1423c). Nihayetü’l-ereb fi fununi’l-edeb. (C. 10). Kahire: Daru’l-kütüb.
• Nüveyri, Ş. (1423d). Nihayetü’l-ereb fi fununi’l-edeb. (C. 17). Kahire: Daru’l-kütüb.
• Nüveyri, Ş. (1423e). Nihayetü’l-ereb fi fununi’l-edeb. (C. 18). Kahire: Daru’l-kütüb.
• Önkal, A. (1989). Alkame b. Ulase. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 2. ss. 468). TDV yayınları.
• Öztürk, Y. (2009) Hz. Peygamber’in (s.a.s.) insanlara yaklaşım tarzı ve bu bağlamda Medine’ye gelen hey’etlerle diyaloğu. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 11(1). ss. 44-55.
• Sarıçam, İ. (2002). Muharib (Beni Muharib). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 31. s. 3). TDV yayınları.
• Sarıçam, İ. (2006). Neha’ (Beni Neha’). Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi içinde (C. 32. ss. 535). TDV yayınları.
• Semani, A. (1962). el-Ensab. (C. 3). Haydarabat: Dairetü’l-mearifi’l-osmani.
• Sıbt İbnü’l-Cevzi (2013a). Mir’atü’z-zaman fi tevarihi’l-a’yan. (C. 3). Suriye: Daru’r-risale.
• Sıbt İbnü’l-Cevzi (2013b). Mir’atü’z-zaman fi tevarihi’l-a’yan. (C. 4). Suriye: Daru’r-risale.
• Sıbt İbnü’l-Cevzi (2013c). Mir’atü’z-zaman fi tevarihi’l-a’yan. (C. 6). Suriye: Daru’r-risale.
• Sıbt İbnü’l-Cevzi (2013d). Mir’atü’z-zaman fi tevarihi’l-a’yan. (C. 7). Suriye: Daru’r-risale.
• Sıbt İbnü’l-Cevzi (2013e). Mir’atü’z-zaman fi tevarihi’l-a’yan. (C. 9). Suriye: Daru’r-risale.
• Sıbt İbnü’l-Cevzi (2013f). Mir’atü’z-zaman fi tevarihi’l-a’yan. (C. 10). Suriye: Daru’r-risale.
• Süheyli, Ebu’l-Kasım. (2002). Ravdu’l-unf fi Şerhi’s-sireti’n-nebeviyyeti li’bni Hişam, Beyrut: Daru ihyai’t-türasi’l-Arabi 2000.
• Şami, Muhammed b. Yusuf. (1993a). Sübülü’l-hüda ve’r-reşat fi sireti hayri’l-ıbad. (C. 5). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Şami, Muhammed b. Yusuf. (1993b). Sübülü’l-hüda ve’r-reşat fi sireti hayri’l-ıbad. (C. 6). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Şami, Muhammed b. Yusuf. (1993c). Sübülü’l-hüda ve’r-reşat fi sireti hayri’l-ıbad. (C. 10). Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Taberi, Muhammed b. Cerir. (1387). Tarihu’r-rusul ve’l-mülük. Beyrut: Daru’t-türas.
• Vakıdi, Muhammed b. Ömer. (1409). Meğazi. (C. 3) Beyrut: Daru’l-‘alemi.
• Vakıdi, Muhammed b. Ömer. (1990). Kitabü’r-Ridde. Beyrut: Daru’l-ğarbi’l-İslami.
• Ya’kubi, Ahmed b. İshak. (1422). el-Buldan. Beyrut: Daru’l-kütübi’l-ilmiyye.
• Yekeler, M. (2014). Cahiliyye Döneminde Hz. Peygamber Dönemi Sonuna Kadar Temim Kabilesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.