Öğretmenlerin Proje Anadolu İmam Hatip Liselerinde Çalışma Nedenleri ve Proje Okul Uygulamasına İlişkin Memnuniyet Algıları

Yıl 2024, Sayı: 17, 51 - 80, 28.06.2024

Davut Karaman

https://doi.org/10.53112/tudear.1378731

Öz

Bu araştırma, yeni bir uygulama olarak İmam Hatip Okullarındaki proje okul uygulamasının ve öğretmenlerin bu okullarda çalışmayı tercih etmesinin nedenlerini öğretmenlerin görüşleri kapsamında incelenmeyi amaçlamaktadır. Araştırma nicel araştırma yöntemi ve betimsel tarama modelinde yapılandırılmıştır. Türkiye geneli 22 ildeki 35 Proje Anadolu İmam Hatip Lisesinde görevli 704 öğretmene anket uygulanmıştır. Araştırmamızın gerçekleştirileceği örneklem iller Türkiye İstatistik Kurumu’nun Türkiye bölgeler sınıflamasından yararlanılarak tespit edilmiştir. Bu araştırmayla 2016 yılında Anadolu İmam Hatip Liselerinde uygulamaya konulan ve birçok yeniliği kapsayan proje okul uygulamalarına ilişkin gerçekleştirilen çalışmalara katkı sunulması hedeflenmektedir. Araştırmada ulaşılan sonuçlara göre; Proje Anadolu İmam Hatip Lisesinde görev yapan öğretmenlerin bu okullarda çalışma nedenleri arasında imam hatip kimliğini önemsemeleri, okullarının proje okul olması ve öğrencilerin profilinin iyi olması gibi hususlar ilk sıralarda gelmektedir. Ayrıca araştırmada öğretmenlerin proje okul uygulamaları ile ilgili memnuniyet algılarının yüksek düzeyde olduğu, proje okul uygulamasının eğitim-öğretime yüksek düzeyde katkı sağladığı ve proje okul modelinin içeriği, kapsamı ve özelliklerinin öğretmenler tarafından yüksek düzeyde bilindiği tespit edilmiş; proje okul uygulamalarının yeniliklerinden sayılan kurul ve komisyonların yeterliliği ile ilgili memnuniyet algılarının ise orta düzeyde olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Proje İmam Hatip Lisesi, Proje Okul Uygulamaları, Çalışma Nedenleri, Memnuniyet

Teachers’ Reasons for Working at Project Anatolian Imam Hatip High Schools and Their Perceptions of Satisfaction Regarding Project School Implementation

Öz

As a new practice, this research aims to examine the reasons why Imam Hatip schools project school practice and teachers prefer to work in these schools within the framework of teachers ' opinions. The research is structured in quantitative research method and descriptive screening model. 35 projects in 22 provinces throughout Turkey were surveyed by 704 teachers working in the Anatolian Imam Hatip High School. The sample in which our research will be conducted was determined using the classification of regions of Turkey by the Turkish Statistical Institute of provinces. With this research, it is aimed to contribute to the work carried out on the project school practices implemented in the Anatolian Imam Hatip High School in 2016 and covering many innovations. According to the results obtained in the study, among the reasons why teachers working in the Anatolian Imam Hatip High School project work in these schools are the importance of the identity of the imam hatip, their schools are the project school and the profile of the students is good. In addition, this study there is a high level of satisfaction with the teachers ' perception of School Project Applications, Project School Project School Education at a high level and contribute to the application of the Model content, scope and characteristics known to a high level identified by teachers; the school regarded as one of the innovations of the project application, the board and the committees, it is revealed that perceptions of satisfaction with the adequacy of moderate.

Anahtar Kelimeler

Teacher, Project Anatolian Imam Hatip High School, Projject School Implementation, Reasons for Working, Satisfaction

Kaynakça

• Aşlamacı, İ. (2017). Öğrenci ve öğretmenlerine göre imam-hatip liseleri: Profiller, algılar, memnuniyet, aidiyet, Dem Yayınları.
• Ayhan, H. (2014). Türkiye’de din eğitimi, Dem Yayınları.
• Baltacı, A. (2019). İmam-hatip liselerinde çalışan öğretmenlerin mesleki sorunlarının analizi ve çözüm önerileri. İlted: İlahiyat Tetkikleri Dergisi, 52(2), 241-264.
• Can, A. (2018). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, N. & Ermeydan, M. (2017). Disiplin sorunları ve sınıf yönetimine ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim Dergisi, 1(1), 38-58.
• Dinçer, N. (1998). 1913’ten günümüze imam-hatip okulları meselesi, Şule Yayınları.
• Karaman, D. (2021). Yöneticilerine göre Anadolu imam hatip liselerindeki program çeşitliliği ve proje okul uygulamasının değerlendirilmesi. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi (11), 11-37. https://doi.org/10.53112/tudear.869069
• Karasar, N. (2019). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları.
• Kaya, A. (2018). Proje okullarının yapısına ve işleyişine ilişkin bir örnek olay incelemesi. [Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Koç, A. (2019). Proje okullarının etkili okul özellikleri ile öğretmenlerin örgütsel bağlılıkları açısından incelenmesi. [Doktora Tezi, Yakın Doğu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). Anadolu imam hatip liselerinde program çeşitliliği (Proje okulları) kitapçığı, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2020). Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Din Öğretimi Genel Müdürlüğüne Bağlı Okullar, Erişim Tarihi: 24.12.2020, http://dogm.meb.gov.tr /bilgisistemi/okul_listesi
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2024). Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Din Öğretimi Genel Müdürlüğüne Bağlı Okullar. Erişim Tarihi: 30.01.2024, http://dogm.meb.gov.tr /bilgisistemi/okul_listesi
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2020). Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Anadolu İmam Hatip Liseleri, İmam Hatip Ortaokulları Vizyon Belgesi. Erişim Tarihi: 12.06.2020, https://dogm.meb.gov.tr/www/anadolu-imam-hatip-liseleri-ve-imam- hatiportaokullari-vizyon-belgesi/icerik/526
• Millî Eğitim Temel Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamalerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2014, 1 Mart). Resmi Gazete (Sayı: 28941). Erişim Tarihi: 10.02.2021, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/03/20140314-1.htm.
• Millî Eğitim Bakanlığı Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği (2016, 1 Eylül). Resmi Gazete (Sayı: 29818). Erişim Tarihi: 08.01.2021, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2016/09/20160901-32.htm.
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2020). 21. Yüzyıl Becerileri Bağlamında Anadolu İmam Hatip Liseleri ve İmam Hatip Ortaokullarında Yeni Dönem Kitapçığı. PDF: Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Erişim Tarihi: 05.02.2021, http://dogm.meb.gov.tr/pdf/Yeni_Donem_Kitapcik.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Millî Eğitim İstatistikleri Örgün Eğitim 2018-2019. PDF: Strateji Geliştirme Başkanlığı, Erişim Tarihi: 20.01.2021, 30102730_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2018_2019.pdf
• Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Almanak Dergisi 2 (5), 1-198. Erişim Tarihi: 18.01.2021, http://dogm.meb.gov.tr/pdf/Almanak_2.pdf
• Öcal, M. (1999). Kuruluşundan günümüze imam-hatip liseleri. Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi 6, 201-254.
• Öcal, M. (2012). İmam hatip liselerinde din eğitimi. N. Altaş & M.Köylü (Ed.), Din Eğitimi içinde. Ensar Neşriyat.
• Özdemir, M. A. (2017). Türkiye’de imam hatipli algısı: Bazı göstergeler bağlamında sosyolojik bir değerlendirme. Talim Dergisi (Haziran), 5-27.
• Sitembölükbaşı, Ş. (1995). Türkiye’de İslam’ın yeniden inkişafı (1950- 1960). Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
• Tabachnick, B.G. & Fidell, L,S. (2013). Using multivariate statistics (sixth ed.). Pearson.
• Tarhan, H. & Karateke, T. (2021). Proje anadolu imam hatip liselerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Mesned İlahiyat Araştırmaları Dergisi 12/2, 481-516. https://doi.org/10.51605/mesned.1017035.
• Zengin, M. (2017). Modern Türkiye’de din ve eğitim politikaları ekseninde imam hatip okulları üzerine bir analiz, İ. Erdem vd. (Ed.). Geleceğin İnşasında İmam Hatip Okulları I içinde, İnönü Üniversitesi Yayınevi.
• Zengin M. & Karaman D. (2020). Öğrencilerin proje anadolu imam hatip liselerini tercih nedenleri ve mesleki eğilimleri. İlahiyat Tetkikleri Dergisi 54(2), 403-431.