Yaşlı Obezlerde Egzersiz Yaklaşımı ve Etkileri

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 54 - 59, 23.04.2020

Selman Bölükbaşı

https://doi.org/10.25048/tudod.689751

Cited By: 3

Öz

Yaşlılarda bazal metabolik hızın ve fiziksel aktivitenin azalması en yaygın obezite sebebidir. Hemen hemen dünyanın her yerinde
yaşlı obezlerin sayıları gittikçe artmaktadır. Egzersiz reçetelerinde haftada 150 dakika orta yoğunluklu aerobik bedensel aktivite veya
75 dakika yüksek yoğunluklu aerobik bedensel aktivite ya da bunların özdeşi kombinasyonunun yapılması tavsiye edilmektedir.
Bisiklete binme, yürüyüş, futbol, basketbol, voleybol, tenis gibi spor aktiviteleri ve bahçede hafif tempoda çalışma çokça bilinen egzersiz
türleridir. Genç bireylerle kıyaslandığında yaşlılarda toplam enerji tüketimi %20 oranında azalmaktadır. Obezite ve artmış abdominal
yağ; morbidite, mortalite ve düşük yaşam kalitesindeki artışla ile ilişkilidir. Fiziksel olarak aktif olan ve karın çevresi düşük olan yaşlı
kişilerin insülin direnci ve tip 2 diabetes mellitus gelişmesi olasılığı çok düşüktür. Bununla birlikte; obez yaşlı yetişkinlerde dislipidemi
(yüksek trigliserit ve düşük yüksek yoğunluklu lipoprotein [HDL]) ve hipertansiyon prevalansı daha yüksektir. Derleme şeklinde yapılan
bu yazıda yaşlıların yaşadıkları obezite sorununa derinlemesine değinilmiş ve bu soruna yönelik uygulanabilecek egzersizler ayrıntılı bir
şekilde anlatılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İnsülin Direnci, Obezite, Egzersiz Terapisi, Yaşam Kalitesi, ileri yaş

Teşekkür

Bu makaleyi yazmam da desteklerini esirmeyen Ege Üniversitesi Spor Hekimliği Ana Bilim Dalında görev yapan hocam Prof. Dr. Cengizhan ÖZGÜRBÜZ'e teşekkürlerimi borç bilirim.

Exercise Approch and Its Effects in Elderly Obese People

Öz

The most common cause of obesity in elderly people is the decrease in their basal metabolic rates and physical activities. The number of
elderly obese is increasing almost everywhere in the world. In exercise recipes, either a-150-minute moderate-intensity aerobic physical
activity per week or 75 minutes of vigorous-intensity aerobic physical activity or a combination of both is recommended. Sporting
activities such as cycling, walking, football, basketball, volleyball, tennis and working in the garden are well known types of exercises.
Total energy consumptions in the elderly people decrease up to 20% compared to young individuals. Obesity and increased abdominal
fat are associated with increased morbidity - mortality and low quality of life. Physically active elderly people with low abdominal
circumference are very unlikely to develop insulin resistance and type 2 diabetes mellitus. However, the prevalence of dyslipidemia
[increased triglycerides levels and decreased high-density lipoprotein cholesterol (HDL-c) levels] and hypertension are higher in obese
older adults. In this review article, the problem of obesity in the elderly individuals are covered in depth and the exercises that can be
taken for this problem are explained in detail.

Anahtar Kelimeler

Older age, Obesity, Exercise therapy, Quality of life

Kaynakça

• Akgün, N. (1989). Egzersiz Fizyolojisi: Yaşlılık ve Sportif Aktivite. Ankara: T.C. Başbakanlık Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Barry, H. C., & Eathorne, S. W. (1994). Exercise and aging issues for the practitioner. Med Clin North Am, 78(2), 357-376.
• Bölükbaşı, S. (2018). Sosyal Yardıma Başvuran Yaşlıların Sosyoekonomik ve Sosyokültürel Özellikleri: Karşılaştırmalı Bir Çalışma. Tezli Yüksek Lisans. İzmir: Ege Üniversitesi.
• Christmas, C., & Anderson, R. A. (2000). Exercise and older patients: Guidelines for the clinician. J Am Geriatr Soc, 48(3), 318-324.
• Cindaş, A. (2001). Yaşlılarda Egzersiz Uygulamasının Genel İlkeleri. Turkish Journal of Geriatrics, 4(2), 77-84.
• Dey, D. K. (2001). Body Mass Index, Weight Change And Mortality In The Elderly. A 15 Y Longitudinal Population Study Of 70 Y Olds. Eur J Clin Nutr(55), 482-492.
• Farzianpour, F., & Foroushani, A. (2016). Quality of Life for Elderly Residents in Nursing Homes. Global Journal of Health Science.
• Feigenbaum, M. S., & Pollock, M. L. (1999). Prescription of resistance training for health and disease. Med Sci Sports Exere, 31(1), 38-45.
• Geriatri Derneği. (2008). Yaşlılık Dönemi ve Beslenme Sorunları. D. Aslan, M. Şengelen, & N. Bilir içinde, Yaşlılık Döneminde Beslenme Sorunları ve Yaklaşımlar. Ankara: Geriatri Derneği.
• Jefferis, B. J., Sartini, J., Lee, I. M., Choi, M., Amuzu, A., & Gutierrez, C. (2014). Adherence To Physical Activity Guidelines In Older Adults, Using Objectively Measured Physical Activity In A Population-based Study. BMC Pub Health.
• Karataş, S. (2009). Obez Hastalarda Vitamin D Düzeyi ve Metabolik Sendrom ile İlişkisi. Uzmanlık Tezi. Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi.
• Keskin, T. (2019). Yaşlı Kadınlarda Obezitenin Fiziksel Fonksiyon ve Yaşam Kalitesi Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Isparta: Yüksek Lisans Tezi.
• Kligman, E. W., & Pepin, E. (1992). Prescribing physicaf activity for older patients. Geriatrics, 47(8), 33-47.
• Kokino, S., Özdemir, F., & Zateri, C. (2006). Obezite ve fiziksel tıp yöntemleri. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 23(1), s. 47-54.
• Kumsar, A. K., Yılmaz, F. T., & Olgun, N. (2011). Obezitede Güncel Yaklaşımlar. Diyabet, Obezite ve Hipertansiyonda Hemşirelik Forumu Dergisi, s. 21-29.
• Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu (2018). Ankara: Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği.
• Özgürbüz, C. (2003). Osteoporosis and Physical Activity. Turkish Journal of Endocrinology and Metabolism, 3, 101-105.
• Rakıcıoğlu, N. (2008). Yaşlıda Şişmanlık. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı.
• Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2010). Türkiye Obezite (Şişmanlık) ile Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014). Ankara: Sağlık Bakanlığı.
• Shah, K., & Villareal, D. T. (2017). Obesity. H. M. Fillit, K. Rockwood, & J. Young içinde, Brocklehurst’s Textbook of Geriatric Medicine and Gerontology, Eighth Edition (s. 667-671). Philadelphia: Elsevier.
• Soltoft, F., Hammer, M., & Kragh, N. (2009). The Association Of Body Mass İndex And Health- Related Quality Of Life In The General Population: Data From The 2003 Health Survey Of England. Quality of Life Research.
• Stubbs, R. J., Sepp, A., Hughes, D. A., Johnstone, A. M., King, N., Horgan, G., & Blundell, J. E. (2002). The effect of graded levels of exercise on energy intake and balance in free-living women. International Journal of Obesity, 26, s. 866-869.
• Şahin, İ. (2009). Fizik aktivite, obezite ve tip 2 diyabet. H. Hatemi, T. Yılmaz, & A. Oğuz içinde, Diabet Bilimi. İstanbul: Yüce reklam/yayım/dağıtım a.ş.
• Şanlıer, N. (2005). Gençlerde biyokimyasal bulgular, antropometrik ölçümler, vücut bileşlimi, beslenme ve fiziksel aktivite durumlarının değerlendirilmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 47-73.
• Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2010. (2014). Ankara: Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü.
• Yang, Y., Herting, J. R., & Choi, J. (2016). Obesity, Metabolic Abnormality, And Health-related Quality Of Life By Gender: A Cross-sectional Study In Korean Adults. Quality of Life Research.
• Zamboni, M., Mazzali, G., Zoicol, E., Harris, T. B., Meigs, J. G., Di Francesco, V., & al, e. (2005). Health Consequences Of Obesity In The Elderly. Int J Obes(29), s. 1011-1029.