Measurement of Respect Value and Stigmatization Tendencies in Medical Students

Yıl 2025, Cilt: 12 Sayı: 1, 2 - 11, 26.03.2025

Seyhan Demir Karabulut , Caner İncekaş , Ali Kaan Bal , Alperen Sümer , Ayşe Nur Kılınçkaya , Baran Karabulut , Çağlar Sel , Mehmet Cüneyt Narin , Yağmur Ceyda Büyükbayram , Zeynep Karakol

Öz

Objective: Respect is the foundation of universal human rights and the basis of all values that human beings live with. Respect requires taking into account the thoughts, feelings and wishes of others with understanding. Where respect for human beings is ignored, stigmatization is inevitable, especially when people are attributed characteristics that are seen as bad. Prejudice and the discrimination caused by stigmatization will result in the deprivation of some rights and opportunities, especially for patients. In the light of this basic information, it is worth investigating the effect of the education given to medical students on their tendency to respect and stigmatize. In our study, we aimed to administer the Respect Scale and Stigmatization Scale to medical students in Term I, Term V and Term VI of the Faculty of Medicine and to ethically interpret the comparative results.
Method: The population of this cross-sectional study consisted of Term I (124 students), Term V (111 students), and Term VI (92 students) students in the Turkish Language Program of Başkent University Faculty of Medicine located in the center of Ankara in the academic year 2022-2023. The “Respect Scale” created by Yazıcı and Yazıcı (2015) and the “Stigmatization Scale” created by Yaman and Güngör (2013) were applied to the students.
Results: A total of 113 students participated in the study. Of these, 38.94% were from Term I, 34.51% from Term V and 26.55% from Term VI. The mean score on the Respect Scale was 58.5, while the mean score on the Stigmatization Scale was 46.83. The overall score on the Respect Scale was found to be higher in Term V students compared to Term I students (p<0.05).
Conclusion: Our study showed that ethical values and levels of respect increased with education and that the tendency to stigmatize among medical students decreased relatively. In particular, clinical experience was found to play an important role in the internalization of the value of respect. “Respect”, which deserves more attention in bioethical discourse, and “stigmatization”, which can lead to negative actions, are important concepts in medical ethics. It is therefore recommended that educational programmes focusing on respect for persons should be expanded in order to improve students' ethical values.

Anahtar Kelimeler

Medical student, Respect, Stigma, Medical ethics

Proje Numarası

KA23/05

Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Saygı Değeri ve Damgalama Eğilimlerinin Ölçümü

Öz

Amaç: Saygı, evrensel insan haklarının temeli, insanın birlikte yaşadığı tüm değerlerin esasıdır. Saygı başkalarının düşünce, duygu ve dileklerini anlayışla dikkate almayı gerektirir. İnsana saygının göz ardı edildiği noktada özellikle kişilere kötü olarak görülen özellikler atfedildiği zaman damgalama kaçınılmaz olmaktadır. Önyargı ve beraberinde damgalamanın yol açtığı ayrımcılık özellikle hastaların bazı hak ve olanaklardan yoksun bırakılması ile sonuçlanacaktır. Bu temel bilgiler ışığında tıp fakültesi öğrencilerine verilen eğitimlerin saygı duyma ve damgalama eğilimleri üzerindeki etkisi araştırılmaya değerdir. Çalışmamızda, Tıp Fakültesi Dönem I, Dönem V ve Dönem VI öğrencilerine Saygı Ölçeği ve Damgalama Ölçeğinin uygulanması ve karşılaştırmalı sonuçlarının etik açıdan yorumlanması hedeflenmiştir.
Yöntem: Kesitsel araştırma niteliğinde olan bu araştırmanın evrenini, 2022-2023 öğretim yılında Ankara il merkezinde bulunan Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Türkçe Programında yer alan Dönem I (124 öğrenci), Dönem V (111 öğrenci) Dönem VI (92 öğrenci) öğrencileri oluşturmaktadır. Öğrencilere Yazıcı ve Yazıcı (2015) tarafından oluşturulan “Saygı Ölçeği” ve Yaman ve Güngör (2013) tarafından oluşturulan “Damgalama Ölçeği” uygulanmıştır.
Bulgular: Çalışmaya 113 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin %38,94’ü Dönem I., %34,51’i Dönem V. ve %26,55’i Dönem VI’dır. Katılımcıların, saygı ölçeği ortalama puanı 58,5; damgalama ölçeği ortalama puanı ise 46,83’tür. Saygı ölçeği toplam puanı Dönem V. öğrencilerinde Dönem I. öğrencilerine göre daha yüksek bulunmuştur (p<0,05).
Sonuç: Çalışmamız, tıp fakültesi öğrencilerinde etik değerlerin ve saygı düzeyinin eğitimle arttığını, damgalama eğilimlerinin ise görece azaldığını göstermiştir. Özellikle klinik deneyimlerin saygı değerinin içselleştirilmesinde önemli bir rol oynadığı gözlemlenmiştir. Biyoetik söylemde giderek daha fazla ilgiyi hakkeden “saygı” ve olumsuz eylemlere sebep olabilecek “damgalama” tıp etiği kapsamında önemli kavramlardır. Bu nedenle, öğrencilerin etik değerlerini geliştirmek amacıyla, kişiye saygı odaklı eğitim programlarının yaygınlaştırılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tıp öğrencisi;, Saygı, Damgalama, Tıp Etiği

Etik Beyan

Bu çalışma Başkent Üniversitesi Tıp ve Sağlık Bilimleri Araştırma Kurulu tarafından onaylanmış (Proje no: KA23/05) ve Başkent Üniversitesi Araştırma Fonunca desteklenmiştir. Öğrenciler gönüllülük esasına dayanılarak çalışmaya dâhil edilmiştir.

Proje Numarası

KA23/05

Teşekkür

Yazarlar, çalışmaya yaptıkları değerli katkıları için katılımcılara teşekkür eder.

Kaynakça

• Yazıcı A, Yazıcı S. Saygı Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 2015; 10(14): 769-780.
• Öksüz Y, Güven E. Farklılıklara Saygı Ölçeği (FSÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. The Journal of Academic Social Science Studies, 2012; 5(5): 457-473.
• Yaman E, Güngör H. Damgalama (Stigma) Ölçeğinin Geliştirilmesi, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Değerler Eğitimi Dergisi, 2013; 11(25): 251-270.
• Asan Ö. Ruhsal Hastalıklar ve Damgalama; Toplumda, Medyada, Sağlık Çalışanlarında, Her Yerde... Sakarya Tıp Dergisi, 2019; 9(2): 199-205.
• Çam O, Çuhadar D. Ruhsal Hastalığa Sahip Bireylerde Damgalama Süreci ve İçselleştirilmiş Damgalama. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2011; 2(3): 136-140.
• Taber KS. The Use of Cronbach’s Alpha When Developing and Reporting Research Instruments in Science Education. Research in Science Education, 2018; 48: 1273-1296.
• McNeish D. Thanks Coefficient Alpha, We’ll Take It from Here. Psychological Methods, 2018; 23(3): 412-433.
• Evans JD. Straightforward Statistics for the Behavioral Sciences. Pacific Grove, California: Brooks/Cole Publishing, 1996.
• Uğurlu TT, Atabay EZ, Tosun E, Yılmaz E, Öztürk M, Ateşci F. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Psikolojik Damgalama Eğilimi: Bir Özel Çalışma Modülü Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2020; 34(3): 253-261.
• Corrigan PW, Watson AC. Understanding the Impact of Stigma on People with Mental Illness. World Psychiatry, 2002; 1(1):16-20.
• Hojat M, Vergare MJ, Maxwell K, Brainard G, Herrine SK, Isenberg GA, Veloski J, Gonnella JS. The Devil is in the Third Year: A Longitudinal Study of Erosion of Empathy in Medical School. Academic Medicine, 2009; 84(9): 1182-91.
• Branch WT Jr. Viewpoint: Teaching Respect for Patients. Academic Medicine, 2006; 81(5): 463-467.
• Batson CD, Polycarpou MP, Harmon-Jones E, Imhoff HJ, Mitchener EC, Bednar LL, Klein TR, Highberger L. Empathy and Attitudes: Can Feeling for a Member of a Stigmatized Group Improve Feelings Toward the Group? Journal of Personality and Social Psychology, 1997; 72(1): 105-118.
• Hecht M, Kloß A, Bartsch A. Stopping the Stigma. How Empathy and Reflectiveness Can Help Reduce Mental Health Stigma. Media Psychology, 2021; 25(3): 367-386.
• Link BG, Phelan JC. Conceptualizing Stigma. Annual Review of Sociology, 2001; 27(1): 363-385.