Müzik Eğitiminde Ritmik Okuma Performansını Değerlendirme Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Sayı: 81, 575 - 584, 28.09.2024

Murat Keskin Özge Gençel Ataman

https://doi.org/10.62425/turcology.1505886

Öz

Müzik eğitiminde ritmik okuma davranışlarının ölçülmesine olanak sağlamayı hedefleyen bu çalışmanın amacı; müzik eğitiminde geçerliği ve güvenirliği sağlanmış bir ritmik okuma ölçme aracının oluşturulmasına yöneliktir. Bu araştırmanın çalışma grubu, alanında uzman 42 müzik eğitimcisi ve çeşitli müzik topluluklarında görev yapan 82 müzisyen/sanatçı olmak üzere 124 kişiden oluşmaktadır. Ölçeğin geliştirilmesi aşamasında uzman görüşleri doğrultusunda müzik eğitiminde ritmik okuma davranışlarının ölçülmesine olanak sağladığı düşünülen 13 madde belirlenmiştir. Geçerlik ve güvenirlik açısından analiz sürecinde madde analizi ve Açımlayıcı Faktör Analizi’nden faydalanılmıştır. Madde Analizi sonucunda, ölçekten herhangi bir maddenin çıkarılması gerekmemiştir. Faktör Analizi sonucunda 3., 7. ve 9. maddelerin binişik maddeler olduğu saptanmış ve bu 3 madde ölçek dışı bırakılmıştır. Yeniden yapılan açımlayıcı faktör analizinde, 10 maddeden oluşan ölçeğin 3 farklı faktör altında gruplandığı tespit edilmiş ve bu faktörlerin toplam varyansın %76,854'ünü açıkladığı ortaya konmuştur. Faktörler altına yüklenen maddelerden yola çıkılarak faktörler; “Dikkat”, “Tempo” ve “Zaman Kullanımı” olarak adlandırılmıştır. 3 faktörden oluşan 10 maddelik ölçeğin Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı 0,865 bulunmuştur. Performans değerlendirme ölçeğinin hedeflenen davranışları ölçme ve değerlendirme durumu dikkate alındığında, müzik eğitimi almakta olan bireylerin ritmik okuma performanslarını değerlendirmek için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracının tasarlanmış olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Müzik eğitimi, ritmik okuma, performans, değerlendirme ölçeği.

Rhythmic Reading Performance Evaluation Scale in Music Education: Validity and Reliability Study

Öz

The purpose of this study, which aims to measure rhythmic reading behaviors in music education; It aims to create a rhythmic reading measurement tool that is valid and reliable in music education. The working group of this research consists of 124 people, including 42 music educators who are experts in their fields and 82 musicians/artists working in various music communities. During the development of the scale, 13 items that were thought to enable the measurement of rhythmic reading behaviors in music education were determined in line with expert opinions. In order to evaluate validity and reliability during the analysis process, item analysis and Exploratory Factor Analysis were used. As a result of the item analysis applied to the scale, there was no need to remove any items from the scale. Factor analysis revealed that items 3, 7, and 9 were unnecessary, and these 3 items were removed from the scale. According to the results of the re-exploratory factor analysis, it was determined that the scale consisting of 10 items was grouped under 3 factors and the factors explained 76.854% of the total variance. Based on the items loaded under the factors, the factors were named “Attention”, “Tempo” and “Time Use”. The Cronbach Alpha reliability coefficient of the 10-item scale consisting of 3 factors was found to be 0.865. Given the performance evaluation scale's capacity to measure and assess specific behaviors, it is likely that a valid and reliable tool has been developed to assess the rhythmic reading skills of individuals undergoing music education.

Anahtar Kelimeler

Music education, rhythmic reading, performance, evaluation scale.

Kaynakça

• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme: klasik test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları.
• Beck, J. & Konieczny, L. (2023). What a difference a syllable makes-rhythmic reading of poetry. Frontiers in Psychology, 14, 1-18.
• Benzon, W. L. (1993). Stages in the evolution of music. Journal of Social and Evolutionary Systems, 16(3), 273-296.
• Bonacina, S., Cancer, A., Lanzi, P. L., Lorusso, M. L. & Antonietti, A. (2015). Improving reading skills in students with dyslexia: the efficacy of a sub lexical training with rhythmic background. Frontiers in Psychology, 6, 1-8.
• Bonacina, S., Huang, S., White-Schwoch, T., Krizman, J., Nicol, T., & Kraus, N. (2021). Rhythm, reading, and sound processing in the brain in preschool children. Science of Learning, 6(20), 1-11.
• Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2022). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi.
• Creswell, J. W., Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
• Çetin, B. (2019). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. & Büyüköztürk, Ş. (2021). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları (6.baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Eliyev, P. (2016). Klasik şiir örneklerinin okuma zamanı algılanması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 51-59.
• Flaugnacco, E., Lopez, L., Terribili, C., Zoia, S., Buda, S., Tilli, S.& Schön, D. (2014). Rhythm perception and production predict reading abilities in developmental dyslexia. Frontiers in Human Neuroscience, 8, 1-14.
• Gömleksiz, M. & Erkan, S. (2022). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (6. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Hallam, S. (2019). Can a rhythmic intervention support reading development in poor readers? Psychology of Music, 47(5), 722-735.
• Harrison, E., Wood, C., Holliman, A. J., Vousden, J. I. (2018). The immediate and longer-term effectiveness of a speech rhythm-based reading intervention for beginning readers. Journal of Research in Reading, 41(1), 220-241.
• Holliman, A. J., Wood, C., Sheehy, K. (2010). The contribution of sensitivity to speech rhythm and non-speech rhythm to early reading development. Educational Psychology, 30(3), 247-267.
• Kalaycı, Ş. (2018). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Okay, H. H., Gençel Ataman, Ö. & Kardeş, B. (2021). 10-13 yaş grubu çocukların müzik yaşantısına yönelik tutum ölçeğinin geçerlik güvenirlik çalışması. OPUS International Journal of Society Researches, 17(34), 920-939.
• Özgür, Ü., & Aydoğan, S. (2009). Müziksel işitme okuma eğitimi ve kuramı (5.baskı). Ankara: Sözkesen Matbaası.
• Sarıkaya, R. (2013). Lisans düzeyinde mesleki müzik eğitimi veren kurumlarda ritim öğretim yöntemlerinin kullanılma durumları. Ankara: Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Say, A. (2010). Müzik ansiklopedisi. İstanbul: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Şadan, O. D. (2017). Senkopasyonun rolü, dönüşümleri ve varyantları: Senkopasyon algısının pedagojisi ve başta caz alanı olmak üzere çeşitli uygulamalarda senkop kullanımı. İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Turgut, M. F., Baykul, Y. (2021). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Yarar, B. (2010). Müzik öğretmenliği lisans programındaki “Bireysel ses eğitimi” dersine yönelik performans ölçeği geliştirme çalışması. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1, 771-774.