Humor of Politics: An Investigation of the Handling of American Aids in the Magazine of “Nuhun Gemisi”

Yıl 2022, Sayı: 41, 99 - 117, 31.12.2022

Mehmet Emin Satır

https://doi.org/10.17829/turcom.1121570

Öz

Politics has always been the subject of humor. Humor has an important potential to develop a discourse against the official discourse and to stretch the rigid boundaries of politics. Therefore, political humor is accepted as an important tool at the intersection of politics and humor. Political humor has many forms. However, in terms of being written, political humor newspapers and magazines are among the strong elements of political humor. In this context, the relationship between politics and humor has been discussed in the context of political humor magazines. Therefore, the aim of the study is to reveal the relationship between politics and humor in the written forms of political humor. In this context, the role of political humor has been focused on in the context of the Nuhun Gemisi magazine, which was selected using the judicial sampling technique and started its publication life in Turkey in 1949. In addition, using the document analysis method, which is a qualitative research method, in the study, the 31 issues of the Nuhun Gemisi magazine were examined and the ways in which the economic aid made by the United States to Turkey during the Cold War were handled as the subject of political humor were tried to be revealed. As can be seen in the data obtained as a result of the study, there is a strong relationship between humor, politics, and society. While humor is an element of political discourse, it is also a tool of social and civil opposition. This aspect of humor also shows itself in the anti-American attitude and discourse in Nuhun Gemisi magazine.

Anahtar Kelimeler

Humor, Political Humor, Politics, American Aids

Siyasetin Mizahı: Amerikan Yardımlarının “Nuhun Gemisi” Dergisinde Ele Alınış Biçiminin İncelenişi

Öz

Siyaset, her dönemde mizahın konusu olmuştur. Resmi söyleme karşıt bir söylem geliştirmek ve siyasetin katı sınırlarını esnetebilmek noktasında mizah, önemli bir potansiyele sahiptir. Dolayısıyla da siyasi mizah, siyaset ve mizahın kesişim noktasında önemli bir araç olarak kabul edilmektedir. Siyasi mizahın birçok biçimi bulunmaktadır. Ancak yazılı olması noktasında siyasi mizah gazeteleri ve dergileri, siyasi mizahın güçlü unsurları arasında yer almaktadır. Bu bağlamda yapılmış olan çalışmada siyaset ve mizah arasındaki ilişki, siyasi mizah dergileri özelinde tartışılmıştır. Çalışmanın amacı, siyaset ve mizah arasındaki ilişkiyi siyasi mizahın yazılı biçimleri özelinde ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışma kapsamında yargısal örnekleme tekniği kullanılarak seçilen ve Türkiye’de 1949 yılında yayın hayatına başlayan Nuhun Gemisi dergisi özelinde siyasi mizahın rolü üzerinde durulmuştur. Ayrıca çalışmada nitel bir araştırma yöntemi olan doküman analizi yöntemi kullanılarak, Nuhun Gemisi dergisinin 31 sayısı incelenmiş ve Soğuk Savaş Döneminde Amerika tarafından Türkiye’ye yapılan ekonomik yardımların siyasi mizahın konusu olarak ele alınış biçimleri ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen verilerde de görüldüğü üzere mizah, siyaset ve toplum arasında güçlü bir ilişki bulunmaktadır. Mizah, siyasi söylemin bir unsuru olmakla beraber aynı zamanda toplumsal ve sivil muhalefetin de bir aracıdır. Mizahın bu yönü, Nuhun Gemisi dergisindeki Amerika karşıtı tutumda ve söylemde de kendisi göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Mizah, Siyasi Mizah, Siyaset, Nuhun Gemisi, Amerikan Yardımları, Humor, Political Humor, Politics, American Aids

Kaynakça

• Arık, B. (1998). Değişen toplum değişen karikatür. İstanbul: Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yayınları.
• Arık, B. (2003). Apolitik mizah tartışmalarına tarihsel bir bakış. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 17, 89-104.
• Aristoteles. (1987). Poetika. (İ. Tunalı, Çev.) İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Bakhtin, M. (2001). Karnavaldan romana: Edebiyat teorisinden dil felsefesine seçme yazılar. (S. Irzık, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Berger, A. A. (2017). An Anatomy of Humor. New York: Routledge Press.
• Bergson, H. (2014). Gülme: Gülüncün anlamı üzerine deneme. (D. Çetinkasap, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. (orijinal eser yayın tarihi: 1900).
• Bippus, A. (2014). Political humor. In S. Attardo (Ed.), Encyclopedia of Humor Studies (ss. 585-588). London: Sage Publications.
• Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (2007).. Qualitative research for education: An introduction to theories and methods. . London: Pearson Education Publishing.
• Cantek, L. (2014). Türkiye’de çizgi roman. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Critchley, S. (2002). On humour. London: Routledge Press.
• Dannagal, Y. (2017). Theories and Effects of Political Humor: Discounting Cues, Gateways, and the Impact of Incongruities. The Oxford Handbook of Political Communication. içinde New York: Oxford University Press.
• Eagleton, T. (2019). Humour. New Haven: Yale University Press.
• Frye, N. (2000). Anatomy of criticism: Four essays . Princeton: Princeton University Press.
• Gültekin, M. (2017). Türkiye-ABD ilişkilerinin psikolojisi. İstanbul: Pınar Yayınları.
• Georgeon, F. (2000). Osmanlı İmparatorluğu’nda gülmek mi? In İ. Fenoglio, & F. Georgeon (Eds.), Doğu’da Mizah (ss. 79-103). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Gibson, J. M. (2019). An introduction to the psychology of humor. New York: Routledge Press.
• Hobbes, T. (2019). Leviathan. (S. Lim, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. (orijinal eser yayın tarihi: 1651). Holm, N. (2017). Humour as politics: The political aesthetics of contemporary comedy. Cham: Palgrave Macmillan. Koçak, C. (2013). Türkiye’de iki partili siyasi sistemin kuruluş yılları (1945-1950): Rejim krizi . İstanbul: İletişim Yayınları.
• Koestler, A. (1997). Mizah yaratma eylemi. (S. Kabakçıoğlu, & Ö. Kabakçıoğlu, Çev.) İstanbul: İris Yayıncılık. (orijinal eser yayın tarihi:1964).
• Machado, B. (2007). In search of a usable past: The marshall plan and postwar reconstruction today. Virginia: The Sheridan Press.
• Morreall, J. (1997). Gülmeyi Ciddiye Almak. (K, Aysever & Ş. Soyer, Çev.) İstanbul: İris Yayıncılık. (orijinal eser yayın tarihi:1983).
• Mulkay, M. (1988). On humour:Its nature and its place in modern society. Cambridge: Polity Press. Örnek, C. (2015). Türkiye’nin soğuk savaş düşünce hayatı: Antikomünizm ve Amerikan etkisi . İstanbul: Can Yayınları.
• Özdemir, Ö. (2018). Politik mizahın ve toplumsal muhalefetin alternatif söylemsel alanı olarak Zaytung. İlef Dergisi, 5, 7-28.
• Par, A. H. (1990). Osmanlıca-Türkçe ansiklopedik sözlük. İstanbul: Serhat Yayınları.
• Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. California: Sage Publications.
• Platon. (2001). Devlet. (S. Eyüboğlu, & M. A. Cimcoz, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Sander, O. (2016). Türk Amerikan ilişkileri 1947-1964. Ankara: İmge Kitabevi.
• Sanders, B. (2001). Kahkahanın zaferi: Yıkıcı tarih olarak gülme. (K. Atakay, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.(orijinal eser yayın tarihi:1995).
• Scott, J. (1995). Tahakküm ve direniş sanatları: Gizli senaryolar. (A. Türker, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.(orijinal eser yayın tarihi:1990).
• Tesnohlidkova, O. (2020). Humor and satire in politics: Introducing cultural sociology to the field. Sociology Compass, 15(1), 1-12.
• Topuz, H. (1973). 100 soruda Türk basın tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan holdinglere Türk basın tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Tsakona, V., & Popa, D. E. (2011). Humour in politics and the politics of humour: An introduction. In Tsakona, V., & Popa, D. E (Eds.), Studies in political humour: In between political critique and public entertainment (ss. 1-33). Amsterdam: John Benjamins Publishing.
• Wickberg, D. (2014). Humor, etymology of. In S. Attardo (Ed.), Encyclopedia of Humor Studies (ss. 350-351). California: Sage Publications.
• Yücebaş, H. (1976). Hiciv ve mizah edebiyatı antolojisi. İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.