The Effect of Personality Traits in Selecting Recreational Activities: A Study on Tourist Guiding Students

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 74 - 89, 30.12.2020

Ali Kabakulak , Berkan Başar , Hasan Hüseyin Soybalı

https://doi.org/10.34090/tured.742892

Cited By: 1

Öz

Purpose and Importance: The aim of this research is to determine the effect of personality traits on the selection of recreational activities. Previous studies have been conducted on different areas and samples and the motivation, level, etc. of the students to participate in recreational activities. Although it has been examined from the perspective of tourism guidance students in the selection of recreational activities, it is important to have any study examining the effect of personality traits in the literature and to provide ideas to the relevant people as well as to be a study that will benefit from the elimination of deficiencies.

Methodology: The survey technique, one of the quantitative research methods, was preferred in this study. In the study, convenience (accidental) sampling was preferred among non-probabilistic sampling techniques. Percentage, frequency, correlation and regression analysis were used in the study.
Findings: As a result of the data analysis made in the research, a questionnaire was applied to 216 students studying in the tourism guidance department; Incomplete and incorrectly filled questionnaires were excluded from the analysis. In this context, the data obtained from 193 students were analyzed. It was determined that the most dominant personality traits of tourism guidance students were conscientiousness, agreeableness, openness and extraversion, respectively, while the lowest shown personality trait was neuroticism (emotional balance). It has been determined that the most effective reason for choosing the recreational activities of tourism guidance students is the convenience of the time, while the least affecting reason for their preference is the healthy life programs on TV.

Originality/Value: In this study, the fact that tourism guidance students' personality traits revealed the degree of effectiveness in the selection of recreational activities, and the fact that there were no previous studies in tourism guidance students in which two variables were found together indicate the originality of the study.

Limitations: The fact that this study consists of only Afyon Kocatepe University Tourism Guidance students constitutes the limitation of the study. While reaching the tourism guidance department students in other universities creates problems in terms of time and cost; In addition, the necessity of obtaining research permission from the faculty / vocational school administrations in terms of legal and time; however, in the collection of data with online surveys, the students' not taking the necessary time to fill the questionnaire and ignoring to fill the questionnaire in the future constitute the limitations of the study. 

Anahtar Kelimeler

Recreational activity, personality, personality traits, tourist guiding, tourism guiding students

Rekreatif Etkinliklerin Seçiminde Kişilik Özelliklerinin Etkisi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma

Öz

Amaç ve Önem: Bu araştırmanın amacı rekreatif etkinliklerin seçiminde kişilik özelliklerinin etkisini ortaya koymaktır. Daha önce farklı alanlarda ve örneklemler üzerinde çalışmalar yapılmış ve öğrencilerin rekreatif faaliyetlere katılım motivasyonları, düzeyi vb. açıdan incelenmiştir. Ancak, turizm rehberliği öğrencilerinin rekreatif etkinliklerin seçiminde kişilik özelliklerinin etkisini inceleyen herhangi bir çalışmanın olmaması literatüre katkı sağlaması ve ilgililere fikir vermesinin yanı sıra eksikliklerin giderilmesi açısından fayda sağlayacak bir çalışma olmasından dolayı önemli görülmektedir.

Yöntem: Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği bu çalışmada tercih edilmiştir. Araştırmada olasılıklı olmayan örneklem tekniklerinden kolayda örnekleme kullanılması uygun bulunmuştur. Araştırmada yüzde, frekans, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmada yapılan veri analizleri sonucunda turizm rehberliği bölümünde eğitim görmekte olan 216 öğrenciye anket uygulanmış; eksik ve hatalı doldurulan anketler analizden çıkarılmıştır. Bu kapsamda 193 öğrenciden elde edilen veriler analize tabi tutulmuştur. Turizm rehberliği öğrencilerinin gösterdikleri en baskın kişilik özelliklerinin sırasıyla sorumluluk, geçimlilik (uyumluluk), açıklık ve dışadönük olurken en düşük gösterilen kişilik özelliğinin ise nevrotiklik (duygusal denge) olduğu belirlenmiştir. Turizm rehberliği öğrencilerinin rekreatif etkinliklerin seçiminde en etkili tercih sebebi zamanın uygun olmasıyken en az etkileyen tercih etme nedeni ise TV’deki sağlıklı yaşam programları olduğu belirlenmiştir.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Bu çalışmada, turizm rehberliği bölümü öğrencilerinin rekreatif etkinliklerin seçiminde kişilik özelliklerinin etkinlik derecesini ortaya koyması, daha önce turizm rehberliği öğrencileri özelinde ve iki değişkenin bir arada olduğu çalışmalara rastlanmamış olması araştırmanın özgünlüğüne işaret etmektedir.

Sınırlılıklar: Bu çalışmanın sadece Afyon Kocatepe Üniversitesi Turizm Rehberliği bölümü öğrencilerinden oluşması araştırmanın sınırlılığını oluşturmaktadır. Diğer üniversitelerdeki turizm rehberliği bölümü öğrencilerine ulaşmak zaman ve maliyet açısından sorun yaratırken; ayrıca fakülte/meslek yüksekokulu yönetimlerinden araştırma izninin alınmasının gerekliliği yasal yönden ve zaman açısından; bununla birlikte çevrimiçi anketlerle verilerin toplanmasında ise öğrencilerin anketi doldurmak için gerekli zamanı ayırmaması ve ilerleyen zamanlarda da anketi doldurmayı göz ardı etmeleri araştırmanın sınırlılıklarını oluşturmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Rekreatif etkinlik, kişilik özellikleri, kişilik, turist rehberliği, turizm rehberliği öğrencileri

Kaynakça

• Adair, J. & Adair, T. (1996). Zaman Yönetimi, (Çeviren: Bengi Güngör). Ankara: Öteki Yayınevi.
• Akbulut, O. (2006). Ege Bölgesindeki Profesyonel Turist Rehberlerinin Mesleki Sorunları ve Çözüm Önerilerine Yönelik Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akyıldız, M. (2013). Ciddi ve Kayıtsız Katılımcıların Kişilik Özellikleri ile Boş Zaman Tatmini ve Yaşam Tatmini Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Allport G. W. & Odbert, H. S. (1936). Trait Names: A Psychological Study, Psychological Monographs, 4, 211–214.
• Arslan, E., Güripek, E. & İnce, C. (2017). Kişilik ve Meslek Seçimi İlişkisi: Turizm Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Kesit Akademi Dergisi, 3(11), 200-217.
• Arslan, S. (2012). Kentli Bireylerin Rekreasyon Tercihlerini Et¬kileyen Faktörlerin Analizi: Ankara Büyükşehir Beledi¬yesi Örneği, International Refereed Academic Social Scien¬ces Journal, 3 (7), 129-136.
• Başar, B. (2015). Kültür ve Sanat Faaliyetlerinde Deneyimsel Pazarlamanın Müşteri Sadakatine Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Cüceloğlu, D. (1991). İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çakır, A. (2010). Profesyonel Turist Rehberlerinin Çalışma Biçimi ve Mesleki Eğitim Süreleri İle İş Tatminleri Arasındaki İlişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Eser, S. (2017). Kişilik Özelliklerinin Mesleğe Yönelik Tutuma Etkisinde Öğrenme Stilleri ve Akademik Motivasyonun Aracılık Rolü: Lisans Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Mersin: Mersin Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Funder, D. C. (2015). The Personality Puzzle: Seventh International Student Edition. W.W. Norton & Company.
• Gençlik ve Spor Bakanlığı, Haber Arşivi (2020). “Yurt Ücreti Alınmayacak, Burslar Ödenmeye Devam Edilecek, Kredi Geri Ödemeleri Ertelenecek, 07 Nisan 2020”. https://kygm.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/1/186921/-yurt-ucreti-alinmayacak-burslar-odenmeye-devam-edilecek-kredi-geri-odemeleri-ertelenecek.aspx (Erişim Tarihi: 24.05.2020).
• Goldberg, L. R. (1981). Language and Individual Differences: The Search for Universals in Personality Lexicons. In L. Wheeler (Ed.) Review of Personality and Social Psychology Beverly Hills, CA: Sage, 2, 141-165.
• Güçer, E. & Başar, B. (2014). Gazi Üniversitesi Öğrencilerinin Sanatsal Rekreasyon Faaliyetlerine Katılım Düzeylerine Yönelik Bir İnceleme. 13. Geleneksel Turizm Paneli Bildiriler Kitabı. İstanbul.
• Gül, T. (2014). Rekreasyon Olgusuna Genel Yaklaşım. İçinde: Rekreasyona Giriş. (Ed: A. Yaylı), 1-67, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Gülbahçe, A. (2007). Mesleki Olgunluk Düzeyleri Farklı Olan Öğrencilerin Sosyal Karşılaştırma ve Benlik İmgelerinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güven, M. & Yeşil, S. (2011). Çağdaş Yönetim Yaklaşımları İlkeler, Kavramlar ve Yaklaşımlar İçinde: İşletmelerde Zaman Yönetimi, (Ed: İ. Bakan), İstanbul: Beta Basım AŞ, Hazar, A. (2003). Rekreasyon ve Animasyon. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Hough, L. M. & Ones, D. S. (2001). The Structure, Measurement, Validty and Use of Personality Variables in Industrial Work and Organizational Psychology. In N. Anderson, D.S. Ones, H.K. Sinangil ve C. Viswesvaran (Ed.), Handbook of Industrial Work and Organziational Psychology. London, SAGE Publication. 1, 233-277.
• İnanç, B. Y. & Yerlikaya, E. E. (2012). Kişilik Kuramları (6. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Kabakulak, A. (2018). Kişilik Özelliklerinin Mesleki Tutum ve İş Doyumuna Etkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyonkarahisar: Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karaçar, E. (2014).Boş Zaman ve Rekreasyon İçinde: Rekreasyona Giriş (Ed: A. Yaylı ), 1-67. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon Boş Zamanları Değerlendirme. Ankara: Gazi Kitapevi.
• Kaşlı, M. (2009). Otel İşletmelerinde İşgörenlerin Kişilik özellikleri, Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Keleş, Y. (2019). Duygusal Emek Kişilik Özellikleri ile İlişkili mi? Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 257-267. https://doi.org/10.32709/akusosbil.508600.
• Kement, Ü. (2015). Doğaya Yönelik Gerçekleştirilen Rekreatif Etkinliklerde Tüketicilerin Çevre Dostu Rekreasyon Davranışlarının İncelenmesi: Kamping Örneği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kocaeski, S., Sevil, T., Şimşek, K.Y., Katırcı, H. Çelik, O. & Çeliksoy, M. A. (2012). Boş Zaman ve Rekreasyon, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Kovacs, K. F. (2007). The Influence of Recreation and Amenity Benefits of Open Space on Residential Development Patterns. Land Economics, 83(4), 475-496.
• Kozak, M. (2015). Bilimsel Araştırma: Tasarım, Yazım ve Yayın Teknikleri (2. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Köktaş, Ş. K. & Köktaş, V. (2007). Etkili Sınıf Yönetimi. Adana: Çukurova Üniversitesi Basımevi.
• Köroğlu, Ö. (2014). Meslek Seçimi ile Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(2), 137-157.
• Luthans, F. (2010). Organizational Behavior: An Evidence-Based Approach (12th Edition), New York, McGraw-Hill Companies Inc.
• Maltby, J., Day, L. & Macaskill, A. (2007). Introduction to Personality and Individual Differences and Intelligence, Edinburgh Gate, Pearson Education Limited. Mannell, R. C. & Kleiber, D. A. (1997). A Social Psychology of Leisure, Venture Publishing.
• McCrae, R. R. & Costa, P. T. (1989). Reinterpreting the Myers-Briggs Type Indicator from the Perspective of the Five-Factor Model of Personality. Journal of Personality, 57, 17-40.
• McCrae, R. R. & Costa Jr, P. T. (1987). Validation of the Five-Factor Model of Personality Across Instruments and Observers. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 81-90.
• McCrae, R. R. & Costa Jr, P. T. (1989). Different Points of View: Self-Reports and Ratings in the Assessment of Personality. Recent Advances in Social Psychology: An International Perspective, 429-439.
• Neumeyer, M. H. (1958). Areas for Research in Leisure and Recreation. Sociology and Social Research, 43(2), 90-96.
• Özoğul, G. (2017). Profesyonel Turist Rehberlerinin Kişilik Özellikleri İle Mesleki Bağlılık Arasındaki İlişki Üzerine Psikolojik Sermayenin Aracılık Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Özsoy, A. & Tayfun, A. (2020). Profesyonel Turist Rehberlerinin Kişilik Özellikleri İle Sundukları Hizmet Kalitesi Arasındaki İlişki. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(2), 1101-1116. DOI: 10.33206/mjss.618025.
• Parker, S. (1995). Towards A Theory of Work And Leisure, Sociology of Leisure A Reader (Ed: C.Critcher vd.), London: E&Fn Spon.
• Pelit, E. & Kabakulak, A. (2019). Effects of Tourist Guides’ Personal Traits on Job Attitude and Job Satisfaction: A Study in Turkey. Journal of PODIUM, Sport, Leisure and Tourism Review, 364-381.
• Pelit, E., Kılıç, İ. & Keleş, Y. (2013). Otel İşletmeleri Yöneticilerinin Kişilik Özellikleri İle Çatışma Yönetme Yöntemleri Arasındaki İlişki. Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), 3-19.
• Polat, T. (2001). Seyahat İşletmelerinde, Profesyonel Turist Rehberliği, Rehberlik Mesleğinin Sorunları ve Çözüm Önerileri Üzerine Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Roberts, K. (1999). Leisure in Contemporary Society, New York: Cabi Publishing.
• Sarıbaş, Ö. (2012). Kişilik Tiplerine ve Demografik Özelliklere Göre Boş Zaman Değerlendirme ve Rekreasyon Faaliyetlerine Katılımı Etkileyen Unsurlar: Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Uygulama. 13. Ulusal Turizm Kongresi, 06-09 Aralık 2012, Antalya.
• Somer, O. & Goldberg, L. R. (1999). The Structure of Turkish Trait Descriptive Adjective. Journal of Personality and Social Pscyhology, 76(3), 421-450.
• Somer, O., Korkmaz, M. & Tatar, O. (2002). Beş Faktör Kişilik Envanterinin Geliştirilmesi - I: Ölçek ve Alt Ölçeklerin Oluşturulması, Türk Psikoloji Dergisi, 17(49), 21-33.
• Soybalı, H. H., Kabakulak, A. & Başar, B. (2020). Üniversite Öğrencilerinin Kişilik Özelliklerinin Rekreasyon Faaliyetlerine Katilim Düzeyi Üzerindeki Etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği. Journal of Recreation and Tourism Research, 7(2), 107-134.
• Torkildsen, G. (2005). Leisure and Recreation Management. 5th Edition. Routledge and Francis Group, 110-139.
• Turan, M., Zorlu, Ö. & Kabakulak, A. (2018) Kişilik Özelliklerinin Kariyer Tercihlerine Etkisi: Turizm Rehberliği Öğrencileri Örneği. I. Turizm Rehberliği Kongresi, 512-522, Balıkesir, Türkiye, 2018.
• Türk Dil Kurumu, (2020). “Zaman”, https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi:22.05.2020).
• Yağmur, Y. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşme Süreci ve Rekreasyon Aktivitelerinin İncelenmesi: Erciyes Üniversitesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yağmur, Y. & Tarcan İçigen, E. (2016). Üniversite Öğrencilerinin Sosyalleşme Süreci ve Rekreasyon Faaliyetlerinin İncelenmesi Üzerine Bir Çalışma, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 27(2), 227-242.
• Yelboğa, A. (2006). Kişilik Özellikleri ve İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 8(2), 196-211.