Covid-19 Sürecinde Turist Rehberlerinin Çalışma Motivasyonları ve Yaşam Doyumlarının Analizi

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 1, 19 - 32, 30.06.2021

Öznur Çetinkaya , Fatma Füsun İstanbullu Dinçer

https://doi.org/10.34090/tured.835850

Cited By: 2

Öz

Amaç ve Önem: Covid-19 sürecinde ulusal ve uluslararası anlamda uygulanan kısıtlamalar, ekonomik zorluklar turizm faaliyetlerini durma noktasına getirmiştir. Bu zorlu süreçte oteller, acenteler ayakta durmakta zorlanırken turist rehberleri de devletin sunduğu destek kredi paketinden yararlanmaya çalışmıştır. Bu süreçte rehberlerin hala az sayıda da olsa tura çıktığı, çalıştığı bilinmektedir. Ancak içinde bulunulan durumda rehberlerin çalışma motivasyonunun ve yaşam doyumlarının ne durumda olduğu merak konusudur. Bu çalışmanın amacı Covid-19 sürecinde rehberlerin çalışma motivasyonlarını ve yaşam doyumlarını analiz etmek ve aralarındaki ilişkiyi ortaya koymaktır.

Yöntem: Araştırma kapsamında kartopu örnekleme tekniği ile 302 adet anket çevrimiçi form olarak toplanmış; çarpıklık basıklık değerleri incelenerek fark testleri, açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, yol analizi, regresyon değerleri ile değişkenlerin yapısı ve ilişki durumu ortaya koyulmuştur.

Bulgular: Rehberlerin çalışma motivasyonları ile yaşam doyumları arasında pozitif bir ilişki olduğu bu bağlamda motivasyon yüksek olursa yaşam doyumunun da yüksek hissedileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Covid-19 süreci ile birlikte rehberlerin çalışma motivasyonlarının, literatürdeki araştırmalardan farklılık göstererek, zevk ve eğlence boyutuyla öne çıktığı görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Covid-19, turist rehberleri, motivasyon, yaşam doyumu

Analysis of Tourist Guides’ Job Motivation and Life Satisfaction in the Covid-19 Process

Öz

Purpose and Importance: National and international restrictions and economic difficulties in the Covid-19 process brought tourism activities to a halt. During this difficult period, while hotels and agencies had difficulty in standing, tourist guides tried to benefit from the support loan package offered by the government. In this process, it is known that the guides still went on tours and worked in a small number. However, it is a matter of curiosity about the job motivation and life satisfaction of the guides in the current situation. The purpose of this study is to analyze the job motivations and life satisfaction of tourist guides in the Covid-19 process and to reveal the relationship between them.

Methodology: Within the scope of the research, 302 questionnaires were collected as online forms using the snowball sampling technique; skewness and kurtosis values ​​were examined, difference tests, explanatory and confirmatory factor analysis, path analysis, regression values were examined ​​and the structure of the variables and their relationship status were revealed.

Findings: It has been concluded that there is a positive relationship between the job motivation and life satisfaction of the guides. In this context, if motivation is high, life satisfaction will be felt high.

Orginality/Value: It has been observed that with the Covid-19 process, the job motivation of the tourist guides, differs from the studies in the literature, stands out with its pleasure and entertainment dimension.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, tourist guides, motivation, life satisfaction

Kaynakça

• Akgündüz, Y. (2013). Konaklama işletmelerinde iş doyumu, yaşam doyumu ve öz yeterlilik arasındaki ilişkinin analizi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 180-204.
• Alrawadieh, Z., Çetin, G., Dinçer, M.Z. & İstanbullu Dinçer, F. (2018, Haziran 25-29). Exploring quality of work life and life satisfaction of tour guides: An emotional labor perspective [Konferans Sunumu]. 8 Th Advances in Hospitality and Tourism Marketing and Management (Ahtmm) Conference Proceedings, Bangkok-Thailand.
• Appleton, S. & Song, L. (2008). Life satisfaction in urban China: Components and determinants. World Development, 36(11).
• Avşaroğlu, S., Deniz, M. E. & Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu, iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
• Azar, M. & Shafighi, A. A. (2013). The effect of work motivation on employees’ job performance (Case study: Employees of isfahan Islamic revolution housing foundation). International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences. 3(9) 432-445.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1): 231-274.
• Can, M. & Koç, H. (2018). Tools of motivation according to the competing values framework in organizational culture types: An implementation in accommodation establishments. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences. 20(3), 251-260.
• Cresswell, S. L. & Eklund, R. C. (2005). Motivation and burnout among top amateur rugby players. Medicine and Science in Sports and Exercise, 37(3), 469-477.
• Çivilidağ, A. & Şekercioğlu, G. (2017). Çok boyutlu iş motivasyonu ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması. Mediterranean Journal of Humanities, 7(1), 143-156.
• Diener, E., Emmons, R.A., Larsen, R.J. & Grıffın, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment. 49(1): 71-75.
• Dikmen, A.A. (1995). İş doyumu ve yaşam doyumu ilişkisi. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 50(3-4), 115-140.
• Dünya Sağlık Örgütü (2021), https://covid19.who.int, Erişim Tarihi: 15.03.2021.
• Düzgün, E. & Kurt, A. (2020). Covid-19 (Koronavirüs) salgınının turist rehberleri üzerindeki etkileri: Ankara turist rehberleri odası örneği. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(23), 301-321.
• Erkol Bayram, G. (2017). Motivasyonun demografik ve mesleki özelliklere göre farklılaşması: Turist rehberleri üzerine bir araştırma. Journal of Yasar University. 12(48), 257-271.
• Erkol, G. (2015). Mobbing ve motivasyon arasındaki ilişki: Turist rehberleri üzerine bir araştırma [Yayınlanmamış Doktora Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
• George, D., & Mallery, M. (2010). Spss for windows step by step: A simple guide and reference. 17.0 Update (10. Ed.). Pearson.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babın, B. J., Anderson, R. E. & Tatham, R. L. (2013). Multivariate data analysis. Pearson Education Limited.
• Haque, T. H., & Haque, M. O. (2018). The swine flu and its impacts on tourism in Brunei. Journal of Hospitality and Tourism Management, 36, 92–101.
• Hsu, L. (2013). Work motivation, job burnout, and employment aspiration in hospitality and tourism students: An exploration using the self-determination theory. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 13, 180–189.
• Huggins, K. A., White, D. W. & Stahl, J. (2016). Antecedents to sales force job motivation and performance: The critical role of emotional intelligence and affect-based trust in retailing managers. International Journal of Sales, Retailing and Marketing, 5(1), 27-37.
• Ingram, T. N., Lee, K. S. & Skinner, S. J. (1989). An emprical assessment of saleperson motivation, commitment and job outcomes. Journal of Personal Selling- Sales Management, 9, 25-33.
• İbiş, S. (2020). Covid-19 salgınının seyahat acentaları üzerine etkisi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 85-98.
• İlhan, Y. & Soybalı, H. H. (2018). Turist rehberlerinin mesleki sorunları üzerine bir araştırma. Turist Rehberliği Dergisi, 1(1), 13-23.
• Janssen, P.P.M., Jonge, J. & Bakker, A.B. (1999). Specific determinants of intrinsic work motivation, burnout and turnover intentions: A study among nurses. Journal of Advanced Nursing, 29(6), 1360-1369.
• Joo, H., Maskery, B. A., Berro, A. D., Rotz, L. D., Lee, Y. K., & Brown, C. M. (2019). Economic impact of the 2015 MERS uutbreak on the Republic of Korea’s tourism-related industries. Health Security, 17(2), 100–108.
• Kara, F. M., Kelecek, S. & Aşçı, F.H. (2014). Sporcu eşlerinin yaşam doyumu ve yalnızlık düzeylerinin Iincelenmesi. Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe 2014, 25(2), 56–66. Keser, A. (2011). Çalışma yaşamı ile yaşam doyumu ilişkisine teorik bakış. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 55(1), 897- 913.
• Koçel, T. (2018). İşletme yöneticiliği: Yönetim ve organizasyon, organizasyonlarda davranış, klasik- modern, çağdaş ve güncel yaklaşımlar (17. baskı). Beta Yayıncılık.
• Kongoley-Mih, P. S. (2014). The impact of ebola on the tourism and hospitality industry in Sierra Leone. International Journal of Scientific and Research Publications, 5(12), 542–550.
• Köroğlu, Ö. & Avcıkurt, C. (2014). Turı̇st rehberlerı̇nı̇n motı̇vasyonu ile performansı arasındakı̇ ilı̇şkı̇nı̇n belı̇rlenmesı̇. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 39, 45-60.
• Köse, E. (2019). Çalışanların iş tatmini algıları ile iş motivasyonu düzeyleri arasındaki ilişkinin araştırılması. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 4(1), 131-148.
• Kwok, Y. Y., Chui, W.H. & Wong, L.P. (2013). Need satisfaction mechanism linking volunteer motivation and life satisfaction: A mediation study of volunteers subjective well-being. Social Indicators Research, 114(3), 1315-1329.
• Mafini, C. & Dlodlo, N. (2014). The relationship between extrinsic motivation, job satisfaction and life satisfaction amongst employees in a public organisation. SA Journal of Industrial Psychology, 40(1), 1-13.
• Marco Alexandre, S.B., Ruth, J.C., Marta, L.R., Maria Isabel, A.C. & Susana, L.M. (2017). Self-determined motivation and life satisfaction in Portuguese veterans athletes. Nuevas Tendencias En Educación Física, Deporte Y Recreación, 32, 124-129.
• Miao, C.F., Evans, K.R. & Zou, S. (2007). The role of salesperson motivation in sales control systems -intrinsic and extrinsic motivation revisited. Journal of Business Research 60, 417–425.
• Putra, T. R. I. (2019). The role of organization climate and work motivation on job satisfaction in aceh government health office. Journal of Academic Research In Economics, 11(1), 98-106.
• Salınas- Jimenez, M. M., Artes, J. & Salınas- Jimenez, J. (2010). Income, motivation, and satisfaction with life: An empirical analysis.  Journal of Happiness Studies,11, 779–793.
• T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2020), https://yigm.ktb.gov.tr/TR-9851/turizm-istatistikleri.html, Erişim Tarihi: 27.10.2020
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L.S. (2013) Using multivariate statistics. (6. Ed.). Pearson.
• Türkiye Turist Rehberleri Birliği (2020), http://www.tureb.org.tr/tr/Notices/Detail/948, Erişim Tarihi: 27.10.2020
• Uzonna, U. R. (2013). Impact of motivation on employees’ performance: A case study of creditwest bank Cyprus. Journal of Economics And International Finance. 5(5), 199-211.
• Ülker Tümlü, G. & Recepoğlu, E. (2013). Üniversite akademik personelinin psikolojik dayanıklılık ve yaşam doyumu arasındaki ilişki. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi. 3(3), 205-213.
• Ünal, S., Karlıdağ, R. & Yoloğlu S. (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşam doyumu düzeyleri ile ilişkisi. Klinik Psikiyatri. 4, 113-118.
• Veenhoven, R. (1996). The study of life satisfaction W.E. Saris, R. Veenhoven, A.C. Scherpenzeel, B. Bunting (Eds.), A comparative study of satisfaction with life in Europe, Eötvös University Press, Budapest (1996), 11-48.
• Wen, Z., Huimin, G., & Kavanaugh, R. R. (2005). The impacts of SARS on the consumer behaviour of Chinese domestic tourists. Current Issues in Tourism, 8(1), 22–38.
• Yeşil, A. (2016). Liderlik ve motivasyon teorilerine yönelik kavramsal bir inceleme. Uluslararası Akademik Yönetim Bilimleri Dergisi. 2(3), 158-180.