Turizm Rehberliği Eğitimi Alan Öğrencilerin Yabancı Dil Öğrenmeye Yönelik Tutumlarının Kariyer Beklentilerine Etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi Örneği

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 47 - 67, 30.06.2025

Osman Pelit , Soner Durğut

https://doi.org/10.34090/tured.1715132

Öz

Amaç ve Önem: Bu araştırma, turizm rehberliği eğitimi alan öğrencilerin yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumlarının kariyer beklentileri üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Turizm rehberliği, etkili iletişim becerileri ve kültürlerarası etkileşim gerektiren bir alan olup, yabancı dil bilgisi rehberlerin mesleki yeterliliklerini artıran önemli bir unsur olarak kabul edilmektedir. Bu çalışmanın bulguları, öğrencilerin yabancı dil öğrenme motivasyonlarını ve bu sürecin kariyer beklentilerindeki rolünü belirleyerek, eğitim kurumlarının müfredat tasarımlarına yön vermesi açısından önem taşımaktadır. Bununla birlikte sektör paydaşlarına nitelikli rehber yetiştirilmesi sürecinde dil eğitiminin stratejik önemine dair akademik ve uygulamalı bir çerçeve sunması noktasında oldukça önemlidir. Ayrıca konu ile ilgili literatürde turizm rehberliği öğrencilerinin yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumlarının kariyer beklentileri üzerindeki etkisine yönelik araştırmalara ulaşılamamıştır. Dolayısıyla bu araştırmanın alanyazına ve ilgili taraflara (kurum ve bölüm yöneticilerine, sektör profesyonellerine, öğrencilere, vd.) sağlayacağı katkı bakımından önemli olduğu düşünülmektedir.

Yöntem: Turizm rehberliği öğrencilerinin yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumlarının kariyer beklentilerine olan etkisinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilen bu araştırmanın örneklemini, Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde lisans düzeyinde turizm rehberliği eğitimi alan toplam 227 öğrenci oluşturmaktadır. Anket yöntemiyle elde edilen verilerin analiz sürecinde, betimsel istatistik teknikleri (frekans dağılımı, yüzde oranları, aritmetik ortalama ve standart sapma) kullanılmıştır. Ayrıca değişkenler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi için korelasyon analizi uygulanmış olup bağımsız değişkenin bağımlı değişken üzerindeki etkisini ölçmek amacıyla basit doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.

Bulgular: Araştırmada lisans düzeyinde turizm rehberliği eğitimi alan öğrencilerin genel olarak yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumlarının ve kariyer beklentilerinin orta düzeyin üzerinde gerçekleştiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte söz konusu öğrencilerin yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumları ile kariyer beklentileri arasında pozitif yönde yüksek düzeyde anlamlı bir ilişki belirlenmiştir. Ayrıca yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumların kariyer beklentisi üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu saptanmıştır.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Turizm sektöründe dil becerileri, mesleki başarı ve istihdam fırsatlarını etkileyen önemli bir faktördür. Konu ile ilgili literatürde doğrudan turizm rehberliği öğrencilerinin yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumlarının kariyer beklentileri üzerindeki etkisini ele alan araştırmalara ulaşılamamıştır. Bu doğrultuda araştırma, konu ile ilgili literatüre özgün bir katkı sunarak, eğitim politikalarının geliştirilmesine ve sektör gereksinimlerine yönelik kapsamlı değerlendirmeler yapılmasına olanak sağlamaktadır.

Sınırlılıklar: Yabancı dil öğrenmeye yönelik tutumlarının kariyer beklentileri üzerindeki etkisini ele alan bu araştırma, Afyon Kocatepe Üniversitesi Turizm Rehberliği öğrencileri ile sınırlı tutulmuştur. Ayrıca araştırmada veri toplama yöntemi olarak anket tekniği kullanılmıştır. Gelecekte yapılacak araştırmaların daha geniş örneklemler ve farklı veri toplama yöntemleri ile gerçekleştirilmesi, konunun daha kapsamlı şekilde ele alınmasını sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

Tutum , kariyer beklentileri , turizm rehberliği

The Effect of Attitudes Towards Foreign Language Learning on Career Expectations of Tourism Guidance Students: The Case of Afyon Kocatepe University

Öz

Purpose and Importance: This study aims to examine the impact of tourism guidance students' attitudes towards foreign language learning on their career expectations. Tourism guiding is a field that requires effective communication skills and intercultural interaction, and knowledge of foreign languages is recognized as an important element that increases the professional competence of guides. The findings of this study are important in terms of determining students' motivation to learn a foreign language and the role of this process in their career expectations and guiding the curriculum designs of educational institutions. In addition, it is very important in terms of providing an academic and practical framework for sector stakeholders about the strategic importance of language education in the process of training qualified guides. In addition, there is no research on the effect of tourism guidance students' attitudes towards foreign language learning on their career expectations in the literature on the subject. Therefore, this study is considered to be important in terms of its contribution to the literature and the relevant parties (institution and department managers, sector professionals, students, etc.).

Methodology: The sample of this study, which was conducted to determine the effect of tourism guidance students' attitudes towards foreign language learning on their career expectations, consists of 227 students studying tourism guidance at the undergraduate level at Afyon Kocatepe University. Descriptive statistical techniques (frequency distribution, percentage ratios, arithmetic mean and standard deviation) were used to analyze the data obtained by questionnaire method. In addition, correlation analysis was applied to determine the relationships between variables and simple linear regression analysis was used to measure the effect of the independent variable on the dependent variable.

Findings: In the study, it was determined that the attitudes towards foreign language learning and career expectations of the students studying tourism guidance at the undergraduate level were generally above the medium level. However, a positive and highly significant relationship was determined between the attitudes towards learning a foreign language and career expectations of these students. In addition, it was determined that attitudes towards foreign language learning have a significant effect on career expectations.

Originality/Value: In the tourism sector, language skills are an important factor affecting professional success and employment opportunities. In the literature on the subject, there are no studies directly addressing the effect of tourism guidance students' attitudes towards foreign language learning on their career expectations. In this respect, this study makes a unique contribution to the literature on the subject and enables the development of educational policies and comprehensive evaluations for the needs of the sector.

Limitations: This study, which deals with the effect of attitudes towards foreign language learning on career expectations, was limited to Afyon Kocatepe University Tourism Guidance students. In addition, questionnaire technique was used as a data collection method. Future studies with larger samples and different data collection methods may provide a more comprehensive approach to the subject.

Anahtar Kelimeler

Attitude , career expectations , tourism guidance

Kaynakça

• Ajzen, I. (1991). The theory of planned behavior, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 50(2), 179-211. https://doi.org/10.1016/0749-5978(91)90020-T
• Akgöz, E. & Gürsoy, Y. (2014). Turizm eğitiminde yabancı dil öğrenme, istek ve kararlılıkları: Selçuk Üniversitesi Beyşehir örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(1), 21-29.
• Akram, A. & Yasmeen, R. (2011). Attitudes towards English & Punjabi language learning in Faisalabad. Journal of Academic and Applied Studies, 1(4), 9-32.
• AKÜ Turizm Fakültesi. (2024). Turizm rehberliği bölümü: Bölüm genel tanıtımı. https://turizm.aku.edu.tr/bolum-genel-tanitimi3/
• Al-Tamimi, A. & Shuib, M. (2009). Motivation and attitudes towards learning English: A study of petroleum engineering undergraduates at Hadhramout University of Sciences and Technology. GEMA Online Journal of Language Studies, 9(2), 29-55.
• Altürk, A., Yel, G., Arık Yüksel, T. & Balcı, U. (2016). Turizm fakülte ve yüksekokullarında yabancı dil eğitimi. Turkish Studies (Elektronik), 11(3), 139-150. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.9201
• Aslan, Z. & Büyükkuru, M. (2015). Türkiye’de turizm rehberliği eğitimi ve mevcut durum analizi, I. Eurasia International Tourism Congress: Current Issues, Trends and Indicators (EITOC -2015), Konya.
• Avrupa Birliği. (2023). Avrupa Birliği, https://european-union.europa.eu/select-language?destination=/node/1
• Aymankuy, Y. & Aymankuy, Ş. (2013). Turizm işletmeciliği eğitimi alan öğrencilerin turizm sektöründeki istihdamla ilgili görüşleri ve sektördeki kariyer beklentileri (Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu örneği). Akademik Bakış Dergisi, 35, 1-21.
• Bayram, G. E. (2016). Yabancı dil öğretim yöntemlerinin turizm rehberliği eğitimi açısından incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 136-147.
• Bingöl, D. (2013). İnsan kaynakları yönetimi, Beta Basım Yayın.
• Can Aslan, S. & Birdir, S. (2024). Öğrencilerin turist rehberliği mesleğine yönelik tutumlarının kariyer planlamalarına etkileri. Journal of Travel and Tourism Research, 25, 20-50.
• Chambers, G. N. (1999). Motivating language learners (Vol. 12). Multilingual Matters.
• Çavuş, Ş. & Kaya, A. (2015). Turizm lisans eğitimi alan bilgileri kariyer planları ve turizm sektörüne yönelik tutumu. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5),101-117.
• Çelikkanat Paslı, N. & Paslı, M. M. (2022). Turist rehberliği lisans bölümlerinde verilen yabancı dil derslerinin incelenmesi. Avrasya Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 21-30.
• Çeşmeci, N., Çalışkan, N. & Özsoy, A. (2020). Turizm rehberliği öğrencilerinin bireysel kariyer hedefleri ve mesleğe yönelik tutumları, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(2), 852-869. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.584
• Çiftpınar, B. (2014). Çağrışımın dil öğrenimindeki yeri. Selçuk İletişim, 2(3), 74-78. https://doi.org/10.18094/si.53800
• Değirmencioğlu, A. Ö. (2001). Türkiye’de turizm rehberliği eğitimi üzerine bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 12(2), 189-196.
• Demirdağ, Ş. A. (2022). Sürdürülebilir turizm kapsamında ingilizce eğitiminin yeri ve önemi: Eleştirel bir yaklaşım. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 251-262. https://doi.org/10.32572/guntad.1033696
• Els, T. V. (1983). The determination of foreign language teaching needs. European Journal of Education,18(2), 109-120. https://doi.org/10.2307/1503168
• Eser, S. & Haşimoğlu, N. (2020). Turist rehberliğinde dil seçimi ve nadir dillerin önemi. Turizm Akademik Dergisi, 7(2), 225-240. https://doi.org/10.1111/j.0026-7902.2004.00224.x
• Gökçe, A. & Batman, O. (2015). Turizm ön lisans programlarında meslek amaçlı İngilizce (EOP) öğretiminin öğrenci görüşlerine dayalı ihtiyaç değerlendirmesi. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 11(1), 211-264.
• Graham, S. J. (2004). Giving up modern foreign languages? Students’ perception of learning French. The Modern Language Journal, 88(2), 177-191.
• Günday, R. & Aycan, A. (2018). Yabancı dil öğreniminde kültürlerarası iletişim becerisi edinimi. International Journal of Languages' Education and Teaching, 6(3), 533-545. https://doi.org/10.18298/ijlet.3100
• Gürel, H. (1986). Yabancı dil olarak İngilizce öğrenme başarısı ile öğrencilerin akademik benlik tasarımları ve tutumları arasındaki ilişki [Yayınlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Hidalgo, M. G. (1984). Attitudes and behavior toward English in Juárez, Mexico. Anthropological Linguistics, 26(4), 376-392.
• Huang, Y. (2011). Chinese tour guides’ strategies in ıntercultural communication—Implications for language teaching and tourism education. Journal of Language Teaching and Research, 2(1), 146-150. https://doi.org/10.4304/jltr.2.1.146-150
• Hussein, A. T., Temizkan, S. P. & Temizkan, R. (2008). Turizm alanında öğretmenlik eğitimi veren lisans programlarında yabancı dil eğitimi: Akademisyen ve öğrencilerin değerlendirmeleri. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 102-119.
• Ilgaz Yıldırım, B. & Güzel, Ö. (2019). Seyahat acentelerinin turist rehberi seçim kriterlerinin analitik hiyerarşi süreci (AHS) yöntemi ile değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 30(1), 69-81. https://doi.org/10.17123/atad.580649
• İnal, S., Evin, İ. & Saracaloğlu, A.S. (2005). The relation between students’ attitudes toward foreign language and foreign language achievement. Dil Dergisi, 130, 37-52.
• İşigüzel, B. (2013). Turizm işletmeciliği ve otelcilik programlarındaki mesleki Almanca dersleri üzerine bir araştırma. NWSA-Humanities, 8(4), 363-371. https://doi.org/10.12739/NWSA.2013.8.4.4C0174
• Kanışlı, E. (2024). Kariyer yapayım. İksad Yayınevi.
• Karaş, M. (1997, 5-7 Eylül.). Using attitude scale to investigate student attitude, (paper presentation). 2. IATEFL Balkan ELT Konferansı, İstanbul.
• Kınsız, M. (2005). Mesleki yabancı dil eğitiminin sürdürülebilir gelişmeye katkıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13, 259-270.
• Koç, C. T. & Yastıbaş, A. E. (2022). Yabancı diller yüksek okullarında eğitim gören öğrenciler için yabancı dil öğrenmeye yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(1), 873-896. https://doi.org/10.17152/gefad.1014605
• Leslie, D. & Russell, H. (2006). The importance of foreign language skills in the tourism sector: A comparative study of student perceptions in the UK and continental Europe. Tourism Management, 27(6), 1397-1407. https://doi.org/10.1016/j.tourman.2005.12.016
• Malle, B. F. (1999). How people explain behavior: A new theoretical framework. Personality and Social Psychology Review, 3(1), 23-48. https://doi.org/10.1207/s15327957pspr0301_2
• Masgoret, A. M. & Gardner, R. C. (2003). Attitudes, motivation, and second language learning: A meta‐analysis of studies conducted by Gardner and associates. Language Learning, 53(S1), 167-210. https://doi.org/10.1111/1467-9922.00227
• Mohan Bursalı, Y. & Bayrak Kök, S. (2018). İnsan kaynaklarında değişimin yeni yönelimi: Kariyer yönetimi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 5(3), 46-67.
• Nyamwange, J. (2016). Influence of student’s interest on career choice among first year university students in Public and Private Universities in Kisii County, Kenya. Journal of Education and Practice, 7(4), 96-102.
• Oxford Advanced Learner's Dictionary. (2023). Definition of career noun from the Oxford Advanced Learner's Dictionary, http//www.oxfordlearnersdctionaries.com
• Özdamar, K. (2004). SPSS ile biyoistatistik (4.baskı). Kaan Kitabevi.
• Pelit, E. & Kabakulak, A. (2019, 2-4 Mayıs). Turizm rehberliği öğrencilerinin mesleki tutumlarının kariyer yapma istekleri üzerine etkisi: Afyon Kocatepe Üniversitesi örneği. Innocation and Global Issues and Congress V, Ankara. https://doi.org/10.34090/tured.581586
• Pelit, E. & Zorlu, Ö. (2022, 12 31). Turizm rehberliği lisans öğrencilerinin kültürlerarası duyarlılıklarının kariyer beklentilerine etkisi. Turist Rehberliği Dergisi, 5(2), 142-160. https://doi.org/10.34090/tured.1196445
• Piquemal, N. & Renaud, R. (2006). University students' beliefs and attitudes regarding foreign language learning in France. TESL Canada Journal, 24(1), 113-133. https://doi.org/10.18806/tesl.v24i1.31
• Robbins, S.P. (1994). Örgütsel davranışın temelleri (A. Öztürk, Çev). ETAM A.Ş.
• Rojewski, J. W. (2005). Occupational aspirations: Constructs, meaning and application. İçinde; D. Brown & R. W. S (Eds). Lent career development and counseling: Putting theory and research to work. John Wiley & Sons.
• Sabuncuoğlu, Z. (2005). İnsan kaynakları yönetimi (1. Baskı), Alfa Aktuel Yayınevi.
• Saracaloğlu, A. S. (2000). Öğretmen adaylarının yabancı dile yönelik tutumları ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 25(115), 65-72.
• Sevdi, A. (2023). Gelişen ve değişen dünyada yabancı dilin önemi. Genç Mütefekkirler Dergisi, 4(1), 204-218.
• Şahin, S. (2018). Turist rehberinin yetkinlikleri, İçinde Turist Rehberliği S. Eser, S. Şahin, & C. Çakıcı (Eds.). ss. 48-67. Detay Yayıncılık.
• T.C. Resmî Gazete. (2012). Turist rehberliği meslek kanunu (Kanun No: 6326). 22 Haziran 2012 tarihli ve 28331 sayılı Resmî Gazete. https://resmigazete.gov.tr/eskiler/2012/06/20120622-2.
• Tetik, N. (2016). Tourism guidance students' attitudes towards the english language course. International. Journal of Education and Research, 4(3), 271-284.
• Tolga, Ö., Korkmaz, H., & Atay, L. (2015). Lisans düzeyindeki turist rehberliği öğrencilerinin mesleki tutumlarına yönelik bir araştırma. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 12(2), 26-41.
• Turgut, H. H. B. (2019). Turizm öğrencilerinin yabancı dil öğretimindeki sorunlara ilişkin görüşleri: Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu. Zeitschrift Für Forschungen Zur Deutschen Sprache und Literatur, 1(1), 37-54.
• TÜRSAB, (2025). Ziyaretçi sayıları, https://www.tursab.org.tr/ziyaretci-sayilari/ziyaretci-sayilari-2024.
• Ulaş, Ö. & Özdemir, S. (2018). Üniversite son sınıf öğrencilerinde algılanan kariyer engellerinin yordayıcıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(3), 672-688. https://doi.10.16986/HUJE.2017033806.
• Ungan, S. (2006). Avrupa Birliğinin dil öğretimine karşı tutumu ve Türkçe'nin yabancı dil olarak öğretilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15, 217-226.
• Ural, A. & Kılıç, İ. (2006). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi (5. baskı). Detay Yayıncılık.
• YÖK Atlas, (2023). Yükseköğretim program atlası, https://yokatlas.yok.gov.tr/
• Yücel, M. (2019). Kitle iletişim araçlarının ve teknolojik gelişmelerin küreselleşmeye etkisi. Elektronik Cumhuriyet İletişim Dergisi, 1(3), 34-50.
• Yücel, E. & Arıkan, A. (2019). Turizm personelinin yabancı dil gereksinimleri: Antalya örneği. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(17), 657-668. https://doi.org/10.29029/busbed.492135