Gastronomi turizmi ve Hatay lezzet rotası

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 150 - 162, 31.12.2021

Neslihan Onur

Öz

İyi yemek yeme merakı olarak tanımlanan gastronomi; bilim olarak bir bölgeye ait yeme-içme kültürü ve davranışları olarak değerlendirilmektedir. Mutfak kültürü ve yiyecek-içeceklere ait uygulamalar da bu kapsamda ele alınmaktadır. Çeşitli amaçlarla seyahat eden turistler yeme-içme ihtiyacını karşılaması içinde bulunduğu faaliyetin vazgeçilmez parçasıdır. Turizm faaliyetinde yeme-içme ihtiyacı da zaman içerinde değişmiş ve farklı boyutlarıyla merak edilen, ilgi duyulan ve bizzat deneyimleme isteğine dönüşmüştür. Farklı lezzetler ve görünümlerdeki yiyecekleri yerinde tatma isteği ortaya çıkmıştır. Hatay bir destinasyon olarak tarihsel ve kültürel aynı zamanda mutfak kültürüne ait zenginliklerine sahiptir. Bu derleme çalışmasında bölgeye gelen turistlerin tadabilecekleri yiyecek ve içecekler ve gastronomik diğer ürünler hakkında bilgi sahibi olabilmesi açısından Hatay’a özgü lezzet rotalarının oluşturulmasına ışık tutulmakta ve önerilerde bulunulmaktadır. Bu sayede destinasyonda tüketilebilecek yiyecek ve içecek çeşitliliğinin vurgulanması ve turistlerce talep edilmesinde ve pazarlanmasında etkin olarak kullanılabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi, Gastronomi Turizmi, Lezzet Rotası, Hatay.

Kaynakça

• Referans1 Akdu, U., Akdu, S. (2018). Turizm Tanıtımında Gastronomik Değer Vurgusu: UNESCO Gastronomi Şehirleri Örneği. Journal of Tourism And Gastronomy Studies, 6(4), 933-952.
• Referans2 Aksoy, M. ve Sezgi, G. (2015). Gastronomi Turizmi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gastronomik Unsurları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 79-89.
• Referans3 Birdir, S.S., İflazoğlu, N. ve Birdir, K. (2018). Hatay Yöresel Mutfağının Coğrafi İşaret Potansiyeli Üzerine Bir Değerlendirme. VII. Ulusal III. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı. ISBN Numarası: 978605256006.
• Referans4 Budak, S. (2021). Halep mutfağında Antakya yemekleri. Hatay Mutfak Kültürü Antakya Gastronomi Derneği Aylık Bülteni. Sayı 11 Eylül. Antakya Gastronomi Derneği. Antakya/Hatay.
• Referans5 Cömert, M. ve Durlu Özkaya, F. (2014). Gastronomi Turizminde Türk Mutfağının Önemi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 62-66.
• Referans6 Çağlı, I. B. (2012), Türkiye'de Yerel Kültürün Turizm Odaklı Kalkınmadaki Rolü: Gastronomi Turizmi Örneği (Doktora Tezi), İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Referans7 Çakır, A., Çiftçi, G., Çakır, G. (2017). Trakya Turizm Rotası Projesi: Lezzet Rotası Üzerine Bir Değerlendirme (Thrace Tourism Route Project: An Evaluation On The Taste Route). Journal Of Tourism And Gastronomy Studies, 5(2), 194–205.
• Referans8 Çavuşoğlu, M., Çavuşoğlu, O. (2018). Gastronomi turizmi ve Gökçeada lezzet rotası. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 347-359.
• Referans9 Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı (2020). Hatay Gastronomi Stratejisi ve Eylem Planı 2021-2023. 20.09.2021 tarihinde https://www.kalkinmakutuphanesi.gov.tr/assets/upload/dosyalar/dogaka_hataygaststrplanweb.pdf adresinden erişilmiştir.
• Referans10 Emekli, G. (2006). Coğrafya, Kültür Ve Turizm: Kültürel Turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15: 51-59.
• Referans11 Eren, S. (2007). Türk Mutfağı ve HACCP Sistemi; Mutfak Profesyonellerinin Haccp Bilgilerinin Ölçülmesi, I. Ulusal Gastronomi Sempozyumu, 4-5 Mayıs 2007, Antalya, 79-83.
• Referans12 Kaypak,Ş. ve Uçar, A. (2021). Antakya Kentinin Yemek Kültürüne Bakışı. International Journal of Academic Value Studies. Vol: 4, Issue: 18. pp.190-202. ISSN:2149-8598. Referans13 Genç, R. (2014). Uluslararası Otel ve Restoran Yönetimi (İlkeler, Kavramlar, Uluslararası Kaide ve Kurallar). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Referans14 Hall, C.M. ve Mitchell, R. (2005). GastronomicTourism: ComparingFoodand Wine TourismExperiences. InNovelli, M. (Ed.), NicheTourism: ContemporaryIssues, TrendsandCases, Oxford: ElsevierButterworth-Heinemann, pp. 73-88.
• Referans15 Hatipoğlu, A. (2010),‘’İnançların Gastronomi Üzerindeki Etkileri:Bodrum’daki Beş Yıldızlı Otellerin Mutfak Yöneticilerinin Görüşlerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma’’, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Referans16 Henderson, J. C. (2004). Food as a Tourism Resource: A View from Singapore. Tourism Recreation Research, 29(3), 69–74.
• Referans17 Gheorghe, G., Nistoreanu, B.G. ve Filip, A., (2013), "Traditional Products-Vectors Sustainable Development on the Regional and National Markets", Amfiteatru Economic, 15 (7), 645-58.
• Referans18 Guzman, L.T.&Canizares, S.S. (2011). Gastronomy Tourism and Destination Differentiation: A Case Study in Spain. Review of Economics& Finance. September. 2011.
• Referans19 Gökçe, F., Babat, D. (2020). Hatay Gastronomi ve Eylem Stratejisi 2021-2023. Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı: Hatay.
• Referans20 Işkın, M. (2021). Türkiye'nin Gastronomi Turizmi Göstergeleri Ve Yerli Turistlerin Gastronomi Turizmine Katılım Durumları. Küresel Turizm Ve Teknoloji Araştırmaları Dergisi, 2 (1) , 26-34.
• Referans21 Karaca, E. & Altun, I. Toplumsal Cinsiyetin Geleneksel Türk Mutfağına Yansıması Motif Akademi Halkbilimi Dergisi / Cilt:10, Sayı:20 / 2017 / Aralık, s. 335-342
• Referans22 Kargiglioğlu, Ş. (2019). Planlı Davranış Teorisi Bağlamında Sokak Lezzetlerinin Destinasyon Seçimi Ve Tekrar Ziyaret Etme Niyetine Etkisi: İstanbul İli Örneği. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Referans23 Kargiglioğlu, Ş., Bayram, G. E., Çetin, Y. (2019). Gastronomi Turlarının Coğrafi İşaretli Ürünler Aracılığı İle Oluşturulması: Batı Karadeniz Turları Örneği. Gastroia: Journal Of Gastronomy And Travel Research, 3(4), 624-639.
• Referans24 Kervankıran, İ. ve Çuhadar, M. (2014). Turizm Rotalarının Oluşturulmasında Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Önemi. III. Disiplinlerarası turizm araştırmaları kongresi: 576-589.
• Referans25 Kızılırmak, S., Ofluoğlu, M., & Şişik, L. (2016). Türkiye De Uygulanan Gastronomi Turları Rotalarının Web Tabanlı Analizi ve Değerlendirmesi. Journal Of Tourism And Gastronomy Studies, 4(1).
• Referans26 Kültür ve Turizm Bakanlığı (KTB)(2021). Hatay. 11.10.2021 tarihinde https://hatay.ktb.gov.tr/TR-205529/dogal-kulturel-ve-tarihi-turizm-degerler.html adresinden erişilmiştir.
• Referans27 Moira, P., Mylonopoulos, D.& Kontoudaki, A. (2015). Gastronomy As A Form Of Cultural Tourısm. A Greek Typology. S T R U Č N I Č L A N A K. Fakultet Za Sport İ Turizam, Novi Sad, Tıms Acta 9, 135-148. D O I : 1 0 . 5 9 3 7 / T İ M S A C T 9 - 8 1 2 8.
• Referans28 Moulin C. and Boniface P. (2001). Routeing heritage for tourism: making heritage and cultural tourism networks for socioeconomic development. International Journal of Heritage Studies, 7 (3): 237-248.
• Referans29 Onur, N. ve Onur F. (2016). Chapter 37 Potential of Gastronomy Tourism within Culture Tourism and Developing. Global Issues and Trends in Tourism, Avcıkurt, C. Dınu, Mihaela S. Hacıoğlu, N. Efe, R. Soykan A. Tetik, N., Editör, St. Kliment Ohridski University Press, Sofya, ss.470-479.
• Referans30 Ray U.C. ve Demirtaş, N. (2019). Hatay Mutfağı Yöresel Yemeklerinin Turizm İşletme Belgeli Lokanta Mönülerinde Kullanımı: Antakya Örneği. III. Uluslararası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Sempozyumu. 11.10.2021 tarihinde https://www.researchgate.net/publication/342840559_Hatay_mutfagi_yoresel_yemeklerinin_turizm_isletme_belgeli_lokanta_monulerinde_kullanimi_Antakya_ornegi adresinden erişilmiştir.
• Referans31 Santich, B. (2004). The study of gastronomy and its relevance to hospitality education and training. International Journal of Hospitality Management, 23(1), 15–24.
• Referans32 Şahin, N. G., Günver, G. (2015). Destinasyon Pazarlama Aracı Olarak Gastronomi Turizmi: İstanbul'un Gastronomi Turizmi Potansiyeli Üzerine Bir Araştırma. Journal Of Tourism And Gastronomy Studies, 3(2), 63-73.
• Referans33 Şahin, K. (2012). Hatay Mutfak Kültürü ve Yemekleri. Hatay Valiliği Yayın No: 16 www.hatay.gov.tr ISBN 978-605-359-871-8. Pozitif Matbaa. Hatay.
• Referans34 T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Hatay İl Kültür ve Turizm Bakanlığı. (b.t). Doğal, Kültürel ve tarihi Turizm Değerler https://hatay.ktb.gov.tr/TR-205529/dogal-kulturel-ve-tarihi-turizm-degerler.html Erişim Tarihi: 06.11.2021.
• Referans35 Uluçay, D. M. (2017). Gastronomi turizmi işletmelerinin web siteleri üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme. Erciyes İletişim Dergisi, 5(2), s. 196-208.
• Referans36 UNESCO (2021). Hatay. 10 Ekim 2021 tarihinde https://en.unesco.org/creative-cities/hatay adresinden erişilmiştir.
• Referans37 UNWTO (2012). Global Report on Food Tourism. Published by the World Tourism Organization (UNWTO), Madrid, Spain.
• Referans38 Üzülmez, M., Akdağ, G. (2020). Gastronomi Turizminde Yeni Tur Rotaları: 3 A (Adana-Antep-Antakya) Lezzet Bölgesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4, 51-63.
• Referans39 Türk Dil Kurumu. (b.t.). Gastronomi. https://sozluk.gov.tr/ , Erişim Tarihi :18.10.2021
• Referans40 Yun, D., Hennessey, S. M., & MacDonald, R. (2011). Understanding culinary tourists: segmentations based on past culinary experiences and attitudes toward food-related behaviour. International CHRIE Conference-Refereed Track. Paper 15., University of Massachusetts – Amherst, USA. 29 Mart 2016 tarihinde http://scholarworks.umass.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1769&context=refereed adresinden erişilmiştir.