Nükleer santralin turizme olası etkileri: Silifke örneği

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 175 - 191, 31.12.2022

Halil Berk Mehmet Türker Şenay Berk

Öz

Fosil yakıtların her geçen zaman tükendiği bir gerçektir. Fosil yakıtların tükenme noktasına gelmesi ve çevreye zararları sebebiyle Dünyada ve Türkiye’de fosil yakıtlara alternatif enerji kaynaklarına yönelme söz konusudur. Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan rüzgar, hidrolik, güneş gibi kaynaklara olan talep her geçen zaman artış göstermesine rağmen istenilen seviyede olmadığı için nükleer enerji kaynakları da kullanılmaktadır. Türkiye de artan enerji ihtiyacını karşılamak için Akkuyu ve Sinop’ta nükleer güç santralleri projelerini onaylamıştır. Onaylanan bu projelerden Mersin sınırları içerisinde yer alan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin inşasına başlanmış ve şu anda birinci reaktörün çalıştırılması aşamasına gelinmek üzeredir. Nükleer enerji santrallerinin kurulduğu bölgede olumsuz etkileri olabilmektedir. Derleme niteliğinde hazırlanan bu çalışmada nükleer santralin Silifke’ye olası etkileri ikincil veri kaynakları kullanılarak incelenmiştir. Buna göre Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin Silifke turizmine olumsuz etkileri olabileceği, ancak alınacak ciddi güvenlik önlemleri ve güç santralinde kullanılan reaktörlerin daha güvenli VVER-1200 modeli olması etkilerin en aza inmesinin olası olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda Silifke ilçesinde yaşayan halka ve bölgeye gelen yerli ve yabancı turistlere doğru şekilde bilgi aktarılması da nükleer santralin turizme olası olumsuz etkilerini en aza indirmeye katkı sunacaktır. Yenilenebilir enerji kaynakları açısından zengin bir potansiyele sahip olan Silifke’de rüzgar, güneş ve hidrolik enerji kaynaklarına yönelmenin turizme olumsuz etkileri olmayacağı ve nükleer enerji santrallerine alternatif olabileceği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Nükleer güç santrali, yenilebilir enerji kaynakları, fosil yakıtlar, turizm

Kaynakça

• Ağır, H., Özbek, S., ve Türkmen, S. (2020). Türkiye’de yenilenebilir enerji kaynaklarının belirleyicileri: Ampirik bir tahmin. Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(4), 39-48.
• Akkoyunlu, A. (2006). Türkiye’de enerji kaynaklar› ve çevreye etkileri. TASAM, 2006, 131-145.
• Alnıaçık, Ü. ve Yılmaz, C. (2008). Değer yargıları ve tüketimde çevreci eğilimler. 13. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı, 30 Ekim-1 Kasım 2008 Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Arık, F., & Turan, S. (2006). Nükleer enerji raporu: nükleer santralin Konya'ya kurulabilirliği, getirileri ve götürüleri. Yeni İpek Yolu Konta Ticaret Odası Dergisi, 19(217), 25-32.
• Aybers, N., Bayülken, A. (1997). Nükleer enerjinin yeri. Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Türkiye 7. Enerji Kongresi; 2000’li Yıllara Doğru Enerji, Beklentiler ve Düşünceler, Enerji ve Çevre, V, 27-42, Ankara.
• Birdir, K. (2017). Silifke ilçesi turizm sektörüne yönelik öneriler, M. Saygın (Ed.). Kent Stratejisi: Silifke içinde (s. 187-188). Konya: Eğitim Yayınevi.
• BP, (2018). BP statistical review of world energy 2018. London: BP p.l.c.
• Çakıcı, A. C., ve Yılmaz, B. E. (2012). Mersin'deki otel çalışanlarının nükleer kaygıları, çevresel yaklaşımı ve çevreci tüketim eğilimleri üzerine bir araştırma. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 1-22.
• ÇKA, (2012). Yenilenebilir enerji raporu. Adana, Türkiye.
• Djingova, R., Kuleff , I. (2002) Concentration of caesium-137, cobalt-60 and potassium-40 in some wild and edible plants around the nuclear power plant in Bulgaria, J. Environ. Radioact, 59:61–73.
• Doğanay, H. (1998). Türkiye ekonomik coğrafyası, Çizgi Kitabevi, Konya.
• Güven, Seval (2010) “Sürdürülebilir Kalkınma Açısından Aile, Tüketim ve Çevre” Hacettepe Üniversitesi Tüketici, Pazar, Araştırma, Danışma, Test ve Eğitim Merkezi, Tüketici Yazıları II, 117-134.
• İbiş, T. (2020), Enerji politikaları çerçevesinde Türkiye'nin nükleer enerjiye olan ihtiyacı ve Türkiye'nin nükleer enerji santrallerinin kullanımında güvenliği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• İskender, S. (2005). Türkiye’de ve Dünya’da enerji ve nükleer enerji gerçeği. Tütev Yayınları, Ankara.
• Kara, H. E., ve Türkan, N. (2022). Nükleer santrallerden salınan termal suların su ekosistemine ve turizm etkileri. Ohs Academy, 5(2), 57-65.
• Kara, P. Ö., ve Günay, E. C. (2013). Çernobil kazası ve etkileri. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 3(2).
• Karaca, C. (2008). Çevre, İnsan ve etik çerçevesinde çevre sorunlarına ve çözümlerine yönelik yaklaşımlar. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 12(1): 19-33.
• Koç, E., Şenel, M. C. (2013). Dünyada ve Türkiye’de enerji durumu–genel değerlendirme. Mühendis ve Makina Dergisi, 54(692): 32-44.
• Küp Aylıkcı, N. (2015). Nükleer enerjinin geleceği. R. L.Muray, & K. E. Holbert içinde, Nükleer enerji: Nükleer süreçlerin kavramları, sistemleri ve uygulamalarına giriş (Yedinci Basımdan Çeviri), Ankara: Nobel yayınevi.
• Mert, S. O., ve Aylıkçı N. K. (2020). Nükleer enerji santrallerinin Türkiye turizmi üzerine etkisinin dünya örnekleri üzerinden incelenmesi. International Journal of Contemporary Tourism Research, 4(2): 135-142.
• Öcal, L. (2020). Nükleer enerji politikalarının yerel düzeyde taşınmaz değerleri üzerine etkileri: Nükleer santrallerin Akkuyu ve Sinop bölgelerindeki etkileri üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Ördek, G., ve Yıldırım, M. (2007). Enerjide son seçim: nükleer enerji. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1): 32-44.
• Öztürk, H., ve Türk, Ö. F. (2013), “Nükleer Enerji ve Nükleer Silahlanma: Prof. Dr. Nurşin Ateşoğlu Güney İle Söyleşi”, BİLGESAM.
• Pamir, A. N. (2003). Dünyada ve Türkiye’de enerji, Türkiye’nin enerji kaynakları ve enerji politikaları. Metalürji Dergisi, 134(23): 1-39.
• Sakar, M. E. (2021). Gastronomi turizminde coğrafi işaretli ürünlerin önemi ve bölgesel kalkınmaya etkisi: Mersin örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Saygın, H., Küpeli, T., Küçükşahin, A. ve Demir, A. (2007). Nükleer enerji ve ulusal güvenlik, Silahlı Kuvvetler Dergisi 391, 23-35.
• Singh, M, Garg, V.K., Gautam, Y.P., Kumar, A. (2015) Soil to rice grain transfer factor and radiological dose of 137Cs and 90Sr around Narora Atomic Power Station (NAPS), Narora, India, J Radioanal Nucl Chem. 137-146.
• Süslü, C., Eryılmaz, G., & Demir, E. (2021). Festival turizminin ekonomik kalkınmaya etkisi: Silifke uluslararası müzik ve folklor festivali. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(4), 1074–1090.
• Şeyhanlıoğlu, H. Ö. & Kıngır, S. (2021). Ağrı destinasyonunun alternatif turizm potansiyeline ilişkin yerel paydaşların bakış açısı. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi 10(1) , 619-634. DOI: 10.33206/mjss.815624.
• TAEK. (2010). Günümüzde nükleer enerji. Ankara: Türkiye Atom Enerjisi Kurumu.
• Temurçin, K., ve Aliağaoğlu, A. (2003). Nükleer enerji ve tartışmalar ışığında Türkiye’de nükleer enerji gerçeği. Coğrafi Bilimler Dergisi, 1(2), 25-39.
• Tsabaris, C., Tsiaras, K., Eleftheriou, G., & Triantafyllou, G. (2021). 137Cs ocean distribution and fate at East Mediterranean Sea in case of a nuclear accident in Akkuyu Nuclear Power Plant. Progress in Nuclear Energy. 139, 103879.
• Tümertekin, E., Özgüç, N. (1999) Ekonomik coğrafya: küreselleşme ve kalkınma. Çantay Kitabevi: İstanbul.
• Udum, Ş. (2017). Nuclear energy and ınternational relations : outlook and challenges for newcomers. Stratejik Araştırmalar Merkezi Perceptions, XXİİ(2-3): 57-84.
• Unur, K., & Yavuz, G. (2013). Nükleer santraller turizm için hayati bir sorun mudur? 14. Ulusal Turizm Kongresi, Kayseri, 12: 58–75.
• Yarman, Tolga (2010) “Geçmişte ve Bugün Nükleer Enerji Tartışması”. Okan Üniversitesi Yayınları: 14.
• Akkuyu Nükleer Güç Santrali A.Ş. Resmi Sitesi, http://www.akkuyu.com/ (Erişim Tarihi: 12.10.2022).
• Antalya Körfez Resmi Sitesi, https://antalyakorfez.com/ (Erişim Tarihi: 16.10.2022).
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Resmi Sitesi, https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr (Erişim Tarihi: 11.10.2022).
• Devlet Su İşleri Resmi Sitesi, https://www.dsi.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 15.11.2022).
• Dünya Enerji Konseyi [WEC] Resmi Sitesi, https://www.dunyaenerji.org.tr/ (Erişim Tarihi: 11.10.2022).
• Energy İnformation Administration Resmi Sitesi, https://www.eia.gov/ (Erişim Tarihi: 12.10.2022).
• Meteoroloji Genel Müdürlüğü Resmi Sitesi, https://www.mgm.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 14.11.2022).
• Tabiat Varlıklarını Koruma Müdürlüğü Resmi İnternet Sitesi, https://tvk.csb.gov.tr/goksu-deltasi-i393 (25.11.2022 tarihinde erişim sağlanmıştır).
• Tarım ve Orman Bakanlığı Resmi Sitesi, https://cdniys.tarimorman.gov.tr. (Erişim Tarihi: 15.10.2022).
• Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Resmi Sitesi, https://www.teias.gov.tr (Erişim Tarihi: 13.11.2022).
• Türkiye Rüzgâr Enerjisi Birliği Resmi Sitesi. https://tureb.com.tr (Erişim Tarihi: 18.11.2022).
• World Nuclear Association Resmi Sitesi, http://www.world-nuclear.org/ (Erişim Tarihi: 19.11.2022).