Engellilere Yönelik Dijital Turizm Uygulamaları

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 244 - 255, 31.07.2024

Ceyda Sevcan Yazıcı , Burhan Sevim

Öz

Engelli turizmi, engelli bireylerin diğer bireyler gibi turizm hareketliliği içinde olmasını ve tüm olanaklardan en üst düzeyde faydalanmasını ifade etmektedir. Engellilerin seyahat, tatil, dinlenme, eğlenme gibi hareket gerektiren ihtiyaçları turizm sektörü için büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda hem turizm destinasyonlarında hem de işletmelerinde engellilere yönelik altyapı düzenlemeleri yapılmaktadır. Teknoloji, engelli bireylerin turizm faaliyetlerine katılımında önemli bir rol üstlenmektedir. Günlük hayatlarında çeşitli zorluklarla karşılaşan engelli bireyler için dijital uygulamalar geliştirilerek turizm deneyimlerini kusursuz hale getirmek engelli turizminin teknolojik boyutunu oluşturmaktadır. Turizmde dijitalleşme kapsamında engellilerin turizme daha aktif katılabilmesini sağlamak ve hayatlarını kolaylaştırmak amacıyla dijital uygulamalar geliştirilmektedir. Bu çalışmada engellilikle ilgili kavramlar açıklanarak, engellilere yönelik turizmde erişilebilirlik kapsamında yapılan dijital uygulamalar değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Engelsiz Turizm, Engelli Turizmi, E-Turizm, Erişilebilir Turizm, Dijital Turizm

Kaynakça

• Akdu, U., & Akdu, S. (2018). Engelli turizmi: Yasal düzenlemeler ve uygulamalar. Gümüshane University Electronic Journal of the Institute of Social Science/Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 9(23). 99-123.
• Ankaya, F. Ü., & Aslan, B. G. (2020). Engelli turizm potansiyelinin değerlendirilmesi: Dünya ve Türkiye örnekleri. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(2), 52-57.
• Aydın, O. (2012). Türkiye’de alternatif bir turizm; Sağlık Turizmi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 14(23), 91-96.
• Balcı, M. (2021). Engelli Turizmi: Çanakkale. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi, Edirne.
• BM Genel Kurulu (1975, December 9). Declaration on the Rights of Disabled Persons. Retrieved April 19, 2020, from Office of the High Commissioner for Human Rights.
• Boboc, R. G., Horaţiu, M., & Talabă, D. (2014). An educational humanoid laboratory tour-guide robot. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 141, 424-430.
• BÖİB (Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı). (2009). Türkiye Özürlüler Araştırması 2002, Devlet İstatistik Enstitüsü Matbaası, Ankara.
• Darcy, S., Cameron, B. & Pegg, S. (2010). Accessible tourism and sustainability: A discussion and case study. Journal of Sustainable Tourism, 18(4), 515-537.
• Doğru, H., Kaygalak, S., Çavdırlı, C. M., & Bahçeci, V. (2014).Engelli bireylerin turizm hizmetlerine yönelik e-şikâyetleri. Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, (2), 33-47.
• DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü). (1980). International Classification of Impairments, Disabilities, and Handicaps. Geneva.
• Erbay, Ö. N. (2017). Müzeler ve engelli ziyaretçilere yönelik eğitim projeleri. Milli Eğitim Dergisi, 214, 345-35. Ercan, F. (2019). Görme engelli bireylerin erişilebilir turizm deneyimlerini kolaylaştırıcı teknolojilerin incelenmesi. SETSCI Conference Proceedings, 4(8), 130-134.
• Güler, K. E. (2005). Tıbbi Ortamların ve İlişkilerin Engelli Kişilere Uygunluğunun Etik Yönden Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi. Adana.
• İnan, S., Peker, C. G., Tekiner, S., Ak, F., & Dağlı, Z. (2013). Engellilik, Türkiye’de engellilerin durumu ve sağlık hizmet sunumuna bir bakış. TAF Preventive Medicine Bulletin (TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni), 12(6), 723-728.
• Luiza, M. S. (2010). Accessible tourism – The ignored opportunity. Annals of Faculty of Economics, 1(2), 1154-1157.
• Meliones, A., & Sampson, D. (2018). Blind Museum Tourer: A system for self-guided tours in museums and blind indoor navigation. Technologies, 6(1), 1-31. Mobidat (2023).www.mobidat.net/de/ adresinden erişilmiştir
• Olcay, A., Giritlioğlu İ., & Parlak Ö. (2014). ENAT (European Network For Accessible Tourism-Avrupa Erişilebilir Turizm Ağı) İle Türkiye’nin erişilebilir turizme yönelik otel işletmelerini kapsayan düzenlemeleri ve bu düzenlemelerin karşılaştırılması, Gazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dergisi, 2, 27-144.
• Özalkan, S., Özkurt, D. Ş., & Ayyıldız, A. Y. (2022). Turist rehberleri bakış açısıyla dijitalleşme ve robot rehberler, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(2), 1415-1435.
• Poria, Y., Reichel, A. & Brandt, Y. (2011). Dimensions of hotel experience of people with disabilities: An exploratory study. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(5), 571-591.
• Sezdi, E., & Şahin, H. (2021). Engelli bireyler için akıllı ulaşım sistemleri uygulamaları. İçinde T. Talan & C. Aktürk (Eds.), Dijital Dönüşüm ve Bilişim Sistemleri, İstanbul: Efe Akademi Yayınları.
• Şen, N., Yetim, Ç. A., & Bilici, S. N. (2014). Kültür varlıkları ve müzelerin engelli turist ziyaretine uygunluğunu belirlemeye yönelik bir araştırma. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 1-16.
• Thrun, S., Bennewitz, M., Burgard, W., Cremers, A. B., Dellaert, F., Fox, D., ... & Schulz, D. (1999, May). MINERVA: A Second-Generation Museum Tour-Guide Robot. In Proceedings 1999 IEEE International Conference on Robotics and Automation (Cat. No. 99CH36288C) (Vol. 3).USA: IEEE
• Topsakal, Y. (2018). Akıllı turizm kapsamında engelli dostu mobil hizmetler: Türkiye 4.0 için öneriler. Journal of Tourism Intelligence and Smartness, 1(1), 1-13.
• Ulutaşdemir, N. (2007). Engelli Çocukların Eğitimi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2(5), 119-130.
• World Health Organization, (2023). https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/disability-andhealth adresinden erişilmiştir.
• World Bank Group, (2023). https://www.worldbank.org/en/topic/disability adresinden erişilmiştir.
• Yıldız, Z., Yıldız, S., & Bozyer, S. (2018). İşitme Engelli Turizmi (Sessiz Turizm): Dünya ve Türkiye Potansiyeline Yönelik Bir Değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 9(20), 103-117.
• Yıldız, Z., Yıldız, S., & Karaçayır, E. (2017). Dünyada ve Türkiye’de engelli turizmi pazarının değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 61-80.
• Zsarnoczky, M. (2018). Novel concepts in the healts tourism industry. Vadyba Journal of Management, 1(32), 67-73