Cevat Fehmi Başkut ve Oyunları

Yıl 2004, Sayı: 7, 74 - 86, 01.01.2004

Nesrin Tağızade Karaca

Öz

1940 1965 dönemi Türk tiyatrosunda, yerli yazar/eser nitelemesini kişiliğinde ve eserlerinde lenısil eden isimlerden biri olan Cevai Fehmi BAŞKUT, muhabirlikten yazı işleri müdürlüğüne uzanan. Vakit, Son Posta ve Cumhuriyet gazetelerindeki mesleki formasyonunu ve birikimini tiyatro yazarlığında büyük ölçüde kullanmıştır. Gazetecilik deneyimi ve birikimi ite Muhsin ERTUGRUL'a olan hayranlığı ve yakınlığı onun 'tiyatro' yazarlığını öne çıkarmış, hemen hepsi İstanbul Şehir Tiyatroları ve Devlet Tiyatroları sahnelerinde sıklıkla sergilenmiş oyunları büyük ilgi görmüş ve tiyatronun geniş halk kitlelerince benimsenmesinde işlevsel bir rol oynamıştır.Toplumda yaşanan kültürel ve sosyal değişimin ortaya çıkardığı etkileşimi ve bunun olumlu-otumsuz yansımalarını kurgu ve kişiler düzleminde işleyerek sosyal eleştiri getirmeğe çalışan ve asıl önemlisi etik sonuçlar çıkaran yaklaşım biçimi. Cevat Fehmi tiyatrosunun karakteristiğini oluşturur.Yurt dışında sergilenen ilk Türk tiyatro eseri Unvanına sahip olan 'Paydos'. Rumca uyarlaması ile 65 kez A tin a ’da, Göç' ise eski Sovyetler Birliği'niıı değişik sahneleri, özellikle Azerbaycan-Bakü Akademik Dram Tiyatrosu'nda uzun süreler sahnede kalmıştır

Anahtar Kelimeler

Cumhuriyet dönemi Türk tiyatrosu, Cevat Felımi Başkut ve oyunları. Sosyal eleştiri

Kaynakça

• AKI, Niyazi (1968). Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış, Ankara: Atatürk Üniversitesi Yayını.
• ALANGU, Tahir (1974).100 Ünlü Türk Eseri II, İstanbul: Milliyet Yayınları.
• ALPMAN , H. Kadri (1972) portreler, İstanbul.
• AND, Metin (1983), Türk Tiyatrosunun Evreleri, Ankara: Turhan Kitabevi.
• AYDA, Adile (1984), Böyle İdiler Yaşarken, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
• CUMHURİYET GAZETESİ (1981). /özel nüsha/ “Ölümünün 10.yılında Cevat Fehmi B aşkut” ; 15 Mart (M etinde kullanılan; Necati Cum alı, Y aşar Kem al, İlhan Selçuk ve Selmi A ndak’tan yapılan alıntılar...)
• HIZLAN , Doğan (1971), “Cevat Fehmi Başkut’u Kaybettik” , Yeni Gazete, 23 Mart.
• İLERİ. Selim (1998), “Cevat Fehmi Başkut” , Cumhuriyet. 28 Nisan.
• KAYSI, Ömer (1987), Devlet Tiyatrolarında Oynanan Oyunların Bibliyografyası, C:I-VI, Ankara: Devlet Tiyatroları Yayını, İç Eğitim Dizisi.
• MUTLUAY, Rauf (1973), 100 Soruda Çağdaş Türk Edebiyatı, İstanbul: Gerçek Yayınevi.
• .............. (1973), 50 Yılın Türk Tiyatrosu, İstanbul: İş Bankası Yayınları
• NECATİGİL, Behçet (2002), Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, (Haz. Enver ErcanHilmi Yavuz) İstanbul: Varlık Yayınevi, 20.baskı.
• ÖZGÜ , Melahat (1972) “Ölümünün Yıldönümünde: Cevat Fehmi BAŞKUT ” , Ankara: A.Ü.
• D.T.C.F., Tiyatro Araştırmaları Dergisi, sayı 3, s . 1-4.
• PAKER, Önder (1991), Cevat Fehmi Başkut ve Tiyatrosu, (Basılmamış doktora tezi, Ege Univ. Güzel Sanatlar Fakültesi Tiyatro Bölümü)
• SEVEN , Ayşın C. (1984), “ Cumhuriyet Tiyatrosunda Oyunun Biçimsel Özellikleri” , Çağdaş Eleştiri, cilt 3, sayı 2.
• SOKULLU, Sevinç (1979), Türk Tiyatrosunda Komedyanın Evrimi, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• ............., (1 9 8 5 ), “ Cevat Fehmi BAŞKUT ’un Oyunlarına Komedya Açısından Bir Bakış” ,Ankara: A .Ü .-D .T.C .F. Tiyatro Araştırmaları Dergisi, S: 3, s.41 -52
• ŞENER, Sevda (1971), Çağdaş Türk Tiyatrosunda Ahlâk, Ekonomi ve Kültür Sorunları (1923-1970), Ankara: A.Ü.- D.T.C.F.Yayını, No:208.
• ............. , ( 1 9 7 2 ) , Çağdaş Türk Tiyatrosunda İnsan (1923-1972), Ankara: D.T.C.F.Yayını, no 226.
• T R T - Radyo Programı (1991) “Ölümünün 20. yıldönümünde Cevat Fehmi Başkut Özel Programı” , TRT Radyo-2 / 15 Mart.
• ZEYBEK . Haşm et (1977) “ Ölümünün 5.Yılında Cevat Fehmi Başkut” , Milliyet-Sanat Dergisi, sayı 177. Ailesi ile değişik zamanlarda yapılan görüşmeler