XVIII. Yüzyıl Divan Metinlerindeki Tarih Manzumelerine Göre Mimarî Restorasyonda Yangınların Rolü

Yıl 2005, Sayı: 10, 60 - 78, 01.06.2005

Özge Öztekin

Öz

XVIII. yüzyıl Divan metinleri, dönemin mimarîsinden şiire yansımalar konusunda zengin bir malzeme birikimine sahiptir. Özellikle onarım ve yenileme yapılan mekânlardaki restorasyon faaliyetlerinin şiirdeki görüntüsü, zamanın getirdiği harâbiyet ile yangın dolayısıyla meydana gelen hasar üzerinde yoğunlaşmaktadır

Anahtar Kelimeler

XVIII. yüzyıl Divan şiiri, mimari, restorasyon, yangın

Kaynakça

• AKKAYA, Hüseyin (1996) Nevres-i Kadîm ve Türkçe Divanı: İnceleme- Tenkitli Metin - Tıpkıbasım. Cambridge.
• AKSU, Cemal (1996) “İbrahim H a n if Divanı”, İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
• ANDREASYAN. Hrand (1973) “Eıemya Çelebi’nin Yangınlar Tarihi” Tarih Dergisi, 27. 59-84.
• AREL, Ayda (1975) On Sekizinci Yüzyıl İstanbul Mimarisinde Batılılaşma Süreci. İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• ARSLAN M. - İ. H. AKSOYAK (1994) Haşmet Külliyatı. Sivas: Dilek Matbaacılık.
• AYSU, Çiğdem (1994) “Rumelihisarı” Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, VI, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, 357-359.
• Ayvansarâyî Hüseyin Efendi, Ali Sâtı Efendi, Süleyman Besim Efendi (2001) H adîkatü’l- Cevâmi’. A. N. GALİTEKİN (Haz.), İstanbul: İşaret Yayınları.
• BAĞRIAÇIK, M. Ziya (1995) “D ürrî Divanındaki Tarih Manzumeleri”, Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• BAKIR, Betül (2003) Mimaride Rönesans ve Barok: Osmanlı Başkenti İstanbul'da Etkileri, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• BAŞPINAR, Yakup (2002) “M ekkî D ivanı'mıı Transkripsiyonlu Karşılaştırmalı M etni”. Eskişehir: Osman Gazi Üniversitesi.
• BİLTEKİN. Halit (1993) “Vak’a-nüvis Râşid Efendi ve Divanının Tenkitli M etni”, Ankara: Ankara Üniversitesi.
• BOZKURT, Hüseyin (2000) “R e ’fe t Divançesi” , İstanbul: Fatih Üniversitesi.
• BOZTEPE, Halil Nihat (1338-40) Nedîm Divanı, İstanbul: İkdam Matbaası.
• CEZAR, Mustafa (1963) “Osmanlı Devrinde İstanbul Yapılarında Tahribat Yapan Yangınlar ve Tabiî Afetler.” Türk Sanatı Tarihi Araştırma ve İncelemeleri I, İstanbul: İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Türk Sanatı Tarihi Enstitüsü Yayınları, 327-414.
• CEZAR, Mustafa (1998) “OsmanlIlarda 18. Yüzyıl Sanat ve Kültür Ortamı” 18. Yüzyılda Osmanlı Kültür Ortamı Sempozyum Bildirileri (20-21 Mart 1997), İstanbul: Sanat Tarihi Derneği Yayınları, 43-64.
• DİKMEN, Hamit (1991) “Seyyid Vehbî ve Divanının Karşılaştırmalı M etni”, Ankara: Ankara Üniversitesi.
• DİLÇİN, Cem (1999) “Türk Kültür Kaynağı Olarak Divan Şiiri” Türk Dili, 571, 618-626.
• DİŞÖREN. N. Esra (1994) “Orta Camii” Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. Vi, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, 140-141.
• ELMAS, Sevgi (1997) “R ahm i (Kırımlı Mustafa) D ivanı”, Edirne: Trakya Üniversitesi.
• EYİCE, Semavi (1981) “XVIII. Yüzyılda Türk Sanatı ve Türk Mimarisinde Avrupa Neo- Klasik Üslubu” İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Yıllığı, IX-X, 163-189.
• İNALCIK. Halil (2002) “ Kültür Etkileşimi, Küreselleşme” Doğu-Batı, 18, 89-127.
• KILIÇ, Atabey (2004) Mîrzâ-zâde Ahm ed Neylî ve Divanı, İstanbul: Kitabevi.
• KUBAN. Doğan (1982) Türk Barok Mimarisi Hakkında Bir Deneme. İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
• KUTLAR, F. S. (2004) Arpaemîni-zâde Mustafa Sâm î Dîvân, Ankara: Kalkan Matbaası.
• KUZUCU, Kemalettin (1999) “Osmanlı Başkentinde Büyük Yangınlar ve Toplumsal Etkileri” Türkler, X, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• ÖZTEKİN, Özge (2004) “XVIII. Yüzyıl Divan Şiirinde Toplumsal Hayatın İzleri: Divanlardan Yansıyan Görüntüler”, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
• SAKAOĞLU, Necdet (1994) “Yangınlar (Osmanlı Dönemi)” Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, VII, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını. 427-438.
• SERTOĞLU, Midhat (1986) Osmanlı Tarih Lügati, İstanbul: Enderun Kitabevi.
• SÖZEN, Metin ve U. TANYELİ (1999) Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• TUTEL, Eser (1994) “Tersane-i Âmire” Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, VII, İstanbul: Kültür Bakanlığı ve Tarih Vakfı Ortak Yayını, 253-256.
• UNAT. Faik Reşat (1994) H icrî Tarihleri Milâdî Tarihlere Çevirme Kılavuzu, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• YAZICI, Gülgün Erişen (1998) “Edirneli Kâınî ve Divanının Tenkitli M etni”, Ankara: Ankara Üniversitesi.
• YENİŞEHİRLİOĞLU, Filiz (1983) “Western Influence on Ottoman Aıchitecture in 18lh Century” Das Osmanische Keiclı und Europa 1683 bis 1789, Viyana, 153-178.