Banka Teminat Mektupları: Türk Bankacılık Diline Bir Bakış

Yıl 2007, Sayı: 14, 22 - 40, 01.06.2007

Nuray Alagözlü

Öz

Bu çalışmada Türk banka teminat mektupları bir söylem türü olarak ele alınmış, iletişimsel amaçları, içinde oluştuğu söylem topluluğu, metin içindeki temel yapısal aşamaları ve dilsel ögeleri bakımından çözümlenmiştir. Çözümleme, Swales 1990 ve Bhatia 1993 tarafından ortaya konulan tür kuramı benimsenerek yapılmıştır. Buna göre, bir yasal yaptırım aracı olan teminat mektupları, yasa dilinin bir alt türü olarak alınmıştır. Teminat mektupları ile, banka, lehdarın, muhataba olan yükümlülüğünü yerine getireceğini “garanti eder”. Teminat mektupları sabit ve gelenekleşmiş yapısal aşamalara sahiptirler. Lehdar, muhatap, garantör ve kontrgarantiyi veren bankadan oluşan, sınırları çizilmiş bir söylem topluluğu içinde gerçekleşirler. Dilsel açıdan Türk yasa dilinin birçok özelliklerini yansıtırlar. Ancak, etken eylem kullanmaları, kişisiz sözcük ve olumlu/olumsuz gücülük gösteren kip içermemeleri açısından farklılık sergilerler

Anahtar Kelimeler

Banka teminat mektupları, Türkçe, Söylem türü, Yasa dili

Letters of Guarantee: A Glimpse on the Turkish Banking Language

Öz

In this study, Turkish bank letters of guarantee are handled as a discourse genre and examined in terms of their communicative purposes, speech community where they occur, move structure and linguistic elements. In doing the analysis, Genre Theory as proposed by Swales 1990 and Bhatia 1993 is adopted. A letter of guarantee as a tool of sanction is taken as a sub-genre in legal discourse. Through the letters of guarantee, a bank the Guarantor “guarantees” coverage of the principal’s obligations for which the letter of guarantee is issued , towards third parties the beneficiary . They all have fixed and conventionalized move structures. There are four parties involved in these contracts: the beneficiary, the principal, the guarantor and the party giving the counterguarantee, all of which form speech community whose boundaries are well drawn. Bank letters of guarantee reflect many aspects of Turkish legal discourse, However, they differ in that they do not contain indefinite pronouns and modality showing positive/negative ability. Verbs used exhibit active voice

Anahtar Kelimeler

Letters of Guarantee, Turkish, Discourse Genre, Legal Language

Kaynakça

• ACAR, G. (1997), “Duruşmalarda Kullanılan Dilin Dilbilimsel Özellikleri”, XI. Dilbilim Kurultayı Bildirileri. ODTÜ, 22-23 Mayıs, Ankara: 71-82.
• BHATIA, V.K. (1993), Analysing Genre: Language Use In Professional Settings. London: Longman.
• GÖKSEL, A VE KERSLAKE, C. (2005), Turkish:A Comprehensive Grammar, London: Routledge.
• IŞIKTAÇ, M. Ş. (2007), “Banka Hukuku”. http://www.hukuk.gen.tr/
• ÖZYILDIRIM, I. (1999a) “Türk Yasa Dili”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, cilt 16, sayı 1: 89-114.
• ---------------, (2000a), “Hukuk Diline Bir Örnek: Sözleşmeler”, Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 17, sayı: 1: 43-60.
• SWALES, J. (1990), Genre Analysis:English In Academic and Research Settings. Cambridge: Cambridge University Pres.